De Europese staatshoofden en regeringsleiders behandelen de komende twee dagen een hele resem dossiers. Over sommige - het nieuwe defensie-pact tussen 25 lidstaten (PESCO) en de Europese positie over de Brexit - hebben de lidstaten een duidelijke consensus bereikt. “Die dossiers hebben moed, realisme en eenheid gevergd, en zijn een duidelijke illustratie van het feit dat we de moeilijkste dossiers alleen tot een goed einde kunnen brengen als we verenigd zijn”, zei Tusk bij zijn aankomst in Brussel.

De Europese leiders moeten het de komende dagen echter ook hebben over netelige kwesties waar nog helemaal geen consensus over is. Migratie - en dan vooral het opleggen van een permanent spreidingsplan voor asielzoekers - lijkt deze top de grootste splijtzwam te zullen worden. Verplichte asielquota zijn voor de Visegradlanden onaanvaardbaar, terwijl de andere lidstaten blijven hameren op solidariteit. Tusk - zelf een Pool - hielp de zaken afgelopen week ook niet vooruit door in een uitgelekte nota aan de staats-en regeringsleiders te stellen dat opgelegde quota “ondoeltreffend” zijn gebleken, tot grote woede van de Commissie. De Hongaarse regering reageerde daarentegen al euforisch. Budapest verzet zich al jaren tegen verplichte quota voor de opvang van migranten.

De Visegrad-leiders hadden overigens net voor de EU-top nog een aparte ontmoeting, met Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker en de Italiaanse premier Paolo Gentiloni. Die laatste heeft er gezien de positie van Italië alle belang bij dat er verplichte quota komen, maar ook onder meer ons land benadrukt steevast de nood aan solidariteit.

Noord vs. Zuid

Tweede potentiële splijtzwam zijn de voorstellen van de Europese Commissie voor een sterkere eurozone, met onder meer een soort Europees IMF om noodlijdende lidstaten te helpen en een Europese minister van Economie en Financiën. Niet alle lidstaten zijn daarvoor gewonnen. “Er is een scheidingslijn tussen Noord en Zuid”, gaf ook Tusk toe. Vooral Duitsland en Nederland zouden dwars liggen, valt te horen bij Europese diplomaten.

De voorzitter van de Europese Raad roept de staatshoofden op om ook in die dossiers de nodige moed, realisme en eenheid aan de dag te leggen, al wordt dat niet gemakkelijk. “Deze dossiers gaan samen met emoties, dus het is erg moeilijk om rationele argumenten te vinden”, zei Tusk.

Echte conclusies op vlak van migratie worden pas in juni verwacht, en ook wat de sterkere eurozone betreft leidt deze top waarschijnlijk niet tot een doorbraak.

Programma

Het kransje Europese staats- en regeringsleiders komt vanaf 14 uur aan in Brussel. Op het programma voor donderdag staan een ontmoeting met de voorzitter van het Europese Parlement Antonio Tajani en de officiële lancering van Pesco. De moeilijke dossiers liggen ‘s avonds pas op tafel tijdens het diner, waar de Europese leiders het zullen hebben over het spreidingsplan voor migranten en de brexit. Op vraag van Belgisch premier Charles Michel wordt ook het statuut van Jeruzalem aangekaart, nadat Amerikaans president Donald Trump die stad vorige week erkende als hoofdstad van Israël.

Vrijdag staan een top over de versterking van de eurozone op het programma, gevolgd door een meeting over de brexit. Verwacht wordt dat de Europese Raad het licht officieel op groen zal zetten voor de tweede fase van de onderhandelingen met de Britten, over een toekomstige handelsrelatie.