Krijg daver op lijf met donderpreken in modern jasje

Heel ver hoeven de oudere generaties waarschijnlijk niet in hun geheugen te graven om zich de indrukwekkende ­donder­preken van de pastoors op hun zondagse kansel te herinneren. Davidsfonds Geel warmt de ­memorie wat op met een duik in de geschiedenis en u krijgt er meteen een donderpreek anno 2018 bij: Hier vloekt men niet, Facebook ziet u!

Hans Otten

De Vlaamse cultuurvereniging Davidsfonds organiseert elk jaar haar Nacht van de Geschiedenis. De editie van 2018 draait vandaag, dinsdag, rond het thema ­‘Religie’. Her en der in de Kempen kunt u genieten van diepgravende lezingen of persoonlijke geloofsgetuigenissen (zie kader). In Geel vertaalt de Davidsfonds­afdeling een historisch luik rond de legendarische donderpreken van weleer aan een hedendaagse interpretatie. Bezoekers zijn maar beter degelijk voorbereid, want ze zouden weleens voor prangende vragen als ‘waar is God?’ gesteld kunnen worden.

Catechismus

“De mensen die dinsdagavond de kerk van Geel-Bel binnenkomen, onderwerpen we direct aan een ondervraging over hun kennis van de catechismus”, zegt Georges ­Vannuten, die de historische lezing verzorgt. “Daarna geef ik in grote lijnen een overzicht van hoe religie zich in onze contreien genesteld heeft. Op de negentiende eeuw ga ik wat dieper in, omdat uit die periode ook in en over Geel heel wat historisch materiaal te vinden is, zoals geschriften en oude krantenartikelen. Ook de volksmissies die zich in het midden van die eeuw afspeelden, komen uitgebreid aan bod. Missionarissen trokken toen rond om mensen overal christelijk te maken. Zij trokken met hun indrukwekkende preken echt enorm veel volk aan.”

Uit een van die legendarische sermoenen brengt Georges ­Vannuten een fragment. Zelf staat hij naar eigen zeggen versteld van de onheilspellende woorden die deze zielenherders over hun dwalende kuddes afriepen. “Je houdt die preken vandaag echt niet meer voor mogelijk, het is gewoon onvoorstelbaar wat daarin allemaal gezegd werd. Als je die oude preken nu leest, kun je alleen maar besluiten dat we aan groot onheil ontsnapt zijn”, lacht ­Georges Vannuten.

Staatsschool = geen communie

Want ook diep in de twintigste eeuw was religie voor het dagelijkse dorpsleven allesbepalend. “We bekijken hoe de sacramenten in de twintigste eeuw het leven vorm gaven en waarmee de pastoors van op de kansel dreigden. Een voorbeeld: ouders die hun kinderen naar de staatsschool stuurden, hadden geen recht meer op de communie.”

De Geelse Davidsfondsavond blijft niet stilstaan in het verleden. Want pastoors in de dop Ivo ­Verreyt en Alex Martens klimmen op de preekstoel om de aanwezigen de daver op het lijf te jagen met een donderpreek anno 2018. Zonder al te veel te verklappen, kunnen we u al vertellen dat uw sociale mediagedrag bij de huidige kerkvaders op weinig goedkeuring kan rekenen. Om op adem te komen, speelt organist Paul De Beuckeleer stichtende liedjes.

“De bedoeling is er een plezante avond van te maken, met veel dingen die ook nu herkenbaar zijn. De deelnemers kunnen nadien genieten van een lokaal Geels bier als Vals Paterke. De bedoeling is de kerk van Geel-Bel nog eens vol te laten lopen. Hoe lang is dat niet geleden?”