Een maand nadat Mark Zuckerberg voor het Amerikaanse parlement verscheen, komt hij ook in Brussel toelichting geven bij alles wat er de voorbije maanden misliep bij Facebook. Van het privacyschandaal rond Cambridge Analytica tot de rol van ‘fake news’ op het sociale medium, niets zou onbesproken blijven. Helaas konden de parlementslieden zich niet inhouden om hun vragen kort en bondig te stellen, waardoor er voor Zuckerberg nauwelijks nog tijd overbleef om zijn antwoorden te geven. En de antwoorden die hij gaf, waren vooral die op vragen die hij voordien al voorbereid leek te hebben.

Staatssecretaris voor Privacy Philippe De Backer (Open Vld) blijft op zijn honger zitten na de hoorzitting van Facebook-topman Mark Zuckerberg. “Zuckerberg kreeg duidelijk de juiste vragen voorgeschoteld door de leden van het Europees parlement. Hij was duidelijk niet op zijn gemak tijdens de vragen, ondanks een optimistisch PR-praatje als inleiding. En in de antwoorden draaide hij rond de pot. Ik blijf op mijn honger zitten”, aldus De Backer.

Verschillende vragen werden niet concreet beantwoord door Zuckerberg. “We kregen geen antwoord op de vraag wat er vandaag gebeurt met data die zonder toestemming van Facebook is verkregen. Het is niet duidelijk of Cambridge Analytica het enige geval is. En het is ook niet duidelijk wat Facebook doet om dit tegen te houden. We kregen ook geen antwoord op de vraag hoe Facebook gegevens verzamelt van mensen zonder profiel. En wat er met deze gegevens gebeurt. En waarom Facebook daar niet transparant over is. Tegelijk heeft Facebook miljoenen profielen buiten Europa gezet. Hoe kunnen we dan geloven dat Zuckerberg de waarheid vertelt en dat Facebook de GDPR gaat respecteren en toepassen”, aldus De Backer.

Zuckerberg heeft wel gezegd de resterende vragen te beantwoorden in de komende dagen.

Deze vragen beantwoordde Zuckerberg wel:

- Hoe gaat Facebook om met haatspraak en online pesterijen, racisme,...

“Dat soort inhoud heeft geen plaats op Facebook. In het verleden hebben we onze gebruikers steeds laten aangeven wat foute inhoud was. Nu denken we dat onze verantwoordelijkheid groter is, en ontwikkelen we software om dit soort inhoud te blokkeren. Nu al halen we het leeuwendeel van IS-propaganda weg, nog voor iemand het rapporteert.

We zullen dit nooit perfect kunnen, het is een wapenwedloop en we zullen altijd moeten werken om mensen met slechte bedoelingen voor te blijven. Maar we boeken vooruitgang.

- Wat is onze werkwijze omtrent fake news?

“We denken dat er drie bronnen van fake news zijn. De eerst is spam. Dat is economisch gemotiveerd en bevechten we door dat soort pagina’s te verbieden nog te adverteren en dergelijke. Een tweede bron zijn de fake accounts: die zijn meer geneigd om foute informatie te verspreiden. Daarom nemen we maatregelen om dat soort accounts tegen te gaan. We hebben al 580 miljoen fake accounts verwijderd.”

“De laatste categorie zijn die mensen die het goed menen maar die tegen beter weten in foute informatie delen. Daarom werken we met fact-checkers die dat verhaal markeren als fout, eenmaal dat gebeurd is, tonen we dat verhaal minder en zullen we gerelateerde informatie delen waardoor die mensen een meer evenwichtig beeld van de werkelijkheid krijgen.”

- Hoe gaan we ervoor zorgen dat we neutraler blijven bij verkiezingen?

“We gaan tonen welke advertenties de wereld ingestuurd worden door welke politieke actoren en naar welke doelgroep die gericht zijn. Dat moet duidelijkheid verschaffen.”

- Moet Facebook gereguleerd worden?

“Ik denk niet dat het de vraag is óf Facebook gereguleerd moet worden, maar wel hoe. Wat is de juiste wetgeving? Ik denk dat het belangrijk is om ervoor te zorgen dat de geïmplementeerde wetgeving ook start-ups niet verstikt. Maar we willen er graag aan meewerken.”

- Hoe zit het met de belastingen?

