Ook dit nieuwe onderzoek bevestigt: vrouwen zijn het sterke geslacht
Berichten verspreiden zich vaak razendsnel, of ze nu kloppen of niet. Wij proberen de zin van de onzin te scheiden. Vandaag: ook wanneer een crisis uitbreekt, overleven vrouwen langer dan mannen.
Ondanks hun surplus aan spieren delven mannen qua levensverwachting toch telkens weer het onderspit ten opzichte van vrouwen. Dat zou een nieuw onderzoek afgelopen week bevestigen: want ook tijdens hevige crisissen, zoals een hongersnood of ziekteplaag, zijn vrouwen weerbarstiger dan mannen. Die hogere overlevingskansen beginnen "al bij de geboorte", schreven verschillende media.
Klopt het?
De wetenschappers achter de bewering zijn niet over één nacht ijs gegaan. Voor hun onderzoek, dat onlangs in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS verscheen, verzamelden ze van zeven afzonderlijke humanitaire rampen de bevolkingsgegevens van mannen en vrouwen. Daar zaten de historische hongersnoden in Ierland, Oekraïne en Zweden bij, twee goed bijgehouden registers van migrerende ex-slaven en twee mazelen-epidemieën op IJsland.
En jawel: zonder uitzondering houden vrouwen het langer vol dan mannen, een verschil dat uiteenliep van zes maanden tot vier jaar. "Vrouwen zijn gewoon het sterkere geslacht", bevestigt de Leidse verouderingswetenschapper David van Bodegom in een reactie. De overlevingswinst begint volgens hem inderdaad vroeg, iets wat ook in het nieuwe onderzoek valt te zien: ook in de babyfase overleefden tijdens de onderzochte crisissen meer meisjes dan jongens.
'Als moeder sterft, slinken de overlevingskansen van al haar kinderen meer dan als de vader sterft'
Dat voordeel behouden vrouwen hun hele leven, zegt adjunct hoogleraar demografie Fanny Janssen van de Rijksuniversiteit Groningen. Nonnen die nagenoeg dezelfde leefstijl erop nahouden als monniken, mogen rekenen op ongeveer één tot anderhalf extra levensjaar. "Dat kun je wel aan biologische factoren toeschrijven", aldus Janssen.
Evolutionair gezien is dat biologische verschil wel logisch, vindt Van Bodegom. "Bij mensapen waar de vrouw voor de kindjes zorgt, zie je dat ook die langer leven. Als moeder sterft, slinken de overlevingskansen van al haar kinderen meer dan als de vader sterft. Mannen zijn wat dat betreft vervangbaar."
Wel is het zo dat bovenop die biologisch betere overlevingskansen van vrouwen mannen vaker risicovol gedrag vertonen. Ze kiezen bijvoorbeeld gevaarlijkere beroepen of roken en drinken meer. "In West-Europese landen is het verschil in levensverwachting zo'n vijf jaar", zegt Janssen. "En in Oost-Europa is dat soms wel tien jaar." Kortom: leefstijl is voor de levensverwachting belangrijker dan of je man of vrouw bent.
Bovenop die biologisch betere overlevingskansen van vrouwen vertonen mannen vaker risicovol gedrag
In de jaren 80 konden vrouwen op zo'n zes tot zeven meer levensjaren rekenen, omdat mannen eerder stierven aan drank en sigaretten. Maar dat is veranderd, rekent Janssen voor in het tijdschrift BioMed Research International. Want door de emancipatiegolf zijn vrouwen ook meer gaan roken en drinken, terwijl mannen juist minder zijn gaan roken. Het gevolg: het verschil levensverwachting tussen mannen en vrouwen is fors kleiner geworden.
Eindoordeel
Vrouwen zijn inderdaad het sterkere geslacht, bevestigt dit nieuwe onderzoek opnieuw: bij gelijke omstandigheden overleven ze langer dan mannen.