Zelzate: donkerrood, maar zonder gat in de hand

© BELGA

Een links bestuur wordt vaak geassocieerd met spilzucht. Een nawee van de ‘gratispolitiek’ van wijlen Steve Stevaert (SP.A). Maar de meeste Zelzaatse rode beloftes krijgen de disclaimer ‘als het financieel haalbaar is’.

Christof Vanschoubroek

Het bestuursakkoord dat SP.A Zelzate afgelopen weekend sloot met PVDA, leest hier en daar als een verkiezingsprogramma vol beloftes. De financiële achterbouw moet nog verder uitgetekend worden. Verschillende beloftes die Zelzate echt rood moeten doen kleuren staan daarom nog tussen haakjes.

Hoger leefloon

Zo heeft Zelzate de ambitie om het leefloon op te trekken tot aan de Europese armoedegrens. In steden als Leuven of Gent wordt al een toeslag gegeven op het leefloon. Maar in Zelzate blijft het voorlopig bij een ambitie. Er wordt eerst onderzocht wat de financiële impact is. Hetzelfde bij enkele andere beloftes. Zoals het optrekken van het gratis aantal kilo’s in het recyclagepark tot 1.000 kg , één jaarlijkse gratis ophaalbeurt van grofvuil of gratis busvervoer voor minder mobiele inwoners. Ook daarachter de disclaimer dat eerst onderzocht zal worden of het financieel haalbaar is. Verenigingen zullen kosteloos gemeentelijke zalen kunnen gebruiken, maar dat is nu ook al zo. En gratis strooizout zal het gemeentebudget nu ook niet kopje-onder duwen.

Vlaams keurslijf

‘Het is niet dat we een overschot hebben op ons exploitatiebudget’, verklaart Geert Asman (PVDA), de toekomstige schepen van Financiën. ‘We willen geen dingen beloven die we niet kunnen waarmaken.’ Zelzate, een gemeente van 12.000 inwoners, heeft vandaag een exploitatiebudget van zo’n 14 miljoen euro.

© zvd

De vrije financiële ruimte die Zelzate heeft om nieuw beleid te voeren bedraagt slechts 9 euro per inwoner. De Standaard berekende eerder al de zogenoemde autofinancieringsmarge voor alle Vlaamse gemeenten. Bovendien kan een gemeente niet zomaar de financiële teugels vieren. De Vlaamse overheid kijkt strikt toe en grijpt in wanneer de financiën ontsporen.

Vage taxshift

Besparingen of nieuwe belastingen zijn dan ook de enige middelen om nieuw beleid te financieren. Eén besparing is wél al concreet, in Zelzate. Twee schepenposten en de dienstwagen met tankkaart voor de burgemeester worden geschrapt. Dat moet 100.000 euro opleveren. Eén schepen moest sowieso voor de bijl omdat de Vlaamse Regering besliste dat alle gemeenten het vanaf 2019 met een schepen minder moeten doen. Daarnaast geeft Zelzate vrijwillig nog een schepen op. Dat bedrag gaat integraal naar armoedebestrijding.

Maar voor de rest blijft het nog koffiedik kijken hoe Zelzate haar nieuwe beleid zal financieren. Zoals heel wat andere gemeenten, wil Zelzate de komende jaren ook investeren in infrastructuur: nieuwe fietspaden, eventueel een herinrichting van de Grote Markt, enzovoort.

De gemeente stelt een taxshift voor van de kleine zelfstandigen en de inwoners naar de grote bedrijven. Vast staat bijvoorbeeld al dat de milieubelasting voor de inwoners zal verdwijnen. Met de aanvullende personenbelasting en opcentiemen op de onroerende voorheffing, en daarboven een hele rist lokale belastingen, kan een gemeente een shift realiseren. Maar die staat in Zelzate nog in haar kinderschoenen. Het is zelfs nog niet duidelijk voor welk bedrag de gemeente wil shiften. ‘De concrete uitwerking volgt nog’, zegt Asman.

Optimalisering personeel

Zelzate wil de schoonmaakdienst van de gemeente opnieuw in eigen beheer nemen. Logisch voor een links bestuur dat zoveel als mogelijk de privatisering wil terugdringen. Maar tegelijk wordt in het bestuursakkoord gesproken over ‘de optimalisering van de inzet van het personeel'. 'Geen heksenjacht, wel objectieve evaluatiecriteria om de juiste man/vrouw op de juiste plaats te hebben.’

Dat klinkt bijna als een bedrijf dat een herstructurering aankondigt. ‘Dat is helemaal niet de bedoeling’, sust Asman. ‘We willen gewoon dat iedereen met zijn kwaliteiten op de juiste plaats werkt. Dat moet een objectieve beoordeling zijn, niet afhankelijk van een partijkaart.’