“Facebook heeft altijd belastingen betaald in Europa en we willen hier ook sterk investeren.”

- Is Facebook niet politiek gekleurd?

“We zullen nooit beslissingen maken in verband met de inhoud op Facebook die politiek gemotiveerd zijn. We willen ons zo neutraal mogelijk opstellen.”

- Zijn er nog apps die gegevens van Facebook misbruikt hebben?

“De veranderingen die we gemaakt hebben sinds 2014 hebben dat onmogelijk gemaakt. We vinden het nu belangrijk om apps te onderzoeken die mogelijk voor die tijd toegang hadden tot dat soort gegevens. We hebben er al meer dan 200 weggehaald, en ons onderzoek loopt nog volop. We zullen er waarschijnlijk nog vinden, maar we zijn er nu veel meer dan vroeger actief naar op zoek.”

Deze vragen kwamen nog vanuit het parlement, maar bleven (voorlopig) grotendeels onbeantwoord, tot groot ongenoegen van de Europarlementsleden:

- Wie zijn die befaamde fact-checkers die ‘fake news’ beoordelen voor Facebook?

- Bent u nog wel in staat de problemen met Facebook alleen aan te pakken?

- Bent u wel eerlijk wanneer u zegt dat u de GDPR gaat toepassen? U heeft namelijk al (toekomstig) onwettige acties ondernomen met de verhuis van data van bepaalde gebruikers naar het buitenland.

- Moet het monopolie van Facebook niet gebroken worden? In Europa is dat namelijk verboden.

Zuckerberg bleef dus grotendeels bij het optimistische PR-praatje dat zijn openingsstatement was. Die lekte al enige tijd voor de hoorzitting uit:

“Europeanen vormen een groot en ongelofelijk belangrijk deel van onze globale gemeenschap”, zo zal Zuckerberg naar alle waarschijnlijkheid zijn speech starten volgens Business Insider, dat de tekst in handen kreeg. “We geven veel om de waarden waar Europeanen ook veel om geven: van het belang van de mensenrechten en de nood aan een gemeenschap tot een liefde voor technologie met alle potentieel die dat met zich meebrengt.”

Om dat potentieel te realiseren, zo zegt Zuckerberg, “moeten we van technologie een kracht voor het goede maken.” Hij benadrukt dat Facebook mensen een middel gegeven heeft om in contact te blijven met hun dierbaren, en dat na de terreuraanvallen in Berlijn, Parijs, Londen en in Brussel, tienduizenden mensen Safety Check gebruikt hebben om hun familie en vrienden te laten weten dat ze veilig waren. Daarnaast haalt hij aan dat 18 miljoen kleine ondernemingen in Europa Facebook gebruiken en als gevolg daarvan meer mensen konden aannemen.

“Maar het is in de laatste jaren ook duidelijk geworden dat we niet genoeg hebben gedaan om te voorkomen dat de tools die we gebouwd hebben, niet ten kwade aangewend worden. Of het nu ‘fake news’ is, het beïnvloeden van verkiezingen of ontwikkelaars die de gegevens van mensen misbruiken, we hebben onze verantwoordelijkheden niet breed genoeg bekeken. Dat was een vergissing, en dat spijt me.”

10.000 Facebook-jobs

Zuckerberg zal volgens de gelekte speech dubbel zoveel mensen aannemen die de veiligheid en privacy van de gebruikers moeten garanderen. Hij geeft toe dat hen dat winst zal kosten, “maar ik wil duidelijk zijn: mensen veilig houden zal altijd belangrijker zijn dan onze winstmarge optimaliseren.”

Hij belooft ook extra banen in Europa. “Tegen het einde van 2018 zal Facebook 10.000 mensen tewerkstellen doorheen 12 Europese steden, tegenover 7.000 vandaag. En we zullen blijven investeren. We willen bijvoorbeeld tegen 2020 een miljoen mensen en kleine ondernemingen laten deelnemen aan onze training in ‘digital skills’.”

“Mijn voornaamste prioriteit is altijd de sociale missie geweest om mensen samen te brengen, hen te helpen gemeenschappen te bouwen en de wereld dichterbij te brengen. Ik geloof sterk in wat we doen en als we deze uitdagingen bespreken, weet ik dat we zullen terugkijken en zien dat het helpen verbinden van mensen en meer mensen een stem geven een positieve kracht is in Europa en de hele wereld.”