“Alleen al de aanwezigheid van Abrams-tanks zal voor een krachtige afschrikking zorgen”, maakte de Oekraïense president Volodimir Zelenski zich sterk bij de aankomst van de Amerikaanse tanks eind september. Zijn Amerikaanse ambtsgenoot Joe Biden noemde de tanks “de meest capabele ter wereld”. In totaal ontving Oekraïne 31 stuks van de M1A1-variant van het pantservoertuig, terwijl een deel van de Oekraïense troepen in het Duitse Beieren een opleiding van drie maanden kreeg om met de tanks te leren werken.

Maar toen de Amerikanen de inzet van de Abrams goedkeurden in januari 2023, zag het slagveld er nog helemaal anders uit. Oekraïne bereidde op dat moment een lenteoffensief voor, en de Abrams, met een prijskaartje van 10 miljoen dollar per stuk, zouden van kapitaal belang zijn om de Russische linies te doorbreken. Maar de tanks arriveerden uiteindelijk te laat om een rol te spelen in dat lenteoffensief.

LEES OOK. Plots krijgt Oekraïne van overal wapens en dat doet Zelenski dromen van een tegenoffensief

Luitenant-generaal Kyrylo Boedanov, de commandant van de Oekraïense militaire inlichtingendienst GUR, was van in het begin duidelijk dat de Abrams-tanks op een “op maat gemaakte manier worden gebruikt bij zeer specifieke, weloverwogen operaties”. Anders zouden er volgens hem al snel maar weinig inzetbare Abrams overblijven. “Wanneer ze zomaar aan het front worden gebruikt en alleen op een reguliere manier worden ingezet, zullen ze niet lang op slagveld overleven. Ze moeten daarom worden gebruikt bij doorbraakoperaties, maar wel na uitgebreide voorbereiding.”

Al vijf tanks vernietigd

Eind februari claimde Rusland voor het eerst een van de Abrams-tanks te hebben vernietigd, aan de frontlijn bij Avdijivka, de felbevochten stad in de oostelijke oblast Donetsk die eerder die maand in Russische handen was gevallen. Vorige week berichtte The New York Times dat in de voorbije twee maanden al vijf van de 31 Abrams-tanks vernietigd zijn, terwijl drie anderen “matig beschadigd” zijn. Het leidde zelfs tot de vraag of tanks nog wel hun plaats hebben in de moderne oorlogsvoering. De alomtegenwoordigheid van Russische drones op het Oekraïense slagveld leidt er namelijk toe dat er “geen open terrein is waar je zomaar kunt rijden zonder angst om te worden gedetecteerd”, vertelt een anonieme hooggeplaatste bron binnen de Amerikaanse defensie aan AP.

LEES OOK. LIVE. Volg hier al het nieuws over de oorlog in Oekraïne

Volgens de Amerikaanse admiraal Christopher Grady zijn tanks nog steeds een belangrijk onderdeel van de oorlogsmachine, maar lopen ze gevaar in een omgeving waar “onbemande luchtsystemen (oftewel drones, red.) alomtegenwoordig zijn”. En dus zijn de tanks voorlopig weggehaald van het front. Volgens AP overleggen Oekraïne en de Verenigde Staten hoe de voertuigen nu optimaal kunnen worden ingezet.