Grijpt de Kamer de macht nu de regering vleugellam is? “De markt is open, partijen kunnen weer vrij onderhandelen”
© BELGA
Groen heeft als eerste oppositiepartij een concreet voorstel op tafel gelegd om de ‘nieuwe’ regering Michel onder druk te zetten: een resolutie om de klimaatambities van ons land fors op te voeren. De partij ziet haar kans schoon om, nu N-VA niet meer in de meerderheid zit, dossiers op tafel te leggen die voorheen nooit goedgekeurd zouden worden. Zal die strategie ook haar vruchten afwerpen, of is het een maat voor niets? “De markt is open, alle partijen kunnen weer onderhandelen”, zegt politicoloog Carl Devos.
Afgelopen weekend liet premier Charles Michel duidelijk verstaan dat het klimaat een belangrijke prioriteit vormt voor de kersverse regering. “De bevolking heeft een sterk burgerlijk en politiek signaal gestuurd”, zei hij tijdens een persconferentie, verwijzend naar de klimaatmars in Brussel. “We willen duidelijk maken dat we dat signaal hebben gehoord.”
Een voorzet die Groen maar wat graag binnenkopt: de partij diende meteen een resolutie in om de klimaatambities van ons land op te krikken en is zo de eerste die een concreet dossier op tafel legt in de hele nieuwe politieke constellatie. Niet toevallig: de huidige minderheidsregering, zonder N-VA, vormt immers de uitgelezen kans om steun te vinden bij de nieuwe regeringspartners.
Tegelijkertijd liet ook N-VA-fractieleider Peter De Roover vandaag al verstaan dat het niet meer de regering zal zijn die wetsontwerpen kan indienen, maar de Kamer die wetsvoorstellen op tafel zal leggen.
© fvv
Maar hoe groot is de kans op succes van zo’n parlementaire initiatieven eigenlijk? “Als de oppositie een voorstel doet in een regering met een meerderheid, is het zo goed als zeker dat die geen steun krijgt”, zegt politicoloog Carl Devos (UGent). “Maar nu is de markt open. Plots kan er wél gemakkelijker onderhandeld worden.”
Op zoek naar meerderheid
Dat beseffen ook de partijen in de Kamer. “De krachtsverhoudingen zijn veranderd”, zegt Groen-woordvoerder Pieterjan Desmet. “De parlementsleden zijn niet meer gebonden aan het regeerakkoord, we kijken dus naar alle individuen om een meerderheid te vinden. Met wie we die halen, maakt in principe niet uit.”
Ongekend terrein
Ambitieuze doeleinden is één ding, maar zijn die ook realistisch? “Het is in theorie wel degelijk gemakkelijker geworden voor partijen om voorstellen op tafel te leggen”, aldus politicoloog Devos. “Er kan nu opnieuw onderhandeld worden over dossiers die eerder bijvoorbeeld werden afgeschreven door N-VA, tot voor kort de meerderheid in regering. Hoewel parlementsleden van de meerderheid vaak nog trouw blijven aan het regeerakkoord, is het niet langer heilig en dus niet meer de enige leidraad.”
© BELGA
De resolutie van de groene Kamerfractie over het klimaatbeleid is dan ook niet het enige dossier waar de partij op broedt. Het is het begin van een reeks parlementaire initiatieven, klonk het alvast bij fractieleider Kristof Calvo. “Maar over die andere dossiers kunnen we nog niet veel kwijt”, verduidelijkt woordvoerder Desmet. “Er wordt intern gesproken over welke dossiers het belangrijkst zijn om als eerste naar voren te schuiven. En natuurlijk ook voor welke dossiers we nu een opportuniteit zien.”
Toch is het in de praktijk niet zo dat de andere parlementsleden vanzelf akkoord zullen gaan met alles wat plots (of opnieuw) op hun bord belandt. Nu de regering een minderheidsregering is, slechts 52 van de 150 zetels in het parlement, bevindt ons land zich eigenlijk op ongekend terrein. De huidige, fragiele situatie maakt parlementsleden dan ook voorzichtig. “Het is momenteel afwachten en zien wat er nog staat te gebeuren”, aldus Devos. “Het zal toch moeilijk blijven om een meerderheid te vinden voor dossiers die verregaande gevolgen hebben of te radicaal zijn. Ook is het mogelijk dat andere partijen geen zin hebben om met dossiers van een ander in zee te gaan omwille van profileringsredenen. Als Groen bijvoorbeeld achteraf zegt dat de klimaatresolutie hun dossier is, ontstaat er weer discussie.”
Motie van wantrouwen bepalend
Bovendien is het afwachten of de regering het vertrouwen vraagt in de Kamer, en dat ook krijgt. De kans dat een van de partijen een motie van wantrouwen indient - en daarmee het vertrouwen in de regering zoals ze nu is, opzegt - is klein maar nog steeds reëel. Als voor die motie dan een meerderheid bestaat in de Kamer, wat niet zeker is want iedereen wil vervroegde verkiezingen vermijden, valt de regering wellicht toch nog.
LEES OOK. Michel moet het komen uitleggen in de Kamer: SP.A dreigt met motie van wantrouwen
De komende dagen zullen wellicht meer duidelijkheid brengen: de Kamer organiseert woensdag een debat over de politieke situatie. Dat is overeengekomen tijdens de conferentie van de voorzitters, waarbij de premier samenzit met alle fractieleiders. SP.A houdt alvast een motie van wantrouwen achter de hand.
