De Zweedse coalitie is niet meer. “Het was hevig, maar ik heb goed geslapen”, zegt Francken maandagochtend bij Radio 1. Het stranden van de coalitie laat de danig harde politicus niet onberoerd. “We zaten in de laatste rechte lijn, er waren een aantal dingen die ik wel nog graag had willen afwerken. En dan zo’n principiële zaak (het VN-migratiepact nvdr.)… dan moet je je rug durven rechten.” Op dat principiële is hij “heel trots, anders word je één in de dozijn van de cynische politici”.

Steun aan de nieuwe minderheidsregering

Francken stelt zich vragen bij de grondwettelijke legitimiteit van de nieuwe oranje-blauwe minderheidsregering. “Ik heb begrepen dat Michel niet van plan is naar de koning te gaan. Ze gaan ook niet naar het parlement, hoe zit dat?”

“Dit is een regering met een minderheid in Vlaanderen én in Wallonië, wat voor een democratisch deficit is dit? Ze kondigt ook een nieuw programma aan met drie nieuwe speerpunten”, verwijst Francken naar de persconferentie van premier Charles Michel van zondag. Daar zei Michel dat koopkracht, veiligheid en klimaat de prioriteiten van zijn coalitie worden. “Dat is een verhaal”, zegt Francken, “waar ik mij als democraat vragen bij stel. Waarom durft de regering het vertrouwen niet te vragen? Als ze menen wat ze zeggen, moeten ze toch naar het parlement?” De manier waarop Michel II de grondwet “interpreteert”, noemt Francken “lichtzinnig”.

“Waarom komt er geen vertrouwensstemming?”, herhaalt Francken. Als die er komt, zal het volgens Francken voor N-VA “niet evident zijn” om dat vertrouwen te geven.

LEES MEER. Grootste partij van Vlaanderen zit in bijzondere positie, maar hoe moet het nu eigenlijk verder met N-VA? (+)

Over de houding van Open VLD is Francken niet te spreken. “Verwacht van mij pragmatische maatregelen, geen tweets”, stelde Maggie de Block afgelopen weekend, een gelijkaardige boodschap van Open VLD-voorzitter Gwendolyn Rutten. “Ik vind dat onfatsoenlijk. Ik heb in mijn tijd heel zwaar oppositie gevoerd, maar nadat ik had overgenomen, heb ik niet nagetrapt. Het ontslag was nog niet eens geacteerd en er werd al nagetrapt. Daar gaan we een hartig woordje over napraten.”

Francken zegt ook nog dat hij donderdag tijdens de plenaire zitting al wist dat het voorbij was. “Het werd toen duidelijk dat er veel opgekropte woede en frustratie zat (bij Open VLD en CD&V nvdr.). Dat is er in één guit uitgekomen. Al tien jaar omdat N-VA de grootste is.”

Persoonlijk met premier Charles Michel botert het wel nog. “Ik heb absoluut geen rancune ten opzicht van de premier. Ik heb hem gisteren nog een bericht gestuurd. Het was een persoonlijk bericht, niemand heeft daar zaken mee wat daarin staat, maar het ging over het feit dat ik geen rancune koester. Ik heb veel gebreken, maar rancune is er daar geen van.”

Reactie Geens: “Regering die meerderheid in parlement vindt, is democratisch”

Minister van Justitie Geens (CD&V) reageerde kort daarna op het “grondwettelijke” aspect van de regering. “Ik heb begrepen dat de Ministers van N-VA ontslag genomen hebben en door de koning vervangen zijn door nieuwe ministers. Het is juist dat wij over niet zo heel veel zetels beschikken in het parlement. De premier voert gesprekken met oppositie en N-VA.” Het was volgens minister Geens niet opportuun om de regering te doen vallen, “we zitten met de Brexit en de beurzen doen het slecht”. De focus van deze regering zal vooral de noodzakelijke dingen betreffen zoals de begroting.

Tot slot zijn we volgens de minister niet aan ons “constitutioneel proefstuk” toe. Het is namelijk niet de eerste keer dat ons land een minderheidsregering heeft. “Een regering die in het parlement een meerderheid vindt, is volgens mij democratisch.”