LEES OOK. Plaatsgebrek buitengewoon onderwijs loopt op: 1.000 kinderen op wachtlijst in Antwerpen

Alle minderjarigen die in ons land aankomen, hebben net als iedereen recht op onderwijs. In de lagere school komen zij in de gewone klas terecht, maar in het middelbaar zijn er aparte OKAN-klassen waar ze een jaar lang intensief Nederlandse les krijgen. Daarna gaan ze naar de gewone klas.

En het is in het middelbaar dat het misloopt. Tweehonderd anderstalige leerlingen tussen 12 en 18 jaar staan in de stad Antwerpen op de wachtlijst. De Oekraïnecrisis heeft de druk een paar jaar geleden sterk doen toenemen. Als een gevolg daarvan zijn er in sneltempo bijna achthonderd plaatsen extra bij gecreëerd. Onvoldoende, zo blijkt.

LEES OOK. Ofwel geen lokalen, ofwel geen leerkrachten: toenemend tekort aan klassen voor anderstalige kinderen

Daarbovenop zitten er op dit moment nog een tachtigtal leerlingen in het zogenaamde wachtaanbod, waarbij ze halftijds naar de OKAN-klas gaan en halftijds worden opgevangen door welzijnsorganisaties die hen begeleiden. Ook voor hen is er nog geen volwaardige plek op school.

“Het recht op onderwijs wordt hier ernstig geschonden. Er is dringend een plan van aanpak nodig en noodzakelijke opvolging”

Karin Heremans

Directeur GO! Atheneum Antwerpen

“Het recht op onderwijs wordt hier ernstig geschonden”, stelt Karin Heremans, directeur van het GO! Atheneum Antwerpen. “Wij trekken al heel het schooljaar aan de alarmbel. Elke week groeit de wachtlijst aan met nog eens tien kinderen die bij Atlas (stadsdienst voor Inburgering en Integratie in Antwerpen, red.) worden aangemeld. Er is dringend een plan van aanpak nodig en noodzakelijke opvolging. We proberen netoverschrijdend een structuur op te zetten om de toestroom op te vangen, maar hebben steun nodig van de stad. De scholen werken zich kapot.”

“Geen rek meer”

Dat zegt ook Charlotte Van Praet, OKAN-coördinator in het GO!Atheneum van Hoboken. “Al sinds 2021 trekken we aan de alarmbel”, zegt ze. “De coördinatoren van alle OKAN-scholen werken onderling heel goed samen, maar dit gaat ons petje te boven. Er zit écht geen rek meer op. We kunnen niet blijven plaatsen bijmaken. En dan is er ook nog het lerarentekort. Er is wel overleg geweest, onder meer met de stad, maar we moeten meer ondersteund worden.”

LEES OOK. Antwerpse OKAN-leerkrachten trekken aan de alarmbel: “We schatten dat wachtlijst zal aangroeien tot 400”

Volgens Van Praet heeft het capaciteitstekort bij OKAN ook grote gevolgen voor de rest van het onderwijs in Antwerpen. “Als we die leerlingen niet voldoende kunnen voorbereiden, vraagt het nog meer inspanningen van leerkrachten in het regulier onderwijs om hen mee te krijgen. Het duurt jaren om bij het Nederlands op het ‘moedertaalniveau’ te zitten, daarom is wat we doen ook zo belangrijk. Dat bewustzijn mis ik bij het beleid.”

“Te laat”

Anderstalige leerlingen starten hun schooljaar niet per se op 1 september, maar stappen doorheen het jaar in. Wie zijn traject heeft afgerond, stroomt op 1 september wel door naar het gewone onderwijs. “We zien dat de wachtlijst aan het begin van het schooljaar even is weggewerkt, maar tegen december groeit die snel weer aan. Elk jaar opnieuw”, zegt Van Praet, “Voor wie nu op de wachtlijst staat is het te laat. Zij zitten zeker tot het einde van het schooljaar thuis.

Bij Atlas, de stadsdienst voor Inburgering en Integratie in Antwerpen, wordt voor een reactie doorverwezen naar Antwerps schepen van Onderwijs, Jinnih Beels (Vooruit). Zij wenst niet te reageren.