Nieuwe variant van apenpokken ontdekt in mijnstad in Congo
In Congo is een nieuwe variant van het mpox-virus ontdekt, beter bekend als de apenpokken. Dat melden onderzoekers van het Congolees Nationaal Instituut voor Biomedisch Onderzoek (INRB) en het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG). De nieuwe variant wordt vooral overgedragen via seksueel contact bij jongvolwassenen. De Wereldgezondheidsorganisatie roept op tot actie om verdere verspreiding tegen te gaan.
In 5 maanden tijd verspreidde de nieuwe variant van de apenpokken zich razendsnel in Kamituga, een mijnstad in het oosten van de Democratische Republiek Congo. In oktober 2023 werden daar de eerste gevallen van de nieuwe variant vastgesteld. Normaal komen in die regio geen apenpokken voor.
Vooral adolescenten en jongvolwassenen raakten besmet, terwijl bij eerdere mpox-uitbraken in Congo meestal kinderen onder de 15 jaar werden getroffen. Van de 108 vastgestelde besmettingen, met de nieuwe variant, is bijna 30 procent vastgesteld bij sekswerkers. Dat wijst er volgens de onderzoekers op dat de overdracht via seksueel contact gebeurt.
Net die overdracht van de nieuwe variant via seksueel contact maakt dat de situatie zorgwekkend is. "Normaal verspreidt de Centraal-Afrikaanse stam van het mpox-virus zich via de overdracht van dier op mens, nu zien we dat het virus zich aanpast aan de menselijke gastheer", vertelt Laurens Liesenborghs, professor klinische opkomende infectieziekten aan het ITG.
“Doordat de overdracht van deze variant via seksueel contact gebeurt, is er dringend behoefte aan een nieuwe strategie waarbij we mpox integreren in hiv- en soa-preventieprogramma’s”, zegt professor Placide Mbala-Kingebeni van het INRB.
Risico op uitbraak naar Rwanda en Burundi
“Momenteel gaat het om een regionale uitbraak in de regio Zuid-Kivu, rond het mijnstadje Kamituga, maar meer en meer beginnen er besmettingen op te duiken in de omliggende omgeving en de grotere stad Bukavu”, zegt Liesenborghs.
Volgens het Instituut voor Tropische Geneeskunde bestaat het risico dat het virus zich zelfs uitbreidt tot buiten de landsgrenzen. Vooral omdat in de regio heel wat buitenlandse mijnwerkers en sekswerkers verblijven. Zij reizen regelmatig tussen Kamituga en de nabijgelegen stad Bukavu, om daarna door te reizen naar buurlanden zoals Rwanda en Burundi.
Het is belangrijk dat die uitbraak zo snel mogelijk wordt gestopt om een nieuwe wereldwijde uitbraak van mpox via seksuele transmissie te vermijden
Bovendien is de lokale gezondheidszorginfrastructuur niet goed uitgerust om een grootschalige verspreiding aan te pakken. Ook bleek uit gesprekken die de onderzoekers voerden met lokale gezondheidswerkers dat veel mensen met mpox-symptomen geen zorg zoeken. Daarbij komt dat mutaties het virus ondetecteerbaar maken voor sommige PCR-testen.
Nood aan maatregelen en vaccins
"Het is belangrijk dat die uitbraak zo snel mogelijk wordt gestopt om ook een nieuwe wereldwijde uitbraak van mpox via seksuele transmissie te vermijden", zegt Liesenborghs aan VRT NWS.
Welke concrete maatregelen kunnen dan genomen worden? "De monitoring en contactopsporing ter plaatse moet versterkt worden", zegt Liesenborghs. "Maar ook een gerichte vaccinatiecampagne, die zich richt op lokale sekswerkers, kan helpen om de uitbraak in te dammen."