Belaagd Rafah beeft: zet Israël door met grondoffensief?

In de tentenkampen rond Rafah weerklonk op maandagavond luid gejuich, toen de mededeling van Hamas naar buiten kwam. In een statement had kopstuk Ismail Haniyeh zopas aan de Qatarese premier en de Egyptische inlichtingenbaas laten weten akkoord te gaan met een voorstel tot staakt-het-vuren. Daarmee leek het gevaar van een nakende Israëlische aanval heel even afgewend.

Langs Israëlische zijde lijkt er echter weinig enthousiasme voor de deal. Verscheidene overheidsfunctionarissen hebben het over “eenzijdige” en “verregaande” afspraken, en stellen dat het over een afgezwakt voorstel gaat waarover Israël tien dagen geleden overeenstemming bereikte met Egypte. De extreemrechtse minister van Nationale Veiligheid Itamar Ben Gvir heeft het op X over “spelletjes van Hamas”.

“We onderzoeken elk antwoord en elke reactie zo serieus mogelijk”, stelt Daniel Hagari, woordvoerder van het Israëlische leger, tegen persbureau Reuters. De “operationele” actie in Rafah zou volgens hem echter niet in het gedrang komen.

Eén miljoen Palestijnen gevlucht

Om te ontsnappen aan het oorlogsgeweld zijn de afgelopen zeven maanden meer dan één miljoen Palestijnen gevlucht naar de grensstad. De situatie lijkt er na eerdere bombardementen verder te escaleren: Israël riep maandagochtend op tot een evacuatie van Rafah, waardoor een grondoffensief in de stad ophanden leek.

Israëlisch premier Benjamin Netanyahu heeft al herhaaldelijk aangegeven dat er sowieso een aanval komt op Rafah om Hamas “definitief te verslaan”. Dit ondanks de internationale druk die wordt opgevoerd. Frankrijk noemt de gedwongen verhuizing van de burgerbevolking “een oorlogsmisdaad”. Ook de VS geven tegengas. In een reactie stellen de VS de reactie van Hamas in de komende uren met ‘partners in de regio’ te bespreken.

Het is onduidelijk hoe het voorstel waar Hamas akkoord mee gaat zich verhoudt tot de Israëlische eisen. Bronnen binnen Hamas melden aan de Qatarese nieuwszender Al Jazeera een staakt-het-vuren in drie fases van 42 dagen, waarbij gijzelaars worden vrijgelaten en de volledige terugtrekking van Israël. Ook Israël zou een bestand voorstaan dat bestaat uit drie fases, maar mogelijk verschillen de details.

Netanyahu onder druk

Wat als Israël zijn plannen toch uitvoert? De Belgische premier Alexander De Croo wil de handel met de door Israël bezette gebieden stopzetten. Hij is op zoek naar partners binnen de Europese Unie om mee die handelssancties op te leggen. En er is ook sprake van dat de Verenigde Staten de wapenuitvoer naar Israël zou stopzetten.

Of dat veel zal uithalen, is maar de vraag. Binnen zijn eigen regering wordt Netanyahu door hardliners opgejaagd om nog forser in te grijpen. Extreemrechtse ministers in zijn kabinet dreigen ermee om hem niet langer te steunen als hij niet doorzet met het offensief op Rafah. Zoiets zou het einde kunnen betekenen van zijn politieke carrière.

Maandagavond heeft het Israëlische leger hernieuwde bombardementen op Rafah uitgevoerd.