Kremlin verzwijgt Russische doden in Syrië
Moskou
Bij de Amerikaanse aanval van 7 februari op pro-Assadtroepen in Syrië lijken veel meer Russen te zijn omgekomen dan Moskou wil toegeven. Steeds meer nabestaanden en familieleden van gedode en gewonde Russische strijders eisen duidelijkheid van het Kremlin, melden CNN, de Britse krant The Guardian, de Russische nieuwssite RBC.ru en de Russischtalige televisiezender Current Times van RFE/RL (Radio Free Europe/Radio Liberty). Veel van de meldingen komen via nationalistische Russische bronnen, die erkenning willen voor de gesneuvelde Russische strijders.
De Amerikanen bestookten bij de bewuste actie een pro-Syrische troepenmacht van ongeveer vijfhonderd man vanuit de lucht en met artillerie. De Assadgetrouwe eenheden voerden bij het Coneco olie- en gasveld bij de stad Deir el-Zour met tanks en artillerie een aanval uit op een basis van de SDF, de door de VS gesteunde Syrische democratische troepen. Bij de Amerikaanse tegenactie kwamen minstens honderd tot mogelijk tweehonderd aanvallers om het leven, meldde het Amerikaanse ministerie van Defensie.
Al snel na de actie kwamen er berichten dat onder de gesneuvelden ook tientallen Russische huurlingen zouden zijn, naast enkele tientallen leden van een Syrische christelijke pro-Assadmilitie. Op 13 februari bevestigde coördinator Alexander Averin van de nationalistische beweging ‘Een ander Rusland’ dat de activist Kiril Ananjev in Syrië was gesneuveld. Ananjev had eerder als vrijwilliger bij Donbass in het oosten van Oekraïne gevochten, aldus Averin tegenover het Russische Sputnik News. De dag erop verklaarde de woordvoerder van het Kremlin, Dmitry Peskov, dat het Kremlin ‘niet kon uitsluiten dat er zich Russische burgers in Syrië bevinden’, maar dat ze in ieder geval niet tot de Russische strijdkrachten behoorden. Nog een dag later, op donderdag 15 februari, haalde buitenlandwoordvoerder Maria Zakharova hard uit naar de ‘onzinverhalen dat er honderden Russen zouden zijn gedood in Syrië’. De berichten daarover in westerse media ‘zijn een klassiek voorbeeld van desinformatie’, zo citeerde het Russische staatspersbureau Tass haar. Op 18 februari herhaalde de Kremlin-zender RT (Russia Today) deze stelling opnieuw. Maar Zakharova sprak donderdag ineens wel van ‘vijf mensen, die Russische staatsburgers zouden zijn, en mogelijk zijn gedood’.
als varkens
Het zou bij de Russische slachtoffers gaan om leden van de ‘private militaire aannemer’ Wagner, een groep die volgens The Guardian en CNN via zakenrelaties dicht bij het Kremlin staat.
De Russische huurlingen moesten samen met de Syrische militie een olieveld innemen dat ten oosten van de Eufraat ligt – en daarmee ten oosten van de tijdelijke demarcatielijn tussen de door de VS gesteunde rebellen en de door Rusland gesteunde pro-Assadmilities. De VS vielen de militie en de huurlingen urenlang aan met aanvalsvliegtuigen, helikopters en artillerie. Overlevenden die in een ziekenhuis in Moskou worden verpleegd, beschreven het als ‘een slachting’, vertelde Valery Shebajev aan CNN. Shebajev behoort tot een groep Kozakken waaruit Wagner veel huurlingen rekruteert. Een andere bron, de activist Ruslan Levijev van het Conflict Inlichtingenteam CIT in Moskou dat de Russische betrokkenheid in Syrië onderzoekt, sprak tegenover CNN van twintig tot dertig gesneuvelde Russen.
Maar The Guardian citeert de nationalist Mikhail Polynkov die op zijn blog een bezoek aan overlevenden in een ander Russisch ziekenhuis verhaalt. ‘Mijn bronnen vertelden me dat er van één eenheid alleen al tweehonderd man zijn omgekomen’, aldus Polynkov.
De wrevel onder de nationalisten is dat de gesneuvelde huurlingen geen erkenning van het Kremlin krijgen. ‘Ze hebben ze als varkens in de slag gegooid’, zei Yelena Matvejeva tegen RFE/RL. Haar man Stanislav is waarschijnlijk ook bij de confrontatie omgekomen. Yelena wil dat de Russische overheid helpt het lichaam van haar man en van andere gesneuvelden naar Rusland te repatriëren, ‘zodat de weduwen en kinderen trots op hen kunnen zijn’.
elkaar op de hoogte houden
Ook de VS zijn terughoudend met het erkennen van grotere aantallen Russische slachtoffers. De Amerikaanse minister van Defensie James Mattis verklaarde tijdens een persconferentie dat de ‘deconfrontatie-communicatielijn met de Russen constant in gebruik is. We houden elkaar op de hoogte. De Russen verklaarden dat ze niet wisten van die eenheid toen we daarover contact opnamen nadat die was overgestoken en dichterbij kwam. Ze werden op de hoogte gesteld toen we begonnen te vuren. Dat is toen we hoorden dat daar geen Russen zouden zijn. We doen ons uiterste best om geen Russen in gevaar te brengen, zoals jullie weten.’
De aarzeling aan beide zijden om openlijk te spreken over het aantal Russische slachtoffers is wel verklaarbaar. ‘Dit zou, als het bevestigd wordt, het dodelijkste treffen zijn tussen de VS en Rusland sinds het einde van de Koude Oorlog’, constateert CNN. <
