Nooit nog PFAS in ons drinkwater? Nederlandse onderzoekers staan dicht bij methode om schadelijke stoffen te filteren én volledig af te breken
De nieuwe methode zou overal voor schoon water kunnen zorgen.
Nederlandse onderzoekers hebben een nieuwe methode gevonden om schadelijke PFAS uit water te filteren. Die methode zou overal voor schoon water kunnen zorgen, terwijl de resten ook nog eens volledig worden afgebroken. Het onderzoek is nog lopende, maar is nu al hoopgevend.
Onderzoekers van het Nederlandse instituut Wetsus en de universiteit van Wageningen hebben de handen in elkaar geslagen om een manier te vinden om PFAS uit het water te halen en vervolgens ook af te breken. Dat onderzoek werpt nu zijn eerste vruchten af.
De onderzoeksgroep Organische Chemie van professor Han Zuilhof van Wageningen Universiteit werkt al tien jaar aan een molecule, waarvan nu pas ontdekt is dat die PFAS zou wegvangen. De onderzoekers slaagden erin een ringvormige molecule te ontwikkelen die PFAS in het water aantrekt. Daarbij blijven andere zuren in het water onaangetast. PFAS heeft de neiging aan elkaar te kleven, waardoor de schadelijke stof rond de ringvormige structuur van de molecule ophoopt en zo verzameld wordt. Initieel gingen de onderzoekers ervan uit dat er slechts één PFAS-molecule rond zou passen, maar er bleven tot wel 10 moleculen aan de ringvormige structuur kleven.
Scheiden met alcohol
Vervolgens is het zaak om de PFAS-deeltjes van de ringvormige molecule te scheiden. Dat doen de wetenschappers met alcohol. Daarna moeten de schadelijke stoffen nog afgebroken worden. Hoe de onderzoekers dat juist doen, kunnen ze nog niet prijsgeven, aangezien het onderdeel is van lopend onderzoek en patentaanvragen.
“Zowel de selectiviteit van de molecule als de hoge capaciteit om PFAS aan te trekken, zijn innovatief”, klinkt het bij onderzoeker Amanda Larasati van Wetsus. De ringvormige molecule is bovendien recycleerbaar en kan daarna gewoon opnieuw gebruikt worden om PFAS aan te trekken en vervolgens te filteren, tot wel 10 keer.
PFAS?
PFAS is een verzamelnaam voor kunstmatige, moeilijk afbreekbare stoffen die in tal van producten zitten. Ze worden gebruikt als waterafstotende middelen, zoals in antiaanbakpannen, verpakkingsmaterialen voor voedsel, stofwerende sprays en coatings, brandblussers, verf, inkt, lijm, enzovoort. PFAS breken echter nauwelijks af in het milieu. De stoffen kunnen in ons voedsel, drinkwater of in de grond belanden, en vervolgens ook in ons lichaam. De stoffen kunnen het immuunsysteem beschadigen en zelfs kanker veroorzaken.
Lopend onderzoek
Het onderzoek is beoordeeld en gepubliceerd door het Duitse wetenschapstijdschrift Angewandte Chemie, dat onder wetenschappers wereldwijd als toonaangevend beschouwd wordt. Het onderzoek wordt door sommige media zelfs een ‘doorbraak’ genoemd, en dat is omdat PFAS zo moeilijk te verwijderen zijn uit water. De technologie is inmiddels gepatenteerd door Wetsus en Wageningen Universiteit. De twee instituten werken samen aan de verdere ontwikkeling en opschaling van de methode.
Het onderzoek wordt door sommige media zelfs een ‘doorbraak’ genoemd, en dat is omdat PFAS zo moeilijk te verwijderen zijn uit water
De methode zou in de toekomst bij elke water- of afvalwaterzuivering kunnen worden gebruikt. Dat zou een enorme positieve impact hebben op het leefmilieu en onze volksgezondheid, al zou dat wel even kunnen duren. Het project zit momenteel nog in de onderzoeksfase. “We hopen dat we binnen 5 jaar een eerste module in de testