“Antwerp moet winnen, hè”: de afgeluisterde telefoontjes tussen Veljkovic en refs Vertenten en Delferière

Op een paar minuten na duurt de eerste ondervraging van Bart Vertenten net geen drie uur. Heel veel wijzer maakt hij de onderzoeksrechter die donderdagochtend 11 oktober niet. Dat hij 30 is, binnen een paar weken afstudeert als radioloog en sinds 2014 FIFA-scheidsrechter is. Vertenten heeft het ook over Hetty, zijn verloofde. Dat hij zo vaak weg is van huis door zijn werk en het voetbal vindt zij niet erg. Op die momenten traint ze voor marathons.

Vanzelfsprekend willen de ondervragers de scheidsrechter ook uithoren over Dejan Veljkovic. Vertenten zegt dat hij zéker geen vriend is en dat hij hem eigenlijk niet zo goed kent. Maar hij heeft wel sympathie voor hem. Omdat Veljkovic "ook zo bezig is met arbitrage". En o ja, ze zijn ook 'ns samen uit eten geweest. 

Dejan met zijn vrouw en hijzelf met Hetty. Het is daar aan tafel dat Veljkovic aan Vertenten vertelt dat hij vroeger voetbalde bij Aalst. En dat hij makelaar is. Vertenten blijft Veljkovic nadien als klankbord zien. Omdat hij hem feedback geeft over het fluiten. Maar dat doen oud-scheidsrechters en zijn vader ook. Zijn algemene houding tegenover de makelaar: dat hij niet te veel tijd in hem wilde steken.

Het klikt

Dan is het schijnbaar grotere liefde van de kant van Veljkovic. Wanneer die na de reeks invallen als laatste wordt ondervraagd, zegt hij volgens mensen die het kunnen weten dat het met Vertenten klikte vanaf het prille begin. Veljkovic praat met de scheids over drie dingen: voetbal, voetbal en nog eens voetbal. De Waalse scheidsrechter Sébastien Delferière noemt hij vlakaf een echte vriend. Een familieman. Net als hij.

Naar eigen zeggen weet de Servische makelaar niets af van omkoping in het Belgische voetbal. Veljkovic ontkent ook ten stelligste dat hij tegen Vertenten zou hebben gezegd dat hij moest zorgen dat Antwerp zou winnen. Met zijn advocaat Kris Luyckx naast hem verbetert hij dat. Volgens hem zei hij dat het beter zou zijn dat Antwerp zou winnen. Het enige waar de Serviër schuldig aan pleit, is een rammelende boekhouding. Zijn facturen zijn volgens hem van bestaande firma's. Hij spreekt wel over "foutjes bij sommige facturen".

Onderzoeksrechter Joris Raskin betrapt Veljkovic tijdens die ondervraging van nog geen uur alleszins op nog minstens één fout. Op de vraag waarom hij Delferière 10.000 euro cash gaf, antwoordt Veljkovic dat die te weinig geld had voor een nieuwe auto. Zijn vriend Séba zou dat geld terugbetalen. Alleen weet Raskin al uit een onderschepte sms dat Veljkovic met dat geld discreet de voetbalschool van de familie Delferière heeft gesponsord.

Payback time

Zoals bekend kwam het federaal parket eigenlijk toevallig op het spoor van mogelijke omkoping in het Belgische voetbal. Speurders luisterden de telefoon van de Servische spelersmakelaar al veel langer af in het kader van een groot onderzoek naar miljoenenfraude met transfers van voetballers. Uit die gesprekken bleek plots dat Veljkovic ook opvallend vaak telefoneerde met Sébastien Delferière en Bart Vertenten, de twee hoogst aangeschreven refs van ons land. Om een idee te geven: Vertenten en Veljkovic belden tientallen keren op een paar maanden. Delferière en Veljkovic honderden keren. Ze belden maandenlang zelfs meer dan één keer per dag met elkaar.

Delferière blijkt behoorlijk close te zijn met Veljkovic. De makelaar en de scheidsrechter babbelen heel vriendschappelijk met elkaar over de ziekenhuisopname van de dochter van Delferière, zijn knieblessure en het voetbal. Af en toe verandert Veljkovic het geweer van schouder. Dan polst hij bij Delferière of hij niet te weten kan komen wie welke matchen zal fluiten. Delferière belooft dan scheidsrechtersbaas Johan Verbist uit te horen. "Verbist houdt het deze keer precies lang geheim", noteren speurders op een proces-verbaal waarmee ze de verdachte tijdens het verdere onderzoek willen confronteren.

Van het één komt blijkbaar het ander, zo blijkt uit het onderzoek. Want dan horen de speurders Delferière in februari 2018 bellen met Veljkovic. Payback time, volgens de onderzoekers. Want Delferière laat weten dat hij in de namiddag op de bond moet zijn voor Sofiane Hanni, een speler uit de stal van Veljkovic. De ex-middenvelder van Anderlecht transfereerde tijdens die wintermercato naar Spartak Moskou. Hanni moest die dag voor de Geschillencommissie verschijnen wegens een slag op het hoofd van een Standard-speler. Delferière gaf hem toen geen rood. "Ik zal ervoor proberen te zorgen dat hij niet wordt geschorst. Dan kan hij onmiddellijk spelen als hij terugkeert naar België", zou de ref volgens bronnen dicht bij het onderzoek hebben gezegd tegen Veljkovic. Uiteindelijk wordt Hanni niet geschorst.

Voor het gerecht is het zonneklaar: Delferière is omkoopbaar. Hij laat zich door Veljkovic ook trakteren op dure geschenken. Zo krijgt hij volgens het onderzoek voor de geboorte van zijn baby 500 euro gestort van de makelaar. Veljkovic regelt voor de scheidsrechter ook een korting bij de aankoop van een nieuwe VW Tiguan.

_{Lees verder onder de foto.}

Weekendje Belgrado

Veljkovic doet er volgens de speurders werkelijk alles aan om zijn vriend Séba aan hem te binden. Als Delferière op een dag een opmerking maakt over een probleempje met zijn bankrekening, vraagt Veljkovic meteen of hij misschien geld moet lenen bij hem? Delferière zou gezegd hebben dat het niet nodig was. Volgens nog andere bronnen hoorden de onderzoekers Veljkovic nadien ook nog meerdere keren voorstellen om een weekendje samen met hun vrouwen naar Belgrado te gaan. Out of the blue - zo zou het toch overkomen - vraagt Veljkovic of hij een grote tv moet kopen voor Delferière. Die weigert. Omdat hij al een heel grote tv heeft. Een nieuwe koffiemachine dan maar? Volgens onze informatie pruttelt Delferière tegen. Dat doet hij volgens bronnen binnen het gerecht niét als Veljkovic hem een zoveelste keer vertelt dat hij een mooie job voor na zijn scheidsrechterscarrière zal regelen.

Met Bart Vertenten belt Veljkovic volgens gerechtelijke bronnen veel minder. Maar toch ook nog altijd tientallen keren. En als Veljkovic de waarheid spreekt in de afgeluisterde gesprekken, ontmoet hij Vertenten ook. Zo zegt Veljkovic begin dit jaar in een telefoontje met een Servische kennis dat hij gaan eten is met de dokter, die scheidsrechter is. Volgens Veljkovic is hij voorzichtig over zaken beginnen te praten. "De scheidsrechter heeft me duidelijk gezegd dat het oké is. Hij begrijpt wat Dejan wilt."

Bart begrijpt het

In de kennissen- en familiekring van Vertenten horen we dat Veljkovic liegt over dat etentje. Volgens hen heeft onderzoek uitgewezen dat de ref onmogelijk kan gaan eten zijn die dag. Zijn advocaten zouden de komende dagen een dossier indienen bij het gerecht, met bewijs waaruit zou blijken dat Vertentens dag helemaal vol zat, zónder restaurantbezoek. Brieven van zijn werkgever, een privéafspraak en een bonnetje van de supermarkt zouden dat moeten aantonen.

Veljkovic heeft het enkele dagen later in een telefoontje met Thierry Steemans - bestuurslid bij KV Mechelen - opnieuw over die ontmoeting met Vertenten. Hij zegt hem dat zijn collega Stefaan Vanroy, sportief directeur bij Mechelen, hem al meerdere keren heeft gevraagd aan Mechelen te denken met betrekking tot de ref van de match van zaterdag tegen Charleroi. Volgens bronnen verduidelijkt Veljkovic dat Vertenten scheidsrechter is en dat hij maandag een afspraak met hem had. "Zonder vragen heeft Bart begrepen wat hij moet doen tijdens de match van zaterdag."

De inhoud van de telefoontjes tussen Vertenten en Veljkovic geven de speurders naar verluidt nog meer het gevoel dat er van alles niet pluis is. De twee doen té verdacht. Zo horen ze Veljkovic op een dag aan Vertenten vertellen dat hij morgen naar de match gaat waar Vertenten ook zal zijn. Veljkovic zegt dat hij zal doen alsof ze elkaar niet kennen. "Perfect", horen de speurders aan de andere kant.

Ego strelen

Vooral in de aanloop van de laatste speeldag in de reguliere competitie lijken Vertenten en Veljkovic elkaar vlot te vinden. De twee degradatiekandidaten zijn op dat moment KV Mechelen en KAS Eupen. Zij moeten in eigen huis aan de bak tegen respectievelijk Waasland-Beveren en Moeskroen. Het allerbelangrijkste voor beide clubs? Zo veel mogelijk scoren, want omdat KV en Eupen evenveel punten tellen, beslist het doelpuntensaldo over redding of degradatie naar eerste klasse B. Vooral voor Mechelen staat er veel op het spel. Zakt de club, dan daalt haar budget van 17 naar 11 miljoen euro.

Veljkovic is al jaren kind aan huis bij KV Mechelen als spelersmakelaar. Op dat moment lopen er in het stadion van KV nog minstens zes spelers van hem rond. Hij heeft op zakelijk gebied dus alle belang bij dat Mechelen in eerste klasse blijft.

Op 3 maart fluit Vertenten Antwerp-Eupen. Twee dagen daarvoor heeft hij een gemiste oproep van Veljkovic. Hij belt terug. Veljkovic zegt hem dat het zaterdag een goede match moet worden. "Antwerp moet winnen, hé." De speurders horen Vertenten zeggen dat er wellicht geen videoref zal zijn. "Da's makkelijker", zegt Vertenten volgens hen. Veljkovic noemt die match zonder videoref "beter".

Volgens gerechtelijke bronnen was er later twijfel of die uitspraak wel degelijk ging over Antwerp-Eupen: mogelijk ging het over Standard- KV Mechelen. De meeluisterende speurders zouden er ook niet zeker van zijn dat het over de videoref ging - er was een woord dat ze niet helemaal konden begrijpen, maar ze veronderstelden dat Vertenten verwees naar de VAR - de videoref dus.

Over Antwerp-Eupen herhaalt Veljkovic volgens het onderzoek nog enkele keren dat het belangrijkste is dat Antwerp wint. Verder zegt hij dat ze best niets meer vertellen aan de telefoon, "omdat je nooit weet wie er meeluistert". Hij zegt wel nog dat hij bij sportkranten zal lobbyen voor een goede score voor Vertenten. De ref blikt terug op de mooie punten die hij eerder al kreeg. Veljkovic streelt zijn ego: "Ik heb het gezegd hé: je moet de beste worden nu Sébastien geblesseerd is." De twee spreken af contact te houden. Veljkovic herhaalt nogmaals dat het heel belangrijk is dat Antwerp wint. Volgens hem komt volgende week dan in orde. Veljkovic zal meer vertellen als ze elkaar zien. Dat hij - opnieuw - niet veel kan vertellen over de telefoon. Vertenten zegt dat ze dan wel op een avond zullen afspreken. Volgens de speurders hebben de twee nog vóór Antwerp-Eupen fysiek afgesproken.

Tijdens de wedstrijd fluit Vertenten een strafschop, terwijl de fout duidelijk buiten het strafschopgebied gebeurt. Antwerp wint met 2-0. Die avond belt Veljkovic met een nieuw gsm-nummer nog laat naar Thierry Steemans. Hij laat weten dat hij thuis is van de wedstrijd. Voor hij vertrok, heeft hij nog een koffie gedronken met Vertenten. "Die penalty was fantastisch", zegt Veljkovic tegen de financieel directeur van KV Mechelen. Na middernacht belt hij nog met Mechelen-speler Mats Rits, die ook in zijn portefeuille zit. Hij vertelt dat hij met je-weet-wel-wie koffie is gaan drinken. "Hij stond op Antwerp", zegt Veljkovic. "Het is discutabel, maar hij fluit tenminste penalty."

'De interessante uithangen'

Zowel Vertenten als Delferière is in verdenking gesteld van lidmaatschap van criminele organisatie en actieve en passieve corruptie. Delferière is vrij onder voorwaarden, Vertenten zit nog altijd in de cel. Zijn advocaten trekken de inhoud van de telefoongesprekken in twijfel. "De aangehaalde informatie in verband met meneer Vertenten is volgens ons onjuist. We blijven bij de stelling dat hij geen enkel misdrijf heeft gepleegd", zeggen ze op het kantoor van de Gentse procedurepleiter Hans Rieder. Ze wijzen er ook op dat het niet de eerste keer zou zijn dat de inhoud van afgeluisterde telefoongesprekken in de eerste voorlopige samenvattende processen-verbaal fout is geïnterpreteerd of uit de context is gehaald. Ze maken zich ook sterk dat de integrale en letterlijke weergave deze beschuldigingen zullen doen vervallen. Ook andere advocaten zeggen dat samenvattingen van gesprekken door speurders vaak voor frustraties zorgen omdat ze fouten bevatten. "Natuurlijk altijd in het nadeel van de cliënt", klinkt het. Veel advocaten vrezen ook dat Veljkovic geregeld maar wat dingen uitkraamt. Zo zegt hij wel heel vaak dat hij aan de telefoon niets kan zeggen, "alsof hij gewoon de interessante wil uithangen".