Steeds meer nieuwkomers in Vlaanderen aan het werk

De werkzaamheidsgraad bij nieuwkomers in Vlaanderen is de voorbije 10 jaar toegenomen. Dat blijkt uit cijfers van de Barometer Samenleven van de Vlaamse overheid. In 2022 was zo'n 58 procent van de nieuwkomers met herkomst buiten de EU aan het werk.

De Barometer Samenleving verzamelt jaarlijks cijfers over samenleven in Vlaanderen rond thema's zoals arbeid, onderwijs en financiële draagkracht. Daarnaast werden het voorbije jaar in totaal 2.759 mensen bevraagd over hun ervaringen met thema's zoals burgerschap, gelijke behandeling en sociale netwerken.

Uit die barometer blijkt nu onder andere dat de werkzaamheidsgraad bij nieuwkomers de voorbije 10 jaar is gestegen. In 2022 was 58 procent van de nieuwkomers met niet-EU-herkomst aan het werk, in vergelijking met 46,4 procent in 2013. Bij de nieuwkomers met herkomst binnen de EU steeg de werkzaamheidsgraad van 51 procent naar 63,8 procent. 

Hoewel de cijfers in een stijgende lijn zitten, is er nog altijd een kloof met burgers van Belgische herkomst. Bij die groep ligt de werkzaamheidsgraad op 79,7 procent. 

Aantal leerlingen dat secundair onderwijs verlaat met diploma daalt

Op vlak van onderwijs zijn we er de voorbije jaren dan weer op achteruit gegaan. De meest recente cijfers tonen aan dat in 2022 slechts 72,6 procent van de leerlingen met een andere thuistaal het secundair onderwijs verliet met een diploma. Dat is de laagste score in 10 jaar tijd.

Bij leerlingen met Nederlands als thuistaal gaat het om 90 procent, maar ook dat is het laagste niveau sinds 10 jaar.

Meer discriminatie bij tweede generatie

De groep die het meest discriminatie ervaart, is nog steeds de tweede generatie burgers met een niet-EU-herkomst. In 2024 gaf zo'n 60 procent aan dat ze het voorbije jaar discriminatie hadden ervaren. In 2023 lag dat cijfer nog op 67 procent. Diezelfde groep heeft ook het meeste het gevoel dat ze niet evenveel meetelt als andere burgers. Bij de eerste generatie geeft zo'n 46 procent aan dat ze discriminatie ervaren.

Financieel heeft de tweede generatie burgers met herkomst buiten de EU het wel beter. Zo hebben ze minder moeite dan de eerste generatie om een onverwachte kost van 1.100 euro te dekken. Al zou nog steeds 1 op de 3 mensen uit die groep moeite hebben om zulke onverwachte kosten te kunnen betalen. 

Daarnaast werden er voor het 3e jaar op rij minder kinderen geboren in kansarmoede. Dat blijkt uit cijfers van het Agentschap Opgroeien die ook in de barometer zijn verwerkt. In 2019 werd 39, 3 procent van de kinderen in Vlaanderen geboren in kansarmoede, in 2023 was dat nog 33,8 procent.

Meer vertrouwen in politiek, maar drempel om te stemmen blijft hoog

Omdat 2024 een politiek jaar was, lag de focus van de bevraging dit jaar op overheidsvertrouwen en politieke betrokkenheid. Daaruit blijkt onder andere dat mensen met buitenlandse herkomst meer vertrouwen hebben in onze lokale overheden dan mensen van Belgische herkomst. Zo'n 54 procent van de ondervraagden met herkomst buiten de EU heeft vertrouwen in onze lokale overheden, in vergelijking met 32 procent van de mensen met Belgische herkomst. 

Mensen met een buitenlandse herkomst zouden bovendien thema's zoals armoedebestrijding, discriminatie en huisvesting opvallend belangrijker vinden dan mensen van Belgische herkomst. Die laatste groep vinden vooral pensioenen, sociale zekerheid en migratie belangrijke thema's.

Opvallend is wel dat de drempel om te gaan stemmen voor niet-Belgen nog altijd hoog is, aldus het Agentschap Binnenlands Bestuur. Mensen met een niet-EU-nationaliteit die 5 jaar wettelijk verblijven in België konden, net zoals mensen met een EU-nationaliteit, stemmen bij de lokale verkiezingen van oktober vorig jaar. Zij moesten zich daarvoor wel op voorhand registreren.

Uit cijfers van de FOD Binnenlandse Zaken blijkt dat slechts 10 procent van die groep zich effectief heeft geregistreerd. Dat terwijl in de bevraging toch zo'n 32 procent had aangegeven dat ze van plan waren om te gaan stemmen.

"De registratie die nodig is voor niet-Belgische inwoners om te gaan stemmen blijkt een drempel te zijn", reageert Vlaams minister van Binnenland en Samenleven, Integratie en Inburgering Hilde Crevits (CD&V). "Ik zal samen met het Agentschap Binnenlands Bestuur bekijken welke extra acties nodig zijn. Gezien mensen met een buitenlandse herkomst duidelijk wakker liggen van andere thema’s dan iemand van Belgische herkomst is het belangrijk dat ook hun stem vertegenwoordigd is." 

PODCAST

Luister naar Het kwartier

De podcast van VRT NWS die elke dag een verrassende kijk geeft op 3 nieuwsverhalen.

Meest gelezen