Kylian Mbappé laat zien hoe ver je het kunt schoppen als jongen uit de banlieue

Bondy is een voorstad van Parijs. Op een woensdagmiddag is goed te zien hoe belangrijk voetbal in de banlieue is. Het Stade Léo Lagrange van Bondy is een theatre of dreams, gevuld met kinderen die maar een van een ding dromen: profvoetballer worden. Het liefst een nieuwe Mbappé, maar een contract bij een Franse middenmoter zou al ook al fantastisch zijn. De banlieue van Parijs, waar 9 miljoen mensen wonen, is een enorme kweekvijver van talent.

Paul Pogba komt er ook vandaan, net als Blaise Matuidi, N’Golo Kanté en Benjamin Mendy.

"Alle kinderen hier willen prof worden", zegt Jean-François Suner, technisch directeur van AS Bondy. "Maar we leggen altijd uit dat er maar weinigen slagen. De school moet prioriteit zijn. Dat zeggen we ook tegen de ouders, die vaak net zo hard dromen als de kinderen."

Suner zag Kylian Mbappé als vijfjarig jongetje binnenkomen. "Kylian was een kind als alle anderen. Sympathiek, altijd met een glimlach. Maar als speler had hij buitengewone kwaliteiten. Dezelfde als nu: snel, explosief op de eerste drie meter, een goede techniek, een goede dribbel. Een intelligente speler ook, met veel inzicht. Vanaf zijn zevende, achtste hebben we hem altijd hoger ingedeeld, bij jongens die een of twee jaar ouder waren. We dachten meteen: die wordt prof. Maar dat het zo snel zou gaan, hadden we ook niet verwacht."

Duurste Fransman ooit

Mbappé werd opgepikt door het uitstekend georganiseerde Franse scoutingsysteem. Op zijn 13de werd hij toegelaten tot Clairefontaine, de academie van de Franse voetbalbond. Op zijn 16de ging hij naar Monaco, waarmee hij op zijn 18de kampioen werd. De snelle Mbappé speelde zo goed dat hij door alle topclubs in Europa werd begeerd. Hij werd de duurste Franse speler aller tijden, toen Paris Saint-Germain 180 miljoen euro voor hem neertelde. Nu is hij basisspeler op het WK, nog maar 19 jaar oud.

Bondy, 53.000 inwoners, is zeker niet het grimmigste stadje van de banlieue. De trein brengt je in een kwartier naar Gare du Nord in Parijs. Daardoor heeft Bondy een zekere aantrekkingskracht op de middenklasse. In het zuiden van de stad vind je veel vrijstaande huizen. De banlieue is voor mensen die een appartement in Parijs te duur en te benauwd vinden.

In het Noorden van Bondy ligt het voetbalstadion omzoomd door flats die gewoonlijk met de banlieue worden geassocieerd. Mbappé woonde als kind in een flat tegenover het stadion. Zijn ouders waren niet rijk, maar ook niet armlastig. Ze vormden een hecht en sportief gezien. Mbappés vader was lange tijd trainer van voetbalclub AS Bondy, zijn moeder speelde handbal op het hoogste niveau. Kylians geadopteerde broer Jirès Kembo is prof bij het Turkse Bursaspor.

Bondy is trots op zijn sterspeler. Als je het stadje langs de snelweg passeert zie je een enorm spandoek, gespannen over een karakteristieke banlieueflat, met de beeltenis van Mbappé en de tekst Bondy – Ville des possibles. Stad van de mogelijkheden.

Kylian Mbappé laat zien hoe ver je het kunt schoppen als jongen uit de banlieue. Maar dat is niet alles. Mbappé breekt met de clichés van de banlieuevoetballer: nors en wantrouwig, dol op blingbling, achtervolgd door ruzies en affaires.

"Mbappé heeft geen grote mond, hij zal zijn medespelers niet openlijk bekritiseren en hij zegt geen rare dingen. Hij wordt heel goed begeleid door zijn ouders", zegt Kozi Pastakia (27), voorzitter van Bondy Blog, een in Frankrijk nationaal bekende website van jongeren die het huns inziens eenzijdige beeld van de banlieue willen bijstellen.

Natuurlijk, het bestaat allemaal, zegt Pastakia, de drugs, het geweld en de radicalisering. Maar er is ook een andere kant, die van de gewone mensen die hun best doen om iets van hun leven te maken en worden dwarsgezeten door het negatieve beeld van de banlieue. "In de media wordt doorgaans alleen over de banlieue gesproken als het uit de hand lopen, als er rellen zijn en auto’s branden. Er wordt nooit gesproken over de mensen die er naar school gaan, hard werken of een bedrijf oprichten. Er zit heel veel talent in de banlieue. Mbappé staat nu in de belangstelling omdat hij voetballer is, maar er zijn veel mensen die slagen van wie je nooit iets hoort, zoals artsen of leraren."

Gecompliceerde relatie

Mbappé is een ambassadeur van die andere kant van de banlieue. Een goedlachse jongen die iets terugdoet voor zijn stad. Hij heeft geld gestoken in de renovatie van het sportpark en bezocht kinderen in het ziekenhuis. Op zijn kosten mogen 25 scholieren uit Bondy het WK bezoeken.

In het Franse voetbalelftal spelen veel jongens uit de voorsteden. Mede daardoor onderhoudt het publiek een gecompliceerde relatie met les Bleus. In 1998 werd Frankrijk wereldkampioen met een spectaculaire mengeling van spelers met een Afrikaanse, Franse en Arabische achtergrond. Het Black-Blanc-Beur (beur is een verbastering van Arabier) symboliseerde een nieuw Frankrijk, open en tolerant.

Die multiculturele droom verzuurde snel, na de grote banlieuerellen van 2005 en de slechte prestaties van het Franse team. Dieptepunt was het WK in 2010, toen het elftal in staking ging tegen bondscoach Domenech. Les Bleus werden het symbool van een land waar niets meer lukte en de integratie van minderheden tekort schiet.

De ommekeer kwam met bondscoach Didier Deschamps die van Frankrijk weer een eenheid wist te maken. De jonge Kylian Mbappé kan het symbool worden van een Frankrijk dat de weg omhoog weer weet te vinden. Maar het evenwicht is wankel, zegt Kozi Pastakia van website Bondy Blog: "Als Frankrijk wint, zegt iedereen: ze zijn magnifiek. Maar als er incidenten zijn, is het meteen: zie je wel, dat heb je met die jongens uit de banlieue. Terwijl de spelers die in Zuid-Afrika staakten, lang niet allemaal uit de banlieue kwamen. Maar zo werkt het. Als Mbappé op een dag minder speelt of iets ongelukkigs zegt, zal men meteen zeggen: ah, dat is een jongen uit de banlieue."