Direct naar artikelinhoud
Rusland

Klap voor Kremlin: verkiezingszege wordt geschrapt na overduidelijke stembusfraude

Andrej Tarasenko, die zijn verkiezingsoverwinning te danken had aan grootscheepse fraude.Beeld Thomson Reuters

Een kandidaat van president Poetins Verenigd Rusland-partij heeft het zo bont gemaakt bij het knoeien met stemmen dat de verkiezingen opnieuw moeten plaatsvinden. Na protesten van de oppositie annuleerde de lokale kiescommissie de uitkomst van de gouverneursverkiezingen in Primorski Kraj, in het uiterste oosten van Rusland. De beslissing is een blamage voor het Kremlin.

De verkiezingen werden gewonnen door Andrej Tarasenko, die namens Verenigd Rusland aan de verkiezingen meedeed. Maar volgens de oppositie had Tarasenko zijn overwinning te danken aan grootscheepse fraude. Aanhangers van zijn communistische tegenkandidaat Andrej Isjtsjenko gingen in Vladivostok de straat op om te protesteren tegen het geknoei met stemmen waardoor Isjtsjenko ondanks een flinke voorsprong opeens als tweede eindigde.

Het is een unicum in Rusland dat verkiezingen ongeldig worden verklaard wegens kiesfraude. Maar dit keer was het geknoei met stemmen zo duidelijk dat het hoofd van de Centrale Kiescommissie (TsIK) Ella Pamfilova moest erkennen dat er een  ‘schokkend’ aantal ‘ernstige onregelmatigheden’ was  geconstateerd. Zij pleitte ervoor de uitkomst ongeldig te verklaren. 

Het geknoei met stemmen was zo duidelijk dat het hoofd van de Centrale Kiescommissie moest erkennen dat er een ‘schokkend’ aantal ‘ernstige onregelmatigheden’ was geconstateerd

Nadat het Kremlin had laten weten dat president Poetin het eens was met de conclusie van Pamfilova zat er voor de kiescommissie in het verre Vladivostok, 6.400 kilometer van Moskou, weinig anders op dan te beslissen dat de verkiezingen opnieuw moeten. 

Isjtsjenko zelf is het daarmee niet eens. Hij vindt dat hij tot winnaar van de verkiezingen moet worden uitgeroepen, nu gebleken is dat Verenigd Rusland bij het tellen van de stemmen heeft gefraudeerd.

Proppen met stembiljetten

Volgens de Russischtalige nieuwssite The Bell  brak onder de staf van Tarasenko op 16 september paniek uit, toen het campagneteam merkte dat Isjtsjenko ruim op kop ging in de tellingen. Er werd meteen besloten de uitslag te ‘corrigeren’ door de stembussen van nog niet getelde stemlokalen vol te proppen met stembiljetten ten gunste van Tarasenko.

Toen 95 procent van de stemmen was geteld liep Tarasenko nog 6 procent achter op Isjtsjenko, maar daarna veranderde de verhouding op miraculeuze wijze. De laatste 20 duizend getelde stemmen kwamen vrijwel allemaal bij Tarasenko terecht. Achteraf bleek dat in sommige kieslokalen meer stemmen waren uitgebracht dan het aantal geregistreerde kiezers. Functionarissen van de kiescommissie veranderden hier en daar ook de verslagen van de tellingen ten gunste van Tarasenko.

Er werd besloten de uitslag te ‘corrigeren’ door de stembussen van nog niet getelde stemlokalen vol te proppen met stembiljetten ten gunste van Tarasenko

Ook bij de presidentsverkiezingen eerder dit jaar in Rusland werd op grote schaal gefraudeerd. Op beelden van camera’s die in stemlokalen hingen was soms te zien hoe personeel van de kiescommissie de stembussen volpropte met te voren ingevulde stembiljetten. De onafhankelijke waarnemersorganisatie Golos (Stem) constateerde ruim 1.500 gevallen van kiesfraude, maar volgens Pamfilova was er geen sprake van ernstige  onregelmatigheden.

Toenemende onvrede

Dat er dit keer veel meer ophef was over het geknoei met stemmen weerspiegelt de toenemende onvrede onder de Russische bevolking over de achterblijvende levensstandaard in grote delen van het land. Ook is er veel kritiek op de verhoging van de pensioenleeftijd die de regering onlangs heeft afgekondigd. Als gevolg daarvan is de populariteit van Poetin de afgelopen tijd gedaald.

Opvallend is ook dat de communistische partij zich steeds meer als een echte oppositiepartij begint op te stellen. Lange tijd fungeerde de partij, die al sinds 1993 geleid wordt door Gennadi Zjoeganov, een bijwagen van Poetins regeringspartij, maar de laatste tijd nemen de communisten steeds meer afstand van de regering.