Direct naar artikelinhoud
Halloween

40 jaar ‘Halloween’: hoe een ‘gruwelijk idee’ een horrorklassieker werd

Halloween.Beeld Collection Christophel

Vandaag komt David Gordon Greens Halloween in de zalen - precies veertig jaar na het origineel van John Carpenter. Het is alweer de elfde film uit de slasherfilmreeks die, net als zijn antagonist Michael Myers, weigert te sterven.

John Carpenter had hooguit twee obscure films gedraaid – de cultklassiekers Dark Star en Assault on Precinct 13 – toen producer Irwin Yablans hem een voorstel deed: een lowbudgetfilm maken over babysitters die worden vermoord. “Het was een gruwelijk idee”, zegt Carpenter. “Maar ik wilde meer films maken, dus zei ik: ‘Absoluut!’”

Veertig jaar later brengt die film – Halloween – nog altijd sequels, remakes en reboots voort. De laatste in de rij, ook Halloween genaamd, komt vandaag in de Belgische zalen (nadat hij afgelopen weekend in de VS horrorrecords verpulverde met een recette van 66 miljoen euro). De film voert opnieuw Laurie Strode (Jamie Lee Curtis) ten tonele, de enige die al die jaren is kunnen ontsnappen aan de bloedbaden die de gemaskerde psychopaat Michael Myers aanricht. Ze is inmiddels een zwaarbewapende oma die erop is gebrand de schijnbaar onsterfelijke Myers onder de zoden te krijgen.

“De intense liefde en de waardering van de fans maakt elke nieuwe film weer een avontuur”, zegt Curtis. “Ik voel een enorme passie voor de reeks.”

John Carpenter schreef de film samen met zijn vriendin Debra Hill. Hij nam het Halloween-feest als uitgangspunt, nadat Yablans had gesuggereerd de titel The Babysitter Murders te veranderen in Halloween.

Regisseur John Carpenter schreef ook de muziek voor de film.Beeld EPA

John Carpenter: “Dat was slim. Ik vind het nog altijd bizar dat niemand eerder op het idee was gekomen een film Halloween te noemen. Ik zei tegen Irwin dat ik final cut wilde én mijn naam boven de titel. Ik wilde controle hebben over álles. Hij zei: ‘Tuurlijk!’”

Voor de sleutelrol van Laurie castte Carpenter Jamie Lee Curtis, de toen pas negentienjarige dochter van Tony Curtis en Janet Leigh, de ster van Alfred Hitchcocks Psycho. Een paar jaar eerder hadden de producenten van The Exorcist haar al gevraagd om de rol van het bezeten kind Regan te spelen, maar dat stond Leigh niet toe. De rol ging naar Linda Blair.

‘Ik vind het nog altijd bizar dat niemand eerder op het idee was gekomen een film ‘Halloween’ te noemen’
John Carpenter, regisseur

Jamie Lee Curtis: “Mijn moeder schermde me af. Ze wilde niet dat ik als kind in de filmindustrie terechtkwam. Op eigen houtje bemachtigde ik dan toch een rol in de sitcom Operation Petticoat, maar ik werd al snel weer ontslagen en was daar kapot van. Maar als ze me niet hadden ontslagen, was ik niet beschikbaar geweest voor Halloween. Zoals mijn joodse familie zou zeggen: het was bashert – het lot. Ik dacht er totaal niet bij na dat het een horrorfilm was, of dat mijn moeder ook ooit in een had gespeeld.”

Carpenter: “Dat was voor mij natuurlijk nogal duidelijk – ik was niet dom. Maar ik koos Jamie in de eerste plaats omdat ze zo goed dat onschuldige, belaagde kind kon spelen, en omdat ze iets intelligents uitstraalde. Het was haar eerste film, en dus belde ik haar op na de eerste opnamedag. Ze had dat nodig.”

Curtis: “Toen mijn huisgenoot me kwam vertellen dat John aan de lijn hing, dacht ik dat ik weer ontslagen was. Maar ik nam de hoorn en hoorde hem met zijn lief zuiders accent zeggen: ‘Schat, ik wilde je even laten weten hoe goed het vandaag is gegaan.’ Dat is me daarna nooit meer overkomen.”

Captain Kirk

Carpenter castte Nick Castle, een studiegenoot van de filmafdeling van de University of Southern California, in de rol van Michael.

Nick Castle: “Ik had John gezegd dat ik hem graag eens aan het werk wou zien. John zei: ‘Oké, er loopt een kerel met een masker rond in mijn nieuwe film. Waarom doe jij dat niet?’ Zo simpel was het.”

