"België is het enige wolvenvrije land van Europa". Al is dat een kwestie van tijd
Nederland is in de ban van de wolf. Een wandelaarster zag er deze week een in natuurreservaat de Veluwe, de derde al in een jaar. En dus rijst ook bij ons de vraag: is de wolf voorgoed terug? "We zijn het laatste wolvenvrije land van Europa", zegt Jan Loos van Landschap vzw. Al duiken de dieren ook hier vaker op.
Bijna wekelijks meldt iemand dat hij of zij een wolf heeft gespot in ons land. Via het meldpunt 'Welkom Wolf' komen jaarlijks tientallen oproepen binnen. Van "ik heb gegrom gehoord in het bos" tot een foto met in de verte enkele stipjes. Dit jaar bleek elke oproep loos alarm: meestal verwart de mens de wolf met een husky of zelfs een vos.
Wanneer het bericht geloofwaardig klinkt en de foto of het voetenspoor toont dat het echt om een wolf gaat, wordt een taskforce op pad gestuurd. Een tiental wolvenexperts gaat dan zo snel mogelijk ter plaatse. Al blijft de kans dat het roofdier dan nog wordt gespot, bijzonder klein. "De wolf is een zwerver en zoekt prooi en een partner. Als hij die niet vindt, trekt hij verder", zegt Jan Loos die het meldpunt beheert. "Wilde wolven kunnen enorme afstanden afleggen." Zo trok een jonge wolf vanuit het oosten van Duitsland onlangs naar Wit-Rusland, een tocht van liefst 1.500 kilometer.
Frankrijk en Duitsland
In Nederland, en zeker in ons land, is de wolf hot topic. In Frankrijk en Duitsland liggen ze er niet meer meer wakker van. Beide landen tellen er elk een honderdvijftig, verspreid over verschillende roedels. De jonge dieren die het ouderlijke nest verlaten - dat doen ze meestal als ze twee jaar oud zijn - kunnen dan overal terechtkomen. Als er al een wolf wordt gespot in de Ardennen of Limburg, komt die meestal uit de buurt van Straatsburg (Frankrijk), voor de wolf amper een dag stappen. De wolven in Nederland komen uit de streek ten oosten van Berlijn.
Roodkapje-verhalen
"Dat een eenzame wolf ons land weleens doorkruist, staat vast, maar roedels kennen we hier nog niet", gaat Loos verder. "Daarom zijn we het enige wolvenvrije land van Europa. We worden letterlijk omsingeld." De wolf werkt dan wel aan zijn comeback in ons land, maar het valt moeilijk te voorspellen wanneer hij zich voorgoed in onze streken zal vestigen. Men spreekt over járen.
Nochtans heeft het dier zich door de jaren heen sterk aangepast aan de mens: hij vindt overal voedsel en stapt door felverlichte tunnels, springt over hekwerk en houdt heel af en toe halt op een parking. Beangstigend, vindt u? Loos stelt ons gerust. "De grote boze wolf bestaat niet. Die komt enkel voor in de Roodkapje-verhalen. Wolven zijn net bang van mensen en hebben ons meestal opgemerkt voor wij hen kunnen zien. We lopen ook rechtop en zien er zelfverzekerd uit. Dat schrikt hen zeker af, net als beren. De middeleeuwse verhalen behoren echt letterlijk tot het verleden: de laatste zestig jaar is er wereldwijd geen enkel geval bekend van een wolf die een mens heeft aangevallen."
Schapen- en geitenhouders moeten meer vrezen. "We zijn het verleerd om ons vee goed op te hokken." Brengt een wolf trouwens ooit schade toe aan je eigendom, dan krijg je een vergoeding, voegt Loos nog toe. De wolf is immers een beschermde diersoort.
De grote boze wolf bestaat niet. Wolven zijn net bang van mensen en hebben ons meestal opgemerkt voor wij hen kunnen zien
Dieren in Nesten
Een wolf zien in ons land is dus een kwestie van tijd. Al is het zo goed als onwaarschijnlijk dat je er ooit oog in oog mee zult staan op een wandelpad in een bos. Slaag je er toch in eentje te spotten in Vlaanderen of de Ardennen? Dan ben je eerst en vooral een geluksvogel. Het Meldpunt vraagt ook om zeker foto's en de locatie door te geven.
De programmamakers van 'Dieren in Nesten' konden in 2011 nog een wolf spotten in de bossen van Namen. In november van vorig jaar nog verklaarden enkele jagers uit Nassogne (Luxemburg) er ook een op het spoor te zijn, al is voor sluitend bewijs een DNA-analyse nodig.