Strengere wapenwetten in de VS, gaat het dit keer lukken?

Overal in de Verenigde Staten gaan scholieren de straat op om het Congres en president Donald Trump onder druk te zetten dit keer actie te ondernemen om het wapenbezit aan banden te leggen. Volgende maand wil de #NeverAgain-beweging een massale 'Mars voor onze levens' houden in Washington. Op 20 april staat een scholierenprotest gepland ter gelegenheid van de 19de herdenking van het bloedbad op Columbine High School in Colorado.

De scholieren lijken dit keer iets los te hebben gemaakt met hun campagne. Trump belegde haastig een bijeenkomst in het Witte Huis om overlevenden en nabestaanden zijn medeleven te betonen. De Republikeinse senator Marco Rubio kwam braaf opdraven bij een town hall-bijeenkomst, waar hij uitgejouwd werd door het publiek omdat hij miljoenen heeft aangenomen van de machtige wapenlobby NRA.

Lees: De dood van mijn klasgenootjes mag niet tevergeefs geweest zijn (+)

Onder luid gejuich probeerde een scholier hem de belofte af te dwingen dat hij geen cent meer van de NRA zal aannemen, maar Rubio hield voet bij stuk. Niet de donaties van de NRA, maar de legitieme wens van miljoenen Amerikanen om wapens te dragen motiveerde hem, verzekerde hij. Maar hij begon toch al een beetje te schuiven: hij sprak zich uit voor scherpere achtergrondcontroles voor mensen die wapens willen kopen en het optrekken van de minimumleeftijd voor het aankopen van halfautomatische wapens van 18 naar 21 jaar.

Leraren bewapenen

Ook Trump is daar voorstander van, evenals van een verbod op 'stuiterkolven', opzetstukken waarmee je een halfautomatisch geweer omtovert in een volautomatisch wapen waarmee je een regen van kogels kunt afvuren. Maar de beste manier om schietpartijen op school te voorkomen is volgens hem toch leraren te bewapenen. "Een leraar zou hem al een stukken hebben geschoten, voordat hij het door zou hebben", zei Trump vrijdag over de schutter op de school in Florida. "Als we onze scholen tot wapenvrije zones verklaren, brengen we onze scholieren juist meer in gevaar."

Zijn voorstel om leraren te trainen en te bewapenen lokte meteen een storm van kritiek uit. "Leraren moeten lesgeven", reageerde Steve Israel, de snoeiharde politiechef van Broward County waar het bloedbad plaatsvond. Onder de hashtag #ArmMeWith kwamen leraren uit het hele land in verzet tegen Trumps voorstel. In plaats van met wapens willen zij uitgerust worden met meer middelen om leerlingen die psychische problemen hebben te helpen.

Een veeg teken voor de wapenlobby was dat een van de grootste autoverhuurbedrijven, Enterprise Holding, waaronder Enterprise, Alamo en National vallen, na klachten van het publiek besloten heeft voortaan geen korting meer te geven aan NRA-leden.

'Patriotten'

Uit vrees dat de #NeverAgain-beweging net als de #MeToo-beweging vaste voet aan de grond weet te krijgen, lanceerde de NRA meteen een frontale aanval op de rebellerende scholieren. NRA-woordvoerster Dana Loesch verweet de media dat zij stiekem dol zijn op schietpartijen als in Florida, omdat "er niets beters is voor de kijkcijfers dan huilende blanke moeders". Een ander NRA-lid klaagde dat de town hall-bijeenkomst met Rubio wel een 'Trotskistisch showproces' leek, terwijl anderen zich afvroegen "wie de scholieren betaalt".

President Trump verdedigde de NRA donderdag tegen alle kritiek, maar op een manier die de wapenlobby ook weer niet helemaal geruststelde. Hij noemde de leiders van de NRA 'goede mensen' en 'patriotten' die bereid zij het goede voor hun land te doen. "Ik heb hun gezegd dat we iets moeten doen. Op deze manier komt iedereen er slecht op te staan. Dat kunnen we niet toelaten."

Bang

De NRA vertrouwt Trump niet helemaal, aangezien hij vroeger voor een verbod pleitte op wapens zoals de AR-15 die de schutter in Florida gebruikte. Pas toen hij zich in de strijd om het Witte Huis wierp, bekeerde hij zich tot een overtuigd aanhanger van de wapenlobby.

Maar met het naderen van de Congresverkiezingen in november beginnen de president en de Republikeinen bang te worden dat zij zullen worden afgestraft als zij geen gehoor geven aan de roep om strengere wapenwetten. Een ruime meerderheid van de Amerikanen steunt het aanscherpen van de regels, zeker voor het bezit van halfautomatische wapens.

Halfbakken maatregelen

Toch is het zeer de vraag of het zal lukken strengere wapenwetten door het Congres te krijgen. Mitch McConnell, de leider van de Republikeinen in de Senaat, voelt er niets voor om ingrijpende voorstellen in behandeling te laten nemen door de senatoren. Op hun beurt zullen de Democraten nooit akkoord gaan met halfbakken maatregelen uit vrees dat zij dan de woede van de #NeverAgainers op hun hals zullen halen.

Daarbij komt dat Republikeinse Congresleden ook bang zijn dat de NRA, als zij in de ogen van de wapenlobby 'slappe knieën' krijgen, bij de voorverkiezingen een conservatievere kandidaat tegen hen in stelling zal brengen. Dan worden zij misschien door hun eigen achterban afgeslacht, in plaats van door de #NeverAgain-beweging.