De smartphone als dokter: hoe weet je of je een gezondheidsapp kan vertrouwen?

Je hartslag meten, je temperatuur nemen en even naar je longen luisteren: vroeger kon alleen de dokter het, tegenwoordig gaat het ook met een gezondheidsapp. Alleen: hoe weet je of die app ook echt doet wat hij moet doen? Om het kaf van het koren te scheiden lanceert gezondheidsfuturoloog en biomedicus Prof. Dr. Koen Kas de website www.digitalhealth.be, waarop hij alle gereguleerde apps verzamelt. Hij legt uit hoe je weet of een app te vertrouwen is, of je de goede smartphone hebt en hoe het zit met je privacy.

tib

Op digitalhealth.be vind je een overzicht van alle apps die goedgekeurd zijn door de Amerikaanse overheid (FDDA) en Europa (EMA). In totaal zijn het er 129, niet bepaald veel als je weet dat er 160.000 gezondheidsapps bestaan. “Het is niet omdat een app niet in deze lijst staat, dat het per definitie een slechte app is. Dit is enkel een overzicht van de gereguleerde apps, waarvan met medische proeven bewezen is dat ze werken, en die goed opgevolgd worden”, zegt Kas. “Omgekeerd geldt ook: niet alle apps uit deze lijst zijn terug te vinden in de App Store of de Play Store. Dat geldt voor mobiele toepassingen waarbij een ‘meettoestelletje’ hoort, zoals een klevertje dat je temperatuur meet. Dat klevertje kan je niet in een app store kopen, wel bij een apotheker, die je de app dan met een QR-code kan laten downloaden.

Hoe herken je een betrouwbare app?

“Dat is niet zo eenvoudig: het is niet omdat een app er goed uitziet, dat hij dat ook is. Een ingenieur kan – met hele goede bedoelingen – een app maken zonder dat hij ooit een patiënt heeft gezien. Alleen zou zo’n app nooit gereguleerd worden: daarvoor moet je echt kunnen bewijzen dat hij werkt, in klinisch gecontroleerde omstandigheden en met peer reviewed studies. Maar als consument kan je die studies niet met één druk op de knop opvragen. Als je wat opzoekwerk rond een app verricht, zou je ze wel moeten tegenkomen. De meeste apps zijn gemaakt door technologiebedrijven, maar wel met één of een aantal gespecialiseerde artsen in een adviesraad. Als je nergens kan terugvinden wie dat zijn, zou dat ook een teken aan de wand kunnen zijn.”

“Een goede app zal ook nooit een diagnose geven: het is een hulpmiddel, een verlengstuk voor je arts. Hij maakt het werk van de arts zelfs menselijker: normaal kan die je maar heel even onderzoeken, nu heeft hij de mogelijkheid om dat de hele tijd te doen. Maar een app is geen dokter: het is de bedoeling dat je hem gebruikt in samenspraak met je arts, of samen met het medicijn dat de arts je voorschrijft.”

Zijn onze smartphones goed genoeg voor zulke apps? De stappenteller op een iPhone zou bijvoorbeeld niet altijd juist zijn.

“Het proces om een app te regulariseren duurt ongeveer twee jaar. De meeste apps zijn dus zo’n drie jaar oud op het moment dat ze goedgekeurd zijn, wat betekent dat ze zouden moeten werken op een smartphone van zo’n vijf jaar oud. Een stappenteller in de strikte zin van het woord zal je ook niet terugvinden in de lijst van apps. Apps die de data van bijvoorbeeld een stappenteller of een ander meetsysteem gebruiken, zullen werken met een algoritme waar de foutenmarges op die toestellen ingebouwd zijn.”

Hoe zit het met privacy? Zijn mijn medische gegevens veilig?

“Een app die in België gereguleerd is, moet kunnen bewijzen dat enkel de patiënt en zijn behandelende artsen aan die gegevens kunnen. Apps die enkel in Amerika gereguleerd zijn, zijn wellicht iets minder streng, maar sowieso zijn ze verplicht om een privacy page te hebben die transparant uitlegt wat er met je data gebeurt. Het is de enige manier om vertrouwen te geven, en dat vertrouwen is cruciaal. “

Is een app eigenlijk wel nodig? Heeft een dokter nog niet genoeg toestellen om je te onderzoeken?”

“Als ik een pakje van Brussel naar Parijs stuur, kan ik bijna elke minuut volgen waar dat pakje zit. Maar een patiënt is 8.700 uur per jaar op zichzelf aangewezen, terwijl je eigenlijk je gezondheid wel mobiel in de gaten kan houden en op tijd aan de alarmbel kan trekken. Hartaandoeningen en diabetes zijn bijvoorbeeld heel goed in de gaten te houden met een app. Bij diabetes staat een app een patiënt toe om zijn hele patroon van eten, beweging en levensstijl zo te finetunen dat de medicatie ook optimaal zal werken. Patiënten hebben zo veel meer houvast.”

Als apps zo goed werken, waarom worden ze dan nog niet terugbetaald?

“Regularisering gebeurt in Amerika door het FDA en in Europa door het EMA. Maar terugbetaling is een nationale kwestie. Dat betekent dat bedrijven achter die apps in Europa 27 keer een procedure zouden moeten doorlopen voor terugbetaling. Dat is een hoge drempel, zeker als het om een klein landje als België gaat.”

De database van gereguleerde apps is terug te vinden ophttp://www.digitalhealth.be. De database zal als basis dienen voor een thesis door Andreas van de Vyver, student geneeskunde aan de Universiteit Gent, rond de kloof tussen regulering en de introductie in de Belgische gezondheidszorg.

Aangeboden door onze partners

Meer lifestyle

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Keuze van de redactie