"Van Avermaet zei dat hij ze allemaal eens ging tonen wat hij kan in de bergen"

"Bravo, monsieur Van Avermaet. Quel exploit!" Ook Laurent Jalabert was vol bewondering voor Greg Van Avermaet (33). De Franse ex-kampioen en tweevoudig winnaar van de bergtrui werkt tegenwoordig als commentator bij France Télévisions, hij is dus wat gewoon als het over koers gaat, maar gisteren kwam hij recht uit zijn stoel om te applaudisseren toen onze landgenoot over de finish bolde in Le Grand-Bornand.

Standhouden in zo'n zware bergrit: weinigen die gedacht hadden dat Van Avermaet dit uit zijn mouw zou schudden. Bij zijn ploeg wisten ze beter. "Hij liep hier al dagen mee rond", vertelde BMC-ploegleider Valerio Piva. "Voor de start van de Tour zat hij al met iets in zijn hoofd. 'Ik zal ze allemaal eens tonen wat ik kan in de bergen', zei hij. 's Ochtends voor de start was zijn plan meteen klaar."

Met de zegen van Sky

"Aanvallen was mijn enige kans", wist Van Avermaet. Dat de klassementsmannen zich koest hielden, was natuurlijk een grote hulp. Hij finishte als vierde en liep nog 1:39 uit op de klassementsrenners. Zijn voorsprong is nu 2:22 op Geraint Thomas en ruim 3 minuten op Chris Froome. "Van Avermaet gaat de Tour niet winnen", zei Thomas van Sky daarover. "Hij is geen bedreiging voor Froome of de andere renners voor de eindzege. Voor ons is dit het einde van de wereld niet, dat hij 3 minuten of zo pakt."

Een strak tempo van Team Sky volstond overigens wel om toch twee klassementsrijders overboord te gooien. Bob Jungels verloor 51 seconden, Rigoberto Urán (vorig jaar nog tweede in de Tour de France) gaf 2:26 prijs op Froome en de andere favorieten.

Maar dan nog was het straf van Van Avermaet. Van de 21 vroege vluchters bleven er maar 6 uit de greep van het peloton: 5 klimmers en 1 specialist van de klassiekers. Philippe Gilbert, die ook mee was, werd nog op meer dan 22 minuten gereden. Peter Sagan op bijna 27. Dan begrijpt u het wel.

"Van Avermaet was natuurlijk supergemotiveerd", had Allan Peiper al een deel van de verklaring. "En we weten ook dat hij dit kan in een goeie dag. Hij is in Rio niet toevallig olympisch kampioen geworden op een klimparcours", wist de sportief manager van BMC. Ook Piva trok de parallel met twee jaar geleden. "Ik zie weer de allerbeste Van Avermaet. Een renner die fysiek en mentaal top is. Zoals in de Tour van 2016, zoals in Rio, zoals in het voorjaar van 2017."

Het voorjaar laten we even buiten beschouwing, maar er zit nu al jaren een vrij grote constante in de prestaties van Van Avermaet in de zomermaanden. Het geheim van zijn succes schuilt in een heel specifieke voorbereiding. Terwijl anderen kiezen voor stages in de Sierra Nevada of Livigno trekt hij naar de Ardennen. "Lekker oldskool, maar het werkt", zei zijn kinesist David Bombeke.

Lees ook: Helpers mag Van Avermaet zelf kiezen, de kleur niet: "Zolang ze mijn rekeningen betalen, vind ik het goed"

Ook nu bracht Van Avermaet in mei en juni heel wat weken door in Stoumont, bij Luik, waar hij een tweede huis heeft. De opbouw begint kalm: de eerste week zijn vriendin Ellen en dochter Fleur ook van de partij. Maar hoe dichter de Tour komt, hoe serieuzer het wordt. Vrouw en kind gaan dan naar huis en worden vervangen door zijn vaste verzorger Geert Tiebergyn. Piva: "Met zijn tweetjes bootsen ze een trainingskamp na."

Van Avermaet wisselt er hele lange duurtrainingen af met een oneindige reeks pittige sprintjes. Altijd bergop. Het maakt dat hij aan de start van de Tour over zijn beste klimmersbenen beschikt. Hij is in juli ook altijd 1 à 2 kilo lichter dan in het voorjaar. "Het is hard werken", zei Van Avermaet gisteren. "Maar het levert op en dus blijf ik het op deze manier doen. Ik probeer me ook altijd te ontspannen als ik in de Ardennen ben. Ik ben niet iemand die een hele dag aan de koers of aan de fiets kan denken. Dan doe ik iets met mijn gezin, maak ik een toertje met de Vespa of ik ga zwemmen in een meer."

Hoe belangrijk het mentale aspect is, werd bevestigd door Piva. "Hij is niet alleen in superconditie, hij is ook rustig in zijn hoofd. Het zou kunnen dat Van Avermaet toch van iets verlost is, nu hij zekerheid heeft over zijn toekomst."

Prijs van de strijdlust

Peiper stelde iets gelijkaardigs vast. "Zaterdag, na de rit in Amiens, reden we samen met de auto naar het hotel. De podiumceremonie en de interviews hadden lang geduurd en het werd al laat. Ik vertelde Van Avermaet dat ik met een oud liedje van Herman van Veen in mijn hoofd zat. Hij begon te zingen: 'Opzij, opzij, opzij, maak plaats, maak plaats, maak plaats, wij hebben ongelooflijke haast.' Meteen hadden we ons themalied voor de dag erna in Roubaix. Ik ken geen enkele kampioen die zo vrolijk en zo ontspannen blijft. Het is zo straf wat hij doet, op en naast de fiets."

Ook Tour-organisator ASO vond dat de geletruidrager extra in de bloemetjes mocht worden gezet. Van Avermaet kreeg de prijs van de strijdlust, wat uiterst zelden gebeurt met de leider in de koers. En zeker niet met de Fransman Julian Alaphilippe voorop. "Ik wil deze trui eer bewijzen", zei hij. "Daarom heb ik aangevallen in Roubaix en daarom heb ik hier aangevallen."

Krijgen we vandaag een nieuwe stunt? Probeert hij zijn rijk nog een dag te rekken? Van Avermaet schudde het hoofd. "Eén dag in de bergen boven mijn limiet klimmen, dat kan ik, maar de dag erna krijg ik de rekening gepresenteerd. Goed mogelijk dat ik straks met de gruppetto binnenkom. Het is mooi geweest, ik heb er veel energie in gestoken en ik heb ervan genoten, maar het is op nu. Hoeveel kans ik maak om mijn trui te redden? Nul."