Identiteit, geschiedenis en cultuur: waarom duizenden Palestijnen naar totaal verwoeste noorden van Gaza willen terugkeren
De identiteit van Palestijnen is sterk verbonden met de grond waarop zij, hun ouders of grootouders zijn geboren. Door terug te keren, houden ze vast aan die identiteit, hun geschiedenis en hun cultuur. Dat zegt Leo Kwarten, arabist en antropoloog, nu duizenden Palestijnen naar de verwoesting in het noorden van Gaza terugkeren.
Op tal van beelden en foto's is te zien hoe verwoest het noorden van Gaza achterblijft na de bombardementen van Israël. Toch willen duizenden Palestijnen er opnieuw naartoe. Dat ze zich zelfs aan de puinhoop vastklampen, verwondert Leo Kwarten niet. Palestijnen keren niet terug voor het huis dat ze daar hadden, maar willen opnieuw verbonden zijn met de grond waar zij of hun voorouders geboren zijn.
BEKIJK - Beelden van gisteren tonen hoe een mensenstroom naar het noorden van Gaza terugkeert:
De meeste Palestijnen in Gaza dragen ook een hele geschiedenis met zich mee: "70 procent van de Palestijnen in de Gazastrook stamt af van vluchtelingen uit de Israëlische onafhankelijkheidsoorlog van 1948." Heel wat Palestijnse - nu Israëlische - dorpen zijn tijdens die oorlog gezuiverd en tal van verdreven Palestijnen vestigden zich toen in de Gazastrook, zegt Kwarten.
Veel Palestijnse families hebben een huissleutel van een voordeur uit 1948, ook al is die deur er al lang niet meer.
Heel wat Palestijnse families bewaren zelfs nog de huissleutel van hun voordeur uit 1948. Dat is een deur die er al lang niet meer is en toch zullen ze die niet weggooien: "Het is symbolisch. Ze hopen ooit terug te keren naar een dorp dat al lang niet meer bestaat", aldus Kwarten.
Zolang een terugkeer naar hun oude woonplaats niet mogelijk is, blijft wonen in de Gazastrook dus belangrijk: "Dan wonen ze tenminste nog binnen de grenzen van wat ooit Palestina was."
Trumps plan
De nieuwe president van de VS Donald Trump opperde eerder deze week dat Palestijnen - al dan niet tijdelijk - naar Jordanië of Egypte zouden kunnen verhuizen om het compleet verwoeste gebied aan te pakken. Dat is volgens Kwarten helemaal geen optie: "Het is een harteloos voorstel van iemand die zich voor geen minuut heeft verdiept in de gevoelens van de mensen die in de Gazastrook leven. Hij heeft echt niet door hoe belangrijk die gebondenheid is."
Palestijnen zullen dus zeker niet verhuizen, maar al hun energie in de heropbouw van de Gazastrook steken, ondanks het fragiele bestand tussen Israël en Hamas. "Gazanen zijn het gewend om op te bouwen wat vernietigd werd." Kwarten geeft wel aan dat het deze keer een enorme klus zal zijn: "Het gaat nu niet alleen om woningen, maar bijvoorbeeld ook over de watervoorziening."
Palestijnen zijn zoals een olijfboom: ze willen blijven, ze willen wortelen en dus zullen ze bouwen
Toch is de weerbaarheid van de Palestijnen groot. Kwarten vergelijkt een Palestijn zelfs met een olijfboom: "Een olijfboom gaat heel erg lang mee en wil overeind blijven. Hoe meer winters de olijfboom meemaakt, hoe meer hij zal wortelen."
Volgens de arabist en antropoloog reageert een Palestijn op eenzelfde manier: "Ze willen blijven, ze willen wortelen en dus zullen ze bouwen."
Beluister hier: Leo Kwarten licht in De Wereld Vandaag op Radio 1 toe waarom Palestijnen terugkeren naar een verwoeste regio