Bij Albert Heijn kun je met de Tap To Go-pas in een halve minuut je boodschappen doen

Stop de chronometer. André Sterk (46) loopt de AH to go in, pakt een krentenbol met kaas uit de koeling en houdt zijn nieuwe Tap to go-pas tegen het gedigitaliseerde prijskaartje. Groen licht en klaar is André. Na 32 seconden staat hij weer buiten met een hap snelle lunch in zijn mond, terwijl de rij met reguliere klanten langzaam verder richting kassa kronkelt.

Het is dat voor Andrés neus twee andere kopers stonden te treuzelen bij de krentenbollenkoelkast, anders had hij de streeftijd van het Tap to go-systeem gehaald. In twintig seconden naar binnen, een broodje of een flesje water afrekenen, en weer naar buiten. Nu op proef in het Amsterdam Universitair Medisch Centrum (UMC Amsterdam), binnenkort beschikbaar in de AH to go bij u in de buurt.

Betaalongemakken wegnemen

Het is de nieuwste uitvinding om vermeende betaalongemakken voor de supermarktbezoeker weg te nemen. En daarmee de obstakels voor winkelbezoek. De niet aflatende groei van online winkelen én de almaar voortschrijdende technologische ontwikkelingen zorgen voor respectievelijk noodzaak én mogelijkheden om winkelbezoek aangenamer en sneller te maken. Ook de supermarktbranche breidt online uit en zoekt ondertussen naar nieuwe manieren om klanten ook in de fysieke, ‘offline’ winkels te houden; Spar University, dat acht winkels heeft op hogescholen en universiteiten, kwam in april al met een kassaloze supermarkt.

Albert Heijn zette in 2015 de toon met de eerste vestiging waar alleen nog onbemande kassa’s waren. In Albert Heijn to go, de kleine winkelformule op stations en andere plaatsen waar mensen haast hebben, staat de klant mede door deze zelfscankassa’s gemiddeld binnen drie minuten weer buiten. Tap to go moet die tijd naar krap een halve minuut terugbrengen.

‘Wij weten uit onderzoek dat de behoefte aan een product uit AH to go op allerlei locaties groter is dan de verkoop’, zegt AH to go-directeur Jan-Willem Dockheer. ‘Als hier een college leegloopt, kunnen niet honderd studenten tegelijk een kop cappuccino kopen. Met Tap to go hopen we dat gat te dichten.’

De grootgrutter genereert extra omzet, de klant wint tijd en gemak. Tenminste: als het eenmaal werkt. Neuroloog Vincent Odekerken (35) staat maandag rond lunchtijd druk te ‘tappen’ in de AH to go in het UMC Amsterdam. Niet succesvol met zijn pasje tegen een prijskaartje, maar tevergeefs met zijn wijsvinger op de inlogknop van de To go-app op zijn mobiele telefoon. Een technicus van Albert Heijn belooft de boel snel in orde te maken.

‘Ik heb het er best voor over hoor, om aan het begin een beetje met ze mee te hannesen’, zegt Odekerken. ‘Het is nieuw, de Albert Heijn-apps werken meestal goed en het scheelt me een hoop tijd als ik straks niet meer langs de kassa hoef.’ En privacy? Een glimlach. ‘Albert Heijn mag best weten wat voor boodschappen ik doe.’

Gestaag uitrollen

Maandag 1 oktober krijgt een van de AH to go’s op Amsterdam Centraal de ‘tapfunctie’. Bedoeling is om de techniek daarna gestaag over de overige 76 To go’s uit te rollen. 

Bang voor een diefstalgolf, door mensen die het stapje ‘tappen met de pas’ overslaan tijdens het nieuwe winkelen, is Albert Heijn niet. De supermarktketen gaat ervan uit dat de tijdwinst zoveel extra omzet oplevert dat die eventuele diefstal compenseert.

De kassaloze technologie van Albert Heijn kan moederbedrijf Ahold Delhaize ook goed van pas komen in de VS, waar de onderneming meer dan de helft van haar omzet vandaan haalt en waar concurrentie zienderogen toeneemt; de Amerikaanse omzet van Ahold Delhaize liep dit jaar met bijna 10 procent terug. Het bedrijf is eigenaar van het Amerikaanse Lion Food, een supermarktketen met meer dan elfhonderd vestigingen.

Amazon Go

Onlangs is daar een rivaal van formaat opgestaan: retail- en techgigant Amazon. Tot voor kort was het bedrijf vooral online actief met vorig jaar de reusachtige omzet van omgerekend 151,5 miljard euro. Nu heeft het zich op de Amerikaanse supermarktbranche gestort. Eerst nam het supermarktketen Whole Foods over, met 470 winkels in de VS. Vorige week meldde het Amerikaanse persbureau Bloomberg dat Amazon de komende jaren drieduizend hypergeavanceerde kassaloze supermarkten in de VS wil openen.

Deze Amazon Go-winkels, waarvan er nu slechts vier bestaan, bieden ook een volledig kassaloze ervaring. Alleen gaat Amazon nog een stap verder: de winkel registreert middels slimme camera’s, bewegingssensoren, gewichtssensoren en andere technologie wie wat uit de rekken haalt. ‘Tappen’ met een pasje is er niet bij; de klant haalt bij binnenkomst zijn mobiel langs een paaltje, pakt zijn producten en loopt daarna gewoon naar buiten. Ontzettend kostbaar, en met nog meer privacyzorgen dan een persoonlijke boodschappenpas. Maar nog futuristischer.

Het zal even slikken zijn geweest voor Ahold Delhaize, de beurskoers ging subiet met een procent naar beneden. Gevraagd of systemen vergelijkbaar met Tap to go straks worden uitgebreid naar reguliere Albert Heijns en wellicht Amerikaanse dochterketens, is alles wat AH to go-directeur Dockheer kwijt wil: ‘Onze vrienden bij Albert Heijn en onze Amerikaanse collega’s zijn op de hoogte van wat wij hier doen.’

Kleine, snelle boodschap

Vooralsnog is het Tap to go-systeem vooral geschikt voor de kleine, snelle boodschap. Bij een winkelwagen met de gezinsboodschappen is het overzicht lastiger te bewaren. Hetzelfde geldt voor de kassaloze techniek van Spar University, die werkt met een code op de mobiele telefoon, en de zelfscanners die Albert Heijn in grotere supermarkten aanbiedt.

Maar de NFC-chip waarop het systeem draait – formaat rijstkorrel – kan in principe overal in. Dat spreekt tot de verbeelding. ABN Amro testte al wearables: sleutelhangers, horloges en ringen met dezelfde chip als die in de pinpas. Ringvinger tegen de betaalautomaat houden, en daar is je biertje. In Zweden kunnen liefhebbers hun ov-chipkaart virtueel onder de huid inbrengen, in Australië experimenteerden tien vrijwilligers met onderhuidse NFC-chips die hun huisdeur openen of auto starten.

Ook André Sterk, de krentenbollenkoper bij AH to go, ziet er wel wat in. ‘Maar dan moet zo’n onderhuidse chip wel meteen álles doen: pinnen, tappen, het OV, identificatie. Ik ga niet met een arm vol chips rondlopen.’