Michel II haalt het gemiddelde naar omlaag

Gaston Eyskens (midden) vormde een CVP-minderheids­kabinet in 1958 © belga

Tien dagen. Zo lang heeft de regering-Michel II het uitgehouden. Een snelheidsrecord is het niet, maar Michel haalt wel de gemiddelde levensduur van minderheidsregeringen naar beneden.

bbd

Historicus Emmanuel Gerard zette het onlangs netjes op een rijtje in onze krant: een minderheidsregering houdt het gemiddeld 2,4 maanden vol. Daarin is Michel II alvast niet geslaagd.

Ons land heeft vijf minderheidsregeringen gekend in zijn bestaan.

De eerste dateert van 1925. De verkiezingen van dat jaar waren uitgedraaid op een socialistische overwinning, maar de liberalen en katholieken wilden niet met de Belgische Werk­liedenpartij in zee gaan. De katholieke politicus Aloïs Van de Vyvere vormde een katholieke minderheidsregering. Het kabinet overleefde de vertrouwensstemming niet. Maar het was een strategische zet van de formateur om zijn partij, diep verdeeld tussen een conservatieve en een progressieve vleugel, achter één programma te scharen.

Voor de volgende minderheidsregering moeten we wachten tot 1946. Ook toen was een minderheidsregering een truc om de regeringsonderhandelingen vlot te trekken. De socialistische politicus Paul-Henri Spaak vormde dat jaar een socialistisch minderheidskabinet, dat zoals in 1925 bij de vertrouwensstemming sneuvelde. Ook dat kabinet was dus doodgeboren, maar het vormde de opstap naar een ‘linkse’ regering.

De derde is het minderheidskabinet van Gaston Eyskens in 1958. Hij wist toen dat hij bij de vertrouwensstemming gesteund zou worden door twee liberalen en door de enige Volksunie-volksvertegenwoordiger (Frans Van der Elst). De regering-Eyskens leverde gedurende vijf maanden ernstig werk en realiseerde achter de schermen een pacificatie van de schoolkwestie. Op 6 november 1958 werd het schoolpact geparafeerd en nog dezelfde dag traden de liberalen toe tot de regering.

Nummer vier: in april 1974 vormde Leo Tindemans (boegbeeld van de CVP bij de verkiezingen) een minderheidsregering met de liberalen, in afwachting van een uitbreiding van zijn ploeg met de regionale partijen, die zich onthouden bij de vertrouwensstemming. Twee maanden later trad het Rassemblement Wallon (RW) toe tot de coalitie.

Drie jaar later eindigde de regering-Tindemans zoals ze begonnen was, als een minderheidskabinet. Het vijfde dus. In maart 1977 stapten de RW-ministers op wegens onenigheid over de begroting (ze werden uit de regering gezet). De regering nam geen collectief ontslag. Tindemans herstelt de pariteit in de ministerraad, ontbindt het parlement en neemt pas ontslag na de verkiezingen.

Samengevat. Vijf van de 102 vorige Belgische regeringen waren minderheidskabinetten. Hun totale duur bedroeg ongeveer 12 maanden. Gemiddeld hield zo’n regering 2,4 maanden of 73 dagen stand.

Charles Michel haalt dat gemiddelde dus nog naar beneden: het staat nu op 62 dagen.