Lisette Lombé is nieuwe Dichter des Vaderlands: lees hier haar eerste gedicht, over kinderen in oorlog
De Franstalige slamdichter Lisette Lombé is voor twee jaar Dichter des Vaderlands in België. Ze volgt de Vlaming Mustafa Kör op. Haar eerste scherpe gedicht gaat over kinderen in oorlogsgebied.
Het was tussen zo'n 200 kinderen van haar eigen vroegere gemeenteschool in Jambes, in Namen, dat Lisette Lombé werd ingehuldigd als nieuwe Dichter des Vaderlands. Lombé is een Waalse schrijfster, die ook actief is op het podium met gedichten en muziek.
De komende twee jaar is Lombé de Belgische Dichter des Vaderlands, en wil ze “ambassadrice van de poëzie” zijn, zei ze op de RTBF. Ze gaat teksten schrijven "over haar reizen, ontmoetingen, over de nationale en internationale actualiteit". En ze gaat allerlei projecten en evenementen op poten zetten.
Lisette Lombé (°1978) is de dochter van een Belgische moeder en een Congolese vader en ze zegt: "Ik draag een "métissage" (een mix van culturen, red.) in mij. Ik schrijf poëzie met vele gezichten; dat is een kracht en een rijkdom".
De maatschappelijk geëngageerde schrijfster Lisette Lombé werd in 2017 ereburger van de stad Luik voor haar werk als activiste en ambassadrice voor slampoetry (podiumgedichten, red.) in de Franstalige wereld. Ze was finalist voor de Prix Médicis 2023 met haar roman 'Eunice' en won verschillende prijzen voor haar literaire werk.
Wat doet een Dichter des Vaderlands?
De Dichter des Vaderlands schrijft minimaal 12 gedichten in zijn of haar eigen taal. Die worden vertaald naar de twee andere landstalen. Dichter des Vaderlands is een eretitel van verschillende literaire organisaties, los van de overheid. Het is een literair uitwisselingsproject dat een brug slaat tussen de drie taalgemeenschappen in ons land.
De functie bestaat in ons land sinds 2014 en gaat afwisselend naar een Frans- en een Nederlandstalige auteur. Lisette Lombé neemt over van de Vlaming Mustafa Kör, die tegelijk de jury van de Boon-literatuurprijs voor fictie en non-fictie voorzat. Kör schreef onder meer gedichten voor De Warmste Week, over het belang van de bibliotheek of over vrouwen van mijnwerkers. Eerdere Nederlandstaligen waren Charles Ducal en Els Moors.
Eerste gedicht over kinderen in oorlogsgebied
Het eerste gedicht van Lisette Lombé is getiteld 'Onder een voetbalshirt' en gaat over het lot van kinderen in oorlogstijd.
Beluister: Lisette Lombé draagt een fragment voor:
Onder een voetbalshirt
Als een harpoen
geplant pal op de plek van het kwetsbaarste vlees
van een dier dat zich veilig achtte voor de vraatzucht van de mens,
zo begonnen over
mijn brave dagen
beelden te stromen van kinderen,
een stuk jonger dan mijn jongste dochter.
Probeerde het te ontwijken met trillende bovenkaak
en met andersom trillende onderkaak.
Probeerde het te ontwijken brandhaarden puin lijkbaren as gezichten stof uit de lucht gedropt voedsel bommen offensieven overlevingsreflexen paniek bloedstromen doden tellingen duizeling gijzelaars geesten de cijfers staven de aanvallen staven de namen voornamen gezinnen massagraven geïmproviseerde ziekenhuizen grenzen huid van chagrijn dansen vallen grond tranen zeven oktober gezamenlijk bankroet soldaten plundering selfies speelgoed lingerie juwelen versperringen lichamen de schendingen staven het internationale doodzwijgen staven één been in plaats van twee één arm in plaats van twee één ouder in plaats van twee rijen witte lakentjes.
Probeerde het,
ergens tussen goed en slecht geweten.
Probeerde het te ontwijken
maar wat een echec,
maar wat een rampspoed,
van het netvlies gleed alles naar het gevoelige merg.
Een kind,
ik herhaal,
een stuk jonger dan mijn jongste dochter,
deelt zijn portie eten met een hond.
Delen van ontbering.
Een ander,
plat op de buik in het slijk,
drinkt water uit een plas.
Dorst naar gerechtigheid.
Een ander zegt: ‘Je vader is een martelaar’
Wezenloos weeskind.
Krabbenscharenhandjes.
Open sluitspieren.
Onder een voetbalshirt
zoekt een schreeuw naar zijn stem.
Lisette Lombé - vertaling Katelijne de Vuyst