Direct naar artikelinhoud
Woonstbetreding

Gemeenten verklaren zich 'huiszoekingsvrij'

Maria Lesy van het Burgerplatform.Beeld Tim Dirven

Enkele Franstalige gemeentebesturen hebben zich ‘huiszoekingsvrij’ verklaard. Als protest tegen het federaal wetsontwerp op de woonstbetreding. Ook aan Vlaamse kant staan gelijkaardige acties gepland.

In januari was er grote verontwaardiging omdat het federaal parlement een wetsontwerp bekeek dat moet toelaten om het huis te doorzoeken waar een uitgeprocedeerde asielzoeker zich bevindt. De zogenaamde 'woonstbetreding' mag volgens het voorstel ook in huizen van mensen die de persoon in kwestie onderdak verschaffen.

Het Burgerplatform voor Steun aan Vluchtelingen, dat onder andere elke avond honderden transmigranten uit het Brusselse Maximiliaanpark haalt en onderbrengt bij burgers, voelde zich aangesproken. Ook al vallen transmigranten strikt genomen niet onder het wetsontwerp, toch zagen ze de move van de regering als een maatregel om hen te ontmoedigen.

Briefschrijfactie

Het platform, dat al meer dan 35.000 volgers heeft en vooral in Franstalig België sterk staat, begon met een briefschrijfactie aan de lokale besturen. “Bedoeling is om elk gemeenteraadslid individueel aan te schrijven met de vraag een motie te steunen dat van hun gemeente een ‘huiszoekingsvrije’ gemeente maakt”, legt Marie Lesy van het Burgerplatform uit. "Voor mocht het wetsontwerp worden goedgekeurd."

'Bedoeling is om elk gemeenteraadslid individueel aan te schrijven met de vraag een motie te steunen dat van hun gemeente een 'huiszoekingsvrije' gemeente maakt'
Marie Lesy, Burgerplatform voor Steun aan Vluchtelingen

De actie loopt momenteel enkel in Brussel en Wallonië. En is niet zonder succes. Onder andere Luik (met een PS-cdH-bestuur), Schaarbeek (FDF, cdH en Ecolo-Groen), Verviers (PS-MR) , Vorst (PS, Ecolo, Défi) en Chaumont-Gistoux (MR-Ecolo) namen al zo’n motie aan. Volgens het Burgerplatform zitten tientallen moties de komende maand nog in de pijplijn. 

Ook aan Vlaamse kant zijn er plannen om een briefschrijfactie aan gemeenteraadsleden te starten. Al gaat het hier wat moeizamer. Lesy: “We zijn volop mensen aan het zoeken die willen helpen bij onze briefschrijfactie. Maar aan Vlaamse kant zijn we met veel minder vrijwilligers en ook in de publieke opinie leeft het wetsvoorstel een stuk minder.”

Bovendien is de politieke situatie hier helemaal anders dan aan Franstalige kant. Hier zit de N-VA, de partij van minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon en staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken, in meer dan 120 van de 308 Vlaamse lokale besturen. De kans is klein dat die zo'n motie goedkeuren.

Harde werk

Schaarbeek was samen met Luik de eerste om op de kar te springen. Op 31 januari al stemde de gemeenteraad een motie waarmee ze zich ‘huiszoekingsvrij’ verklaarden. “Het gaat hier om een federale maatregel die grote consequenties heeft op gemeentelijk vlak", stelt Adelheid Byttebier, schepen voor Gelijke Kansen (Groen-Ecolo) in Schaarbeek. “We doen in onze gemeente veel inspanningen om nieuwkomers te onthalen en zulke agressieve tussenkomsten, zoals bedoeld in het wetsontwerp, kunnen al dat harde werk op losse schroeven zetten. We kunnen dat niet laten gebeuren.”

'We doen in onze gemeente veel inspanningen om nieuwkomers te onthalen en zulke agressieve tussenkomsten kunnen al dat harde werk op losse schroeven zetten'
Adelheid Byttebier, schepen Gelijke Kansen Schaarbeek

Vraag is wel of een gemeente zomaar een federale wet naast zich neer kan leggen. Binnenlandminister Jambon was gisteren niet bereikbaar voor commentaar. Maar bij het Burgerplatform menen ze alvast dat het kan. "De lokale politie valt onder de bevoegdheid van de burgemeester. Die kan beslissen dat zijn korps niet meewerkt”, stelt Marie Lesy. Al beseffen ze bij het platform ook wel dat de federale overheid dat kan oplossen door de federale politie te sturen. De moties zijn voor een stuk ook symbolisch bedoeld, om te laten zien dat de gemeente niet akkoord is.

Er zijn ook precedenten. In de jaren 80 lieten heel wat gemeenten zich 'kernwapenvrij' verklaren, omdat ze niet akkoord gingen met het regeringsbeleid. 

Het Burgerplatform plant zondag ook een nieuwe actie, de Human Wave for Solidarity and Humanity. De organisatoren vragen burgers om een tent op te zetten in het Maximiliaanpark en over de hele lengte van het parcours van de geplande optocht. De actie is gericht tegen het huidige beleid. Lesy: "We zijn het criminaliseren van migranten en hun helpers meer dan moe. We vragen ook dat de regering met structurele oplossingen komt.”