Onze reporter ziet de ‘Mars tegen Marrakesh” ontsporen: “Opzij, ik ga mikken op die flik. Ik wil die blind maken”

“Nee, mijnheer, wij hebben geen probleem met vreemdelingen. Maar ons land zit vol. Tijd om het slot erop te zetten.” Het is 11.40 uur, het Schumanplein druppelt langzaam vol, en vier Antwerpse dertigers staan ons te woord, een blik Jupiler in de hand. Ze zijn geen racisten, zeggen ze zelf. “Anderen zullen dat er wel van maken, maar dat zijn we niet.” Want Serge heeft een Irakese collega die hard werkt. En Bart zei gisteren nog aan twee Marokkaanse vrienden dat hij naar hier zou komen. “Gij nazi, zeiden ze. (lacht) Dat was om te zwanzen.”

(Lees verder onder de video)

Het Migratiepact, waartegen ze betogen, kennen ze niet tot in de details. “Maar ik weet wel dat het pact bedacht is door Irak en Iran, het is niet voor ons.” Dus zijn ze malcontent. Dat is de sfeer die heerst vóór aanvang van de betoging: malcontente burgers die vooral hun stem willen laten horen. Over het pact, over de minderheids­regering, over illegalen die hebben ­ingebroken in het huis van hun ouders. “Waarom gaan we nog stemmen?”, zegt Bricke, die een bord draagt met daarop Tis al de schuld van de sossen. “De VN beslist toch alles boven ons hoofd.” Dit is de sfeer waarop de organisatoren hoopten: fel, maar enkel met woorden.

Een zware voetzoeker knalt uit de richting van de Belliardstraat. We kregen net een “originele” uitleg waarom vluchtelingen niet in België passen – “die kunnen niet tegen ons klimaat, dat is als een ijsbeer in de Sahara zetten” ­– als de mars een versnelling hoger schakelt. Vanuit het station arriveren duizenden ­betogers met Vlaamse vlaggen, bommetjes en Bengaals vuur. ­Te midden van hen: Dries Van Langenhove van Schild & Vrienden. ­Verguisd na de Pano-reportage, hier onthaald als een held.

Het verandert de sfeer. De massa zweept zichzelf op, slogans à la Linkse ratten, rol uw matten klinken luider. Camera’s werken als een rode lap. De VTM-ploeg wordt met rookbommen bekogeld, jonge reporter Hannelore Simoens wordt uitgemaakt voor trut en kanker­media. Door een man met sticker rechtse zak en trots erop. Maar ook door Bricke, die ons net nog rustig te woord stond met zijn VN-betoog. “Het is toch waar? Ze zegt dat dit een extreemrechtse betoging is. Hier is niks extreems ­gebeurd.”

Dat is ook wat Dries Van Langenhove verkondigt op het podium. Dat de media liegen. Dat ze allochtone criminelen “jongeren” noemen, dat ze terrorisme afdoen als “een incident”, dat ze Vlaamse jongens en meisjes afschildert als ­“extreem”. Luid ­applaus, Dries, Dries, Dries op alle banken.

Als we hem achteraf vragen wat hij vindt van het incident met de VTM-ploeg is dit het antwoord: “Ik kan dat begrijpen. Ik keur het niet goed, maar ik begrijp het.” We stappen weg, Van Langen­hove komt ons nog achterna: “Voor alle duidelijkheid: je hebt niet mijn toestemming voor de titel Ik ­begrijp dat een cameraploeg wordt aangevallen.”

Na drie kwartier speeches wordt de betoging officieel ontbonden. Jongemannen – 18 à 20 jaar, zo zijn er véél op deze betoging – staan trots met een Vlaamse vlag te zwieren. “Ik sta hier voor mijn toekomst”, zegt Roy, opgegroeid in een Vlaams Belang-gezin. “Ik ben al lang vertrouwd met het gedachtegoed, het doet deugd om hier zoveel mensen te zien.” Ook Marian, die ziek is en haar chemobehandelingen met moeite kan betalen, is ­tevreden. En nu nog meer overtuigd dat het “allemaal de schuld is van die vuile toekers, die een gratis huis en een auto en geld krijgen”.

Zwembrillen tegen traangas

Dan gebeurt het onvermijdelijke. De betogers stappen weg, zien een combi en het spel zit op de wagen. Voor het ­Berlaymont-gebouw ontstaan zware rellen. Stenen, fietszadels, verkeersborden,... Alles wat los en halflos staat, vliegt naar de politie. Die antwoordt met traangas en het ­waterkanon. Even verderop zeggen de organisatoren dat “de betoging vlekkeloos is verlopen, en ze niet verantwoordelijk zijn voor groepen die zich bij hen voegden”. Ze posten zelfs foto’s op sociale media waarop ze het plein opruimen. Maar dit is geen kleine schare hooligans. Het gaat om een grote massa, waarvan er 90 worden gearresteerd. Sommigen trekken naar voren, met zwembrillen tegen traangas. Anderen bekijken het vanop de tweede rij. Een van hen is een vijftiger, die ons opzij drumt met een laserpen in de hand: “Opzij, ik ga mikken op die flik. Ik wil die blind maken, die gast.”

LEES OOK. Historici over grote opkomst ‘Mars tegen Marrakesh’: “Signaal ernstig nemen, maar niet dramatiseren”