Voor Abdi Nageeye, winnaar van marathon van Rotterdam, was het alsof de anderen aan het joggen waren

Anderhalve kilometer voor de finish van de Rotterdam marathon staat een koppeltje toeschouwers met de Nederlandse vlag. ABDI, staat er in kapitalen op de witte baan geschreven. Als Abdi Nageeye er in het kielzog van Amedework Walelegn voorbijloopt, balt hij even de vuist. Het gebaar is duidelijk: hij weet dat hij gaat winnen.

Even later blikt hij op zijn horloge en zet aan voor de laatste kilometer. De Ethiopiër Walelegn moet het antwoord schuldig blijven en Nageeye snelt naar een verbetering van zijn eigen nationaal record met 11 seconden: 2.04.45. Het levert hem ook de Nederlandse titel op.

‘Dit was de makkelijkste marathon ooit’, is zijn eerste reactie bij de televisieploeg van de NOS. Hij heeft net een dikke knuffel gekregen van de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb.

Na een kilometer of 35 wist Nageeye het eigenlijk al, dat hij net als in 2022 zou zegevieren op de Coolsingel. Hij voelde zich de hele wedstrijd al zo goed. In de kopgroep van vier man die na 30 kilometer ontstond, ging het zo soepel. ‘Het voelde alsof we aan het joggen waren.’

Later, in de persconferentie na de huldiging, benadrukt hij dat nogmaals. ‘Ik zag de rest zweten en ik had nog geen druppel.’

Kelvin Kiptum

De marathon in Rotterdam moest dit jaar een record opleveren. Niet het Nederlands record, maar het wereldrecord. Kelvin Kiptum zou komen, de man die afgelopen oktober 2.00.35 klokte in Chicago. Hij wilde in Nederland onder de twee uur duiken, had zijn zinnen op een tijd in de 1.58 gezet. Maar Kiptum kwam in februari om het leven bij een auto-ongeluk in Kenia, slechts 24 jaar oud. Zijn dood dreunde in Rotterdam, een paar maanden na het dramatische ongeval, door.

Bij de start staat zondagmorgen Kiptums weduwe Asenath Rotich aan het hek. Als Lee Towers voor het laatst in zijn carrière You’ll never walk alone zingt voor de marathonlopers, barst zij in tranen uit. Ze oogt verloren in de massa. Als de minuut stilte voor haar man voorbij is en het startsignaal heeft geklonken, kijkt ze droevig hoe deze atleten wel vertrekken voor de marathon. Ze wordt ruw opzij geschoven door een cameraman die de lopers mooi in beeld wil brengen.

De rouw rent mee

In de kopgroep rent de rouw ook mee. Met Nageeye, Walelegn en Birhanu Legese loopt Kenneth Kipkemoi in de kop van de koers. Kiptum was een goede vriend van hem. ‘Na het nieuws heb ik een week niet gelopen. Het was zo verschrikkelijk. Een jonge man die historie schreef als snelste man op de marathon.’

Kipkemoi wist niet of hij überhaupt nog wilde lopen. Wat was het leven nog waard, vroeg hij zich af. Na een week van existentiële twijfels pakte hij zijn training toch weer op, met Kiptum in gedachten. ‘Elke training dat ik het bos in ging, vlak bij waar het ongeluk gebeurd is, stelde ik me voor dat ik hem zou tegenkomen. Dat ik zijn gulle lach weer zou zien.’ Om zijn vriend te eren wilde Kipkemoi in Rotterdam winnen, maar na 37 kilometer moest hij de kopgroep toch laten gaan.

Ook voor Nageeye kwam de dood van Kiptum als een klap. Hij was op dat moment in hetzelfde gebied in Kenia op trainingskamp. Juist door te lopen verwerkte hij het nieuws. Tijdens het rennen kan hij zijn gedachten en emoties ordenen. En anders dan voor Kipkemoi kende hij Kiptum veel minder goed. Een stuk of drie keer had hij hem ontmoet.

Andere insteek voor wedstrijd

Wel betekende het dat Nageeye een andere insteek zou moeten kiezen voor zijn marathon in Rotterdam. Met Kiptum in de wedstrijd was de grote afweging geweest: in de slipstream mee proberen te gaan of kiezen voor het eigen tempo? Nu, met concurrenten die vergelijkbare persoonlijke records hadden als hij, luidde de vraag: lopen voor een snelle tijd of voor de overwinning?

Het bleek allebei te kunnen, al verdween het parcours- en Europees record al wel snel uit het zicht. Dat staat met 2.03.36 op naam van Nageeye’s goede vriend Bashir Abdi. In training was hij de afgelopen tijd aan de Belg gewaagd en dus hoopte de Nederlander stiekem dat hij onder die tijd zou kunnen duiken. Tegelijkertijd wist hij ook dat hij voor zo’n prestatie afhankelijk was van de omstandigheden en die waren niet helemaal perfect. De temperatuur was met een graad of 12 het probleem niet, de soms felle wind wel.

Onderweg voelde Nageeye zich uitstekend. Het enige moment van tegenslag kwam toen hij met nog 5 kilometer voor de boeg op een iets lager liggende putdeksel stapte. Een krampgevoel schoot in zijn rechterhamstring. Hij had zich, met het oog op de Olympische Spelen in Parijs, voorgenomen om zichzelf in acht te nemen bij tegenslag. Bij een blessure is hij niet gebaat.

Maar wie stapt er met zicht op een bijna zekere zege nou uit? Nageeye, die bij de Spelen in Tokio zilver pakte, in elk geval niet. Bovendien: hij voelde dat hij tegen het tempo dat zijn concurrenten liepen niet in de problemen zou komen, ondanks die opspelende hamstring.

Lopen op de rem

Wel stelde hij zijn aanval uit. ‘Ik wilde op safe lopen.’ Hij keek zijn tegenstanders in het gezicht en wist dat zij zich met maximaal zilver tevreden moesten stellen. Achter de rug van Walelegn hield hij zich bewust in. ‘Ik moest op de rem lopen. Ik had me voorgenomen om niet kapot over de finish te komen.’

In de laatste honderden meters besloot hij zelfs nog wat gas terug te nemen omdat hij het pijntje tijdens de eindsprint weer voelde opkomen. 16 weken voor de olympische marathon was deze wedstrijd sowieso al perfect, vond hij. Een paar seconden sneller zou daar niets aan veranderen. ‘Het was naar de finish rollen en een beetje spelen met het publiek.’