Europeanen over de EU en de verkiezingen: ‘We wonen nu in Sydney, in Portugal gaat het te slecht’

‘Ik geloof in een sterke EU. Die is heel goed geweest voor Polen. Voor mijn vader, bijvoorbeeld. Hij komt uit een dorp in het noordwesten van het land. Een arm gebied waar veel boeren wonen. Zijn gemeenschap heeft veel financiële steun uit Europa ontvangen. Dat heeft trouwens niet alleen maar positieve gevolgen. Vanwege de subsidies werken mensen minder hard, waardoor veel Oekraïners nu naar Polen komen voor de seizoensarbeid.

‘Onze huidige regering is erg rechts en populistisch. Vlak voor de verkiezing deelt die nu cadeautjes uit aan kiezers om stemmen te winnen. Plotseling is er een nieuwe kinderbijslag van ruim 100 euro per kind.

‘Maar er wordt niet écht naar het volk geluisterd. Zo was er afgelopen maand een lerarenstaking. De regering deed niets, omdat ze de groep electoraal gezien niet belangrijk genoeg vindt.’

‘Ik stem niet, want ik geloof niet meer in de politiek. De Europese Unie is een hel. Alles wordt daar gemanipuleerd met geld. Kijk naar die voormalige topman van de EU, José Manuel Barroso. Hij was voorzitter van de Europese Commissie. Even later ging hij werken voor Goldman Sachs. Dat was voor mij het bewijs dat de EU alleen de belangen van de multinationals en de financiële wereld dient.

‘Er is radicale verandering nodig. We moeten de macht herverdelen. Die moet weer bij kleinere organen komen te liggen, zoals steden en dorpen. Maar dat is niet mogelijk, dat zie ik ook wel. We leven in een geglobaliseerde wereld. Maar ik hoop dat het daar vroeg of laat toch naartoe gaat.’

‘Ik vrees voor populistisch rechts, dat almaar groter lijkt te worden. Onze democratie is in gevaar. Ik zag afgelopen week nog een documentaire over de Brexit. Die ging onder andere over hoe kiezers worden gemanipuleerd door de algoritmen van de sociale media. Dat was beangstigend.

‘Ik stem op de Groenen. ­Milieu en klimaat zijn voor mij belangrijke thema’s. Het zuiden van de aarde warmt steeds verder op. Daarom komen veel migranten hierheen. Ik was ­vorig jaar nog in Bangladesh, waar het klimaat een groot probleem is. Het land loopt onder water. Natuurlijk vluchten dan mensen.

‘In Europa hebben we nog ­genoeg ruimte voor meer mensen. En voor hen zijn er zeker kansen. We hebben vluchtelingen nodig, anders hebben we simpelweg niet genoeg mankracht voor alle banen.’

‘Vlad is de naam. Zoals in Vlad Dracula. Maar ik zeg het eerlijk: het is geen voorouder. Ik kom uit een andere regio.

‘Ik ga dit keer helaas niet stemmen, want ik moet voor mijn werk naar Brazilië. Maar ik steun al decennialang de PNL. Die zijn niet zo corrupt als andere politici. Dat is echt het grootste probleem in ons land.

‘De EU heeft Roemenië veranderd. Ik kan niet precies uitleggen waarom, maar de mentaliteit van de mensen is nu anders. Minder bekrompen, meer naar buiten gericht. Het is ook goed geweest voor onze economie.

‘Vluchtelingen? Nee, wij hebben geen vluchtelingenprobleem. Die willen niet bij ons blijven. Ze zijn er hoogstens twee weken, dan trekken ze weer verder richting Duitsland of andere landen.’

Matis: ‘Dit zijn belangrijke verkiezingen. Wij staan positief ­tegenover de EU. Estland is zo klein. Wij zijn heel afhankelijk van onze export en import. Maar plotseling zijn er in ons land erg veel eurosceptici. Tijdens onze laatste verkiezingen stemden zo’n 100 duizend kiezers op een rechts-populistische partij. Dat is veel, op een bevolking van 1,3 miljoen.’

Katrin: ‘De sceptici zijn vaak ­ouderen die geen goede opleiding hebben gehad. Ze zijn niet goed voorgelicht over wat de EU ons allemaal heeft gebracht. Het feit is dat we het nu veel beter hebben dan in het tijdperk van de Sovjet-Unie. Voor een braindrain hoeven mensen niet bang te zijn. Ik heb bijvoorbeeld in Barcelona gestudeerd, maar ben daarna gewoon weer teruggekomen.’

‘De EU is een meerkoppig monster. Er zijn zo veel stemmen, culturen en talen. Hoe kan daar ooit één besluitvorming uit ­komen? Toch zal het moeten. Als we als Europa echt iets te zeggen willen hebben in de wereld, moeten we sterk zijn. Een gezamenlijk leger is dan bijvoorbeeld belangrijk. Dan kunnen we pas serieus weerstand bieden aan China en Amerika.

‘Ik wil niet zeggen wat ik ga stemmen, maar het is in ieder geval tegen de gevestigde orde. Want zo is het nu in Frankrijk. We stemmen nergens meer vóór, maar vooral tégen iets. Dat is de reden dat Marine Le Pen zo veel stemmen krijgt. Niet omdat haar programma nu zo goed is, maar omdat we klaar zijn met president Macron. Keer op keer geeft hij alleen de rijkere groepen in de ­samenleving voordelen. Dat moet stoppen.’

Bruno: ‘Het is goed dat Portugal bij de EU zit. Waarschijnlijk is Portugal een van de landen die er het meest profijt van hebben. Onze politici zijn zo corrupt. Het lijkt me beter dat anderen beslissingen voor ons nemen. De situatie in ons land wordt steeds slechter. Mijn moeder is docent, maar elk jaar gaat haar salaris erop achteruit. Dan zijn er weer nieuwe reglementen, of iets dergelijks. Zelfs de pensioenen worden lager. Alleen de rijken gaan erop vooruit. Zowel mijn ouders als grootouders klagen erover.’

Sofia: ‘Ik stem blanco. Geen één partij is echt goed voor het land. In Portugal zijn de salarissen laag, de prijzen hoog. Het leven in de steden Porto en Lissabon is erg moeilijk.’

Bruno: ‘Werkgevers betalen geen overuren uit, terwijl ze wel willen dat je tot laat doorwerkt. Daarom wonen we nu in Australië. Nog een paar jaar en dan keren we terug. Dan heb ik hopelijk genoeg geld voor een eigen bedrijf.’

‘Ik heb gemengde gevoelens over de EU, waar we sinds 2013 bij zitten. Er zijn veel voordelen aan, zoals de Europese wetgeving en de euro. Het Kroatische bestuur heeft ook meer structuur gekregen. Maar of Europa echt goed voor ons is geweest? We zijn er vooral armer van geworden. Onze economie was er niet klaar voor. In korte tijd is onze agrarische sector ingestort, die was nog ingericht op kleine ­familieboerderijen met een paar koeien. Hoe moeten die concurreren met grote spelers in de EU? Deze week zijn nog duizend mensen ontslagen in onze havens. Dat is de laatste grote industrie die we hadden.

‘We proberen onze economie nu snel aan te passen. Die wordt dienstgericht. Onze toerismesector groeit. Maar intussen hebben 300 duizend Kroaten het land verlaten. Jonge mensen vertrekken naar het buitenland voor werk of studie, op zoek naar een beter leven. Misschien dat jonge generaties heel blij met de EU zijn. Maar voor de oudere generaties doet het nu vooral pijn.’

Dorothy: ‘De politiek? Begin er niet over! Het is een regelrechte nachtmerrie bij ons. We hopen dat er een nieuw referendum komt. Dat we toch nog bij de EU kunnen blijven. Niemand weet wat er gaat gebeuren.’

Barbara: ‘De EU is niet perfect, maar we moeten er wel in blijven. Ik voel me ook een Europeaan. Dichte grenzen zouden vreselijk zijn, ik moet er niet aan denken. Kunnen we straks nog wel makkelijk met vakantie naar Frankrijk?’

Jennifer: ‘Theresa May is zo vastberaden geweest. Dit heeft te maken met trots. Ze wil iets nalaten. Ze heeft haar zinnen op de Brexit gezet, en dan zal het moeten gebeuren ook. Dat is het tragische van politici.’

Dorothy: ‘Nu moeten we gaan. We zijn zo moe. We komen uit Rusland en lopen hier al zo’n tien uur rond. Moeten we echt op de foto?’

‘Ik houd van Europa en ik wil absoluut dat Italië lid blijft van de EU. Er zijn veel problemen in mijn land. We hebben hoge schulden. Die waren zonder de EU nog veel hoger geweest. Maar de populistische bewegingen manipuleren de kiezers via sociale media. Vooral Matteo Salvini van de Lega is daar goed in.

‘Ik kom uit Calabrië, uit het zuiden van Italië. Een arm gebied waar de maffia machtig is. Als er bijvoorbeeld geld wordt geïnvesteerd in infrastructuur, dan heeft er altijd iemand van de maffia nog wel een neef die het project uit kan voeren. Op die manier verdwijnt er veel geld.

‘Zes jaar geleden ben ik met een Erasmus-beurs naar Spanje verhuisd. Ik moest wel, want er waren geen banen. Heel veel jonge Italianen gaan naar het buitenland. Nu woon ik in Barcelona.’