Brits parlement eist het recht op om te stemmen over Brexit-alternatieven

Met 329 tegen 302 stemmen stemden de parlementsleden in met het amendement van de conservatief Oliver Letwin. Dat amendement heeft tot gevolg dat de parlementsleden woensdag de controle over de parlementaire agenda overnemen van de regering en een aantal indicatieve stemmingen kunnen organiseren over een aantal opties: een nieuw referendum, alsnog bij de EU blijven, in de Europese eenheidsmarkt blijven enzovoort.

Drie ministers uit de regering-May namen ontslag om voor het amendement te kunnen stemmen. Vorige week werd een dergelijk voorstel nog heel nipt weggestemd.

In zijn ontslagbrief beschuldigde onderminister Richard Harrington (Industrie) de regering ervan 'roulette te spelen met de levens en de bestaansmiddelen' van de gewone werkende mens en de bedrijven. In een boodschap aan May zei hij te hopen dat de premier nu 'in het belang van het land zou handelen en het parlement toe zou laten om deze week een consensus te vinden die als onderhandelingspositie kan dienen'.

Voor premier Theresa May betekent de stemming een nieuwe opdoffer. Ze had eerder op de dag de parlementsleden opgeroepen om het amendement te verwerpen. May had ook laten verstaan dat haar regering zich niet laat binden door de uitkomst van de stemmingen. Maar dat stemadvies heeft het parlement dus in de wind geslagen.

'Het amendement verstoort het evenwicht tussen onze democratische instellingen en creëert een gevaarlijk en onvoorspelbaar precedent voor de toekomst', aldus het Britse ministerie dat bevoegd is voor de Brexit in een mededeling.

May: 'Niet genoeg steun voor nieuwe stemming over Brexit'

De Britse premier zal het parlement voorlopig niet vragen om opnieuw te stemmen over de bestaande Brexit-deal, die eerder al werd weggestemd. Volgens May is er momenteel niet genoeg steun voor een nieuwe stemming, maar ze hoopt dat die steun er alsnog komt, zei ze maandagmiddag in het Lagerhuis.

Als de stemming er niet komt, valt te vrezen dat zelfs een uitgestelde Brexit op 12 april er niet komt. Dan zou May opnieuw moeten uitstel vragen bij de EU. Toen May in het parlement gepolst werd naar haar visie hierop, gaf ze enigszins optimistisch aan dat er 'momenteel' niet genoeg steun is, maar dat die er wel nog kan komen.

Over de precieze timing bleef ze op de vlakte, maar ze zei wel dat ze 'snel' uit de EU wil. Ze leek aan te geven dat ze geen Europese verkiezingen wil uitschrijven, want dat zou - aldus May - volgens grondwetspecialisten niet aanvaardbaar zijn. In de praktijk zou dat betekenen dat de uitstap slechts tot 12 april uitgesteld zou kunnen worden: dan moet er duidelijkheid komen of de Britten al dan niet gaan stemmen.

'EU klaar voor no-deal'

Ondertussen lijkt de EU steeds minder hoop te hebben dat de deal ooit nog wordt goedgekeurd. In een mededeling die maandag is verspreid, stelt de Europese Commissie onomwonden dat 'het steeds waarschijnlijker wordt dat het Verenigd Koninkrijk op 12 april zonder akkoord vertrekt uit de Europese Unie'. De laatste voorbereidingen voor een vertrek zonder akkoord zijn daarom genomen, klinkt het in een persbericht. 'Een vertrek zonder akkoord is niet wenselijk, maar de EU is erop voorbereid.'