Duizenden protesteren tegen wetsontwerp dat toezicht op ngo's verscherpt in Slovakije
In de Slovaakse hoofdstad Bratislava hebben duizenden mensen geprotesteerd tegen een wetsontwerp dat het toezicht van de overheid op ngo's wil vergroten. De regeringscoalitie, geleid door premier Robert Fico, wil met de wet ngo's als lobbyisten bestempelen en de financiering van organisaties controleren. Tegenstanders vergelijken het voorstel met Russische wetgeving.
Duizenden betogers liepen mee in een mars door Bratislava en voerden protest voor het parlementsgebouw. Daar lichtte de menigte in de avond op doordat de demonstranten het licht van hun smartphones aanzetten. Ook in vijf andere steden in Slovakije was er gisteren protest.
Het protest komt er nadat de Slovaakse coalitieregering deze week zich officieel achter een wetsvoorstel over ngo's heeft geschaard. Het parlement moet nu over de wetgeving beslissen. Als de wet wordt goedgekeurd, dan zullen ngo's onder de noemer 'lobbyisten' vallen en meer administratieve regels moeten naleven. Organisaties zullen gegevens moeten geven van donoren die hen in een jaar meer dan 5.000 euro financiële steun verlenen.
Ngo's klagen aan dat de regering op die manier hun vrijheid wil inperken. De wetgeving zou hen ook stigmatiseren, zeggen ze. Tegenstanders spreken van een 'Russische wet', bedoeld om critici te onderdrukken. De nationalistische premier Robert Fico heeft al meermaals uitgehaald naar ngo's.
Toch spreekt de regering de beschuldigingen van de betogers tegen en zegt ze dat de wet meer transparantie zal opleveren. Vorig jaar wou Fico met een andere wet ngo's die financiële steun uit het buitenland ontvangen, onder een statuut van 'buitenlandse agenten' plaatsen. Gelijknamige wetgeving bestaat al in Rusland en sinds kort ook in Georgië. In Slovakije sneuvelden de plannen toen door te veel weerstand.
Slovaken protesteren al langer
Het protest tegen het bestuur van Fico, die het land sinds het najaar van 2023 bestuurt, is al langer aan de gang. De aanleiding voor het meest recente straatprotest is een bezoek van Fico aan de Russische president Vladimir Poetin. Tot 100.000 Slovaken kwamen daarna op straat. Ze vrezen onder meer dat het land naar Rusland opschuift en zo de Europese Unie loslaat.
Over de oorlog tussen Rusland en Oekraïne is de Slovaakse regering binnen de Europese Unie een tegenstem, net als Hongarije. Fico verzette zich tevergeefs tegen het einde van de doorvoer van Russisch gas via een pijpleiding door Oekraïne. De Oekraïense regering besloot eind vorig jaar om dat gas niet meer door te laten.
Ook vandaag is er protest gepland tegen de nieuwe wetgeving. In het Slovaakse parlement is er volgende week woensdag een debat over het wetsvoorstel.