Carpenter: “Nicks vader was een choreograaf, en Nick had iets elegants in zijn bewegingen. Ik zei: ‘Nick, jij wandelt naar daar en... actie!’ Meer had ik van hem niet nodig, en hij deed dat perfect.”

Castle: “Je moest er niet voor naar een dansschool zijn gegaan, maar de mensen hielden blijkbaar van mijn bewegingen. Ik was klei in Johns handen.”

Productiedesigner Tommy Lee Wallace trok naar een verkleedwinkel op Hollywood Boulevard om een masker voor Michael te kopen. Hij kwam terug met twee maskers: een clownsmasker en een masker van William Shatner als Captain Kirk in Star Trek.

Castle: “Tommy kwam binnen met het clownsmasker op en we wij dachten: ‘Oei, dat is best eng.’ Toen zette hij het Shatner-masker op en viel onze mond open. Het was perfect.”

Carpenter: “Tom had het met een spuitbus wit gespoten en de gaten voor de ogen groter gemaakt. Het was ijzingwekkend - het is raar om een menselijk gezicht te dragen. Tijdens een conventie ben ik later ooit op William Shatner af gestapt. Ik zei: ‘Hey, ik ben John Carpenter.’ Hij was aan het telefoneren en keek zelfs niet op.”

Het iconische masker van Michael Myers was in werkelijkheid een wit gespoten masker van Captain Kirk uit ‘Star Trek’.Beeld BELGAIMAGE

William Shatner: “Dat herinner ik me niet. Ik zou dolgraag met hem kennismaken. Hij is een heel getalenteerd man.”

Carpenter: “That is such bullshit!”

Shatner: “Ik heb er ooit aan gedacht het masker te dragen om met mijn kinderen trick or treat te doen. En als ze dan niets kregen, zou ik het masker afnemen.”

Om de film enig gewicht te geven castte Carpenter de Britse acteur Donald Pleasance (The Great Escape) in de rol van Michaels psychiater Loomis.

Carpenter: “Ik was aanvankelijk een beetje bevreesd, want hij zei tegen me: ‘Ik weet niet waarom ik deze film eigenlijk doe. De enige reden is dat mijn dochter hield van de muziek die je voor Assault on Precinct 13 schreef.’ Maar we werden dikke vrienden.”

Een van de kinderen op wie Laurie moest babysitten was Lindsey - gespeeld door Kyle Richards, die later te zien was in de tv-serie The Real Housewives of Beverly Hills.

Kyle Richards: “Mensen lachen daar soms mee en zeggen: ‘Wat is er enger: Real Housewives of Halloween?’ Het was in elk geval heel eng om mezelf in de film te zien. Nadat ik hem gezien had, moest ik tot mijn vijftiende met mijn moeder in bed slapen.”

‘Nadat ik de film gezien had, moest ik tot mijn vijftiende met mijn moeder in bed slapen’
Kyle Richards, Lindsey in de film

Bladeren verven

Ze hadden een budget van amper 261.000 euro en dus moest iedereen de broekriem aanhalen. Acteurs hielpen Carpenter bij het aankleden van de set. De film werd in de lente opgenomen in Zuid-Californië, maar de bladeren werden met de hand geverfd om de indruk te wekken dat het oktober was in Haddonfield, Illinois, waar de film zich afspeelde.

Carpenter: “We waren kinderen, en we wilden de filmindustrie in. Er kwam weinig ego bij kijken. We werkten allemaal samen, en het was enorm plezant. Het gebeurt maar zelden dat je je amuseert als je films maakt.”

Nancy Loomis (babysitter Annie): “John wist wat hij technisch wilde, omdat hij het medium beheerste. Maar voorts werd er niet over nagedacht. We zeiden gewoon: ‘Kom, we maken die film.’”

Carpenter: “Mijn job was het publiek de stuipen op het lijf te jagen. Niet meer, niet minder. De film is één lange huivertocht.”

Het vakmanschap van Carpenter was nergens duidelijker dan in de openingsscène: een vijf minuten durende opname in één take vanuit het perspectief van de moordenaar. Hij filmde het met een nieuwe camera, de Panaglide, die met de hand gefilmde scènes een ongeziene vloeiendheid verleende.

Carpenter: “De openingsscène was nogal ambitieus, als je denkt aan filmklassiekers met lange tracking shots zoals Touch of Evil of Scarface. Het was een uitdaging, en dat maakte het opwindend.”

Curtis: “Dat was de laatste dag van de opnames. Omdat het budget zo beperkt was, waren er momenten in het openingsshot waarbij de elektriciens, zodra de camera hen gepasseerd was, naar een andere ruimte holden om een andere hoek te belichten. Het was heel boeiend om te zien.”

