Neemt huiselijk geweld toe na verloren voetbalwedstrijd?

Van wie komt de claim?

Een lijkbleke vrouw met een kruis van bloed op haar gezicht. Je hebt weinig verbeeldingskracht nodig om daar de Engelse vlag in te herkennen. ‘If England gets beaten, so will she’ staat bij deze foto op de campagneposter van het Engelse National Centre for Domestic Violence (NCDV). Vrij vertaald: als Engeland op het voetbalveld een pak rammel krijgt, neemt het geweld in huiselijke sfeer toe. Verliest het land, dan stijgt het geweld met 38 procent. Het cijfer duikt in talloze media op, waaronder in The Independent, Libération en CNN.

Klopt het?

Het cijfer komt oorspronkelijk uit een studie  van de Universiteit van Lancaster uit 2013. Hierin staat ook dat het huiselijk geweld met 26 procent toeneemt als het Engelse team een wedstrijd wint of gelijkspeelt. Het is dus nooit goed. Over de onderliggende oorzaken kunnen de auteurs slechts speculeren. Het zou kunnen dat er een gevaarlijke cocktail ontstaat door alcoholconsumptie, opwinding (testosteron) en frustratie bij verlies. En, een stuk banaler, misschien hebben mensen ook meer ruzie om de afstandsbediening.

De onderzoekers lieten statistiek los op meldingen van huiselijk geweld die de politie van het Engelse graafschap Lancashire dagelijks binnenkreeg tijdens de wereldbekers van 2002, 2006 en 2010. ‘Het onderzoek zit degelijk in elkaar’, zegt statisticus Casper Albers van de Rijksuniversiteit Groningen. ‘Hoewel het om een kleine steekproef gaat, zien de cijfers er robuust uit.’

Wat opvalt is dat voetbalwedstrijden de kans op huiselijk geweld weliswaar lijken te vergroten, maar dat een andere factor een nog belangrijkere rol speelt: of het al dan niet weekend is. Zaterdagen en zondagen zijn in de regel het meest gewelddadig. Het aantal incidenten is op zaterdag gemiddeld 43 procent hoger dan op de minst gewelddadige dag in de week (donderdag) en op zondag zelfs 51 procent. Anders gezegd: als Engeland een wedstrijd in het weekend verliest, is het dubbel raak.

Generaliseerbaar?

Of kun je dat niet zo hard stellen? Het onderzoek is gebaseerd op slechts één politiedistrict in Engeland. Hoe generaliseerbaar is het? Daar kan statisticus Brian Francis, van Lancaster University en een van de auteurs van de studie, geen antwoord op geven. ‘Voor zover ik weet is dit de enige studie naar het verband tussen huiselijk geweld en WK-voetbalwedstrijden. We zijn wel van plan om het onderzoek uit te breiden. We willen er ook de gegevens van 2014 en 2018 bij betrekken.’

We nemen alvast een voorschot en vragen de meldingen op van huiselijke geweldsincidenten – domestic crime  – bij de politie van Lancashire voor 2018. We vragen trouwens ook de meldingen op in Nederland tijdens het WK van 2014, toen Oranje het ver schopte. Maar die kon de Nederlandse politie ons niet op tijd leveren.

Opvallend

Wat gelijk opvalt is dat er 11 juli, de dag dat Engeland werd uitgeschakeld door Kroatië, relatief weinig meldingen binnenkwamen. Zestien ‘slechts’. Acht minder dan de dag ervoor, toen het land niet speelde. Maar goed, dit kan toeval zijn.

Albers voegt de data van 2018 toe aan die van 2002, 2006 en 2010. Bovendien voegt hij er de gemiddelde temperatuur in Lancashire aan toe, van dag tot dag tijdens de WK’s. Dit hadden de Engelse onderzoekers niet gedaan, terwijl bekend is dat met de temperatuur het temperament en de alcoholconsumptie stijgen. Toevallig was het met 27 graden in Lancashire heet op 1 juli 2006 toen Engeland na penalty’s van Portugal verloor en was het 26 graden op 27 juni 2010 toen het land met 4-1 door Duitsland werd ingemaakt.

Na deze nieuwe analyse blijken de cijfers toch net iets anders. Voetbalwedstrijden gaan gepaard met een geweldtoename van 18,6 procent als het land wint of gelijk speelt en 21,3 procent als het verliest. De eindstand maakt dus weinig meer uit.

Conclusie:

Verliezen, winnen, gelijkspelen, het maakt weinig uit. Althans in Lancashire. De klappen zijn er nauwelijks minder om. Maar het geweld is over de hele linie iets gedaald in 2018. Hoe dat komt blijft gissen. Wellicht is het toeval. Of misschien heeft de campagne tegen huiselijk geweld een beetje geholpen.