‘Russen bleven Trump ook na verkiezing helpen’
Terwijl Donald Trump fulmineerde tegen de benoeming van de een speciale aanklager, kwam er vorig jaar steun voor hem uit Rusland. Vanaf nep-accounts op sociale media, van het soort dat hem ook had geholpen bij het winnen van de presidentsverkiezingen, werd aanklager Robert Mueller zwartgemaakt.
Zo zou Mueller hebben ‘samengewerkt met radicale islamitische groepen’, en corrupt zijn.
Dit is één van de opvallendste conclusies uit een rapport over de Russische internet-activiteiten in de VS, van het Amerikaanse bedrijf NewKnowledge, in samenwerking met de Columbia-universiteit. In opdracht van de Amerikaanse Senaat onderzocht het de heimelijke steun die Trump voor en na de verkiezingen kreeg.
Over zulke steun in 2018 doet het rapport geen uitspraken – het bedrijf kreeg via de Senaat gegevens van sociale-mediabedrijven van 2014 tot en met 2017. Maar dat de Russen niet gestopt zijn, en dat anderen hun voorbeeld volgen, lijkt directeur Renée DiResta van NewKnowledge wel zeker, schrijft ze in The New York Times, al was het alleen maar omdat het nog steeds niet echt moeilijk is, ondanks inspanningen van bedrijven als Facebook. “De belangrijkste les is de zorgwekkende afwezigheid van adequate structuren voor samenwerking tussen belanghebbenden, privaat en publiek, om oplossingen te zoeken.”
Naast NewKnowledge kregen ook onderzoekers van de Universiteit van Oxford in Groot-Brittannië beschikking over de gegevens, en ook hun rapport werd maandag door de Senaat vrijgegeven. Ze stelden vast dat de Russen niet alleen gebruikmaakten van Facebook en Twitter, maar van alle denkbare sociale media. Sommige daarvan bleken een tot nu toe onvermoede effectiviteit te hebben. Op Instagram scoorden nep-accounts die er uit zagen alsof ze van Amerikanen waren 187 miljoen reacties (zoals commentaren en likes) en dat waren er meer dan van Twitter en Facebook bij elkaar.
Instagram is eigendom van Facebook, maar tijdens getuigenissen voor de Senaat hadden vertegenwoordigers van dat bedrijf, waaronder directeur Mark Zuckerberg, het nauwelijks over dat dochterbedrijf. Het rapport van NewKnowledge suggereert dat ze beter moeten hebben geweten. Ook Adam Schiff, vanaf volgend jaar voorzitter van de commissie voor inlichtingendiensten van het Huis van Afgevaardigden, vindt het merkwaardig. “Als Facebook het niet wist, dan is dat een probleem. Als ze het wisten en die informatie niet met ons deelden, dan is het een heel ander probleem.” Hij klaagde dat het lang had geduurd voordat het Congres had kunnen regelen dat bedrijven van buiten de gegevens van Facebook en andere bedrijven konden onderzoeken.
De organisatie voor zwarte burgerrechten, de NAACP, riep maandag op tot een boycot van Facebook voor een week
Zwarte Amerikanen
Ook over de Russische activiteiten in 2016, verricht vanuit het bedrijf Internet Research Agency in Sint Petersburg, zijn nieuwe dingen aan het licht gekomen. Het was al bekend dat de nep-accounts zich richtten op rechtse Amerikanen, die enthousiast gemaakt werden voor Trump, en op Democraten, die negatieve berichten over Hillary Clinton kregen. Naar nu blijkt werden er zeer intensief boodschappen gestuurd in de richting van de zwarte Amerikanen, die doorgaans Democratisch stemmen. Gebeurtenissen die hen kwaad maakten, zoals het doden door de politie van ongewapende zwarte mannen – wat leidde tot de Black Lives Matter beweging – werden aangegrepen als argument om te kiezen voor actie, en maar niet te gaan stemmen. Een tegenvallende opkomst van Afro-Amerikanen was een van de factoren die Hillary Clinton deed verliezen in een aantal cruciale staten, zoals Pennsylvania.
De organisatie voor zwarte burgerrechten, de NAACP, riep maandag op tot een boycot van Facebook voor een week, en vroeg om verder onderzoek door het Congres.
Het viel de onderzoekers ook op dat de Russische propaganda nauw aansloot bij de boodschappen die de campagne-organisatie van Donald Trump probeerde uit te dragen – al bewijst dat niet dat er ook coördinatie was. De mate waarin er door Trump of zijn omgeving werd samengespannen met de Russen, is een van de onderwerpen van het onderzoek van aanklager Mueller.
De lessen van de Russische inmenging in de Amerikaanse verkiezingen moeten ook andere landen zich aantrekken, schrijft NewKnowledge-directeur DiResta in The New York Times: “Het landschap van desinformatie is onheilspellend. Rusland heeft al aangegeven te willen doorgaan met informatie-operaties. Terroristen weren zich strategisch tegen pogingen hen van populaire platforms te verwijderen. En ideologen in eigen land nemen de manipulatieve verspreidingstactieken over van buitenlandse propagandisten.”
Lees ook:
Speciaal aanklager Robert Mueller zit niet stil, ondanks radiostilte
Terwijl de campagne voor de Congresverkiezingen naar een crescendo gaat, is het stil rond het onderzoek van speciaal aanklager Robert Mueller naar de gang van zaken rond de door Trump gewonnen presidentsverkiezingen.