Carpenter: “De Panaglide bewoog op een unieke manier. De camera zwenkte voorwaarts en achterwaarts, en dat voegde iets heel vreemds en huiveringwekkends toe.”

Bongo’s

Wat ook bijdroeg aan de impact van de film was de uiterst toepasselijke muziek, gecomponeerd door Carpenter.

Carpenter: “Ik had maar drie dagen om die te schrijven, en het belangrijkste stuk was een pianomotief van toen mijn vader me de 5/4-maat leerde op de bongo’s. Ik was dertien en ik vond die speciaal. Het is een heel simpele score.”

Loomis: “De eerste keer dat ik de film zag, was hij nog een ruwe montage, zonder muziek. Ik dacht: ‘Dit is zo quantité négligeable.’ Maar toen bekeek ik een versie mét muziek, en ik werd helemaal weggeblazen.”

De film kreeg aanvankelijk echter vrij negatieve recensies en er kwam vrijwel niemand kijken.

Carpenter: “In de eerste recensies kreeg ik er zwaar van langs als regisseur.”

Curtis: “Het was in het begin geen groot succes. Het leverde me ook geen werk op, behalve een rolletje in een aflevering van The Love Boat, waarin ik de dochter van mijn moeder speelde. Het was vernederend, maar aan de andere kant was het werk.”

Jamie Lee Curtis was pas negentien toen ze de hoofdrol op zich nam.Beeld Photo12

Maar door mond-aan-mondreclame werd Halloween alsnog een hit, en uiteindelijk gingen ook de recensenten overstag. De invloedrijke criticus Roger Ebert gaf de film zelfs vier sterren en vergeleek hem met Psycho.

Curtis: “Ik weet nog dat ik ging kijken in Hollywood. In het midden van de film – wanneer Laurie de straat oversteekt naar het huis waar het personage van P.J. Soles net was gewurgd – stond ineens een vrouw op en riep: ‘Ga daar niet binnen!’ In die seconde begreep ik precies wat John voor ogen had. Het publiek leefde mee met Laurie.”

Carpenter: “Ik was in de wolken toen de critici de film begonnen te prijzen.”

Uiteindelijk legde de film de fundamenten voor de carrières van Curtis en Carpenter.

Carpenter: “Ik ben sindsdien niet meer gestopt met werken, nee. Weliswaar vooral als horrorregisseur, want van dat etiket geraak je niet zomaar af.”

Halloween werd de meest succesvolle indiefilm ooit. Hij bracht in de VS alleen 43 miljoen euro op (vandaag een slordige 157 miljoen euro). Sommige feministische critici uitten wel kritiek, omdat de deugdzame Laurie het overleefde en haar promiscue vriendinnen werden afgeslacht.

P.J. Soles (babysitter Linda): “Die kritiek is compleet ridicuul!”

Loomis: “Ik vind van niet. De film is een mooi voorbeeld van hoe het toen was gesteld met het patriarchaat. Het feit dat John zei dat hij het niet zo had bedoeld, zegt in feite alles. Het was de norm.”

Carpenter: “De grootste vergissing van mijn leven was dat ik een prijs ging ophalen op een festival voor vrouwenfilms en werd uitgejouwd. Ik zal het wel verdiend hebben, zeker?”

In een ander opzicht hielp de film het feminisme ook vooruit, omdat hij Debra Hill, die in 2005 overleed, lanceerde als grensverleggende schrijver-producer – naast alle films van Carpenter produceerde ze onder meer Terry Gilliams The Fisher King – en een invloedrijke voorvechter voor gelijkheid.

Loomis: “Debra liep voorop. Ze bereidde voor veel vrouwen de weg om op posities te geraken die voorheen onbereikbaar waren.”

Richards: “Als kind viel zo’n vrouw in een machtige positie me hard op. Ik weet nog dat ik dacht: ‘Wauw, die vrouw is een van de bazen.”

Curtis: “Ze was duidelijk de partner van John, maar ze was ook meer dan dat. Ze vertolkte de stem van de drie vrouwen in de film. Ik mis haar verschrikkelijk.”

Lees ook de recensie: Nieuwe ‘Halloween’ hakt er goed in ★★★☆☆

Ook al ontsprong Michael Myers de dans aan het eind van de originele Halloween, toch waren er geen plannen voor sequels of remakes – laat staan tien, waaronder ook de versie van 2018.

Curtis: “De film was niet opgezet als een franchise. Niemand die bij de film was betrokken, had gedacht dat hij een industrie op zich zou worden.”

Carpenter: “Michaels verdwijning aan het einde van de eerste film doet je naar adem happen. Ik wilde het publiek met dat gevoel achterlaten. Ik wilde geen vervolgfilms. Dat was een kleine misrekening.”