Aan uw Thaise scampi kleeft slavernij
Migranten uit Myanmar of Cambodja werken tegen minder dan het minimumloon op Thaise vissersboten. — © 2016 Daniel Murphy for Human Rights Watch
Als de EU druk blijft zetten, kan het probleem van dwangarbeid in de Thaise visserij verbeteren. Maar de EU overweegt een herziening.
Wie vangt de vis die dient voor de kweek van scampi’s in Thailand? De kans is groot dat het een migrant uit Myanmar of Cambodja is, die zich het land in liet smokkelen om zijn geluk te beproeven.
Een nieuw Human Rights Watch-rapport, gebaseerd op 248 interviews met vissers en twee jaar onderzoek, schetst een onthutsend beeld van moderne slavernij in de sector. De vissers kloppen zware overuren voor minder dan het minimumloon, worden vastgehouden op hun boot door malafide werkgevers en ondergaan geweld.
Dwangarbeid is al jarenlang een probleem, maar nu de Thaise economie sterker staat, aanvaarden alleen straatarme migranten de slechte werkomstandigheden nog.
Het probleem is niet nieuw. Na berichten uit 2014 over slavernij gaf de EU Thailand een enorme blamage: een gele kaart. Die viseert vooral de illegale visvangst en niet de dwangarbeid. Maar ze had effect bij de Thaise militaire junta. De jongste twee jaar zette die stappen om de dwangarbeid in te perken. Er zijn controlecentra aan de havens en tijdelijke identiteitskaarten – ‘roze kaarten’ – voor migranten.
Europese vissers
‘In de praktijk verbetert dat het leven van de vissers te weinig’, zegt Lotte Leicht, EU-directeur voor Human Rights Watch bij de voorstelling van het rapport. ‘De inspecteurs bekijken alleen de namenlijsten in plaats van door te vragen naar arbeidsomstandigheden. De roze kaarten verplichten de migrant om bij één werkgever te blijven. Maar iedereen erkent dat er stappen zijn gezet.’
Leicht maakt er zich zorgen over dat de EU overweegt om de gele kaart in te trekken. ‘In plaats daarvan wil de EU een “dialoog over arbeid” met Thailand voorstellen, waarschijnlijk dit voorjaar. Als daar sancties aan verbonden zijn, kan dat werken. Maar we hebben in het verleden geen goede indruk gekregen van zo’n dialoog: die bleef te vaak tandeloos.’
De import van Thaise vis in de EU is minstens 400 miljoen euro waard. De Europese ministerraad wil een vrijhandelsakkoord met Thailand onderzoeken. ‘Willen we de verandering verankeren, dan moet de druk hoog blijven. Ook voor de Europese vissers, want zij maken geen kans tegen dit soort praktijken.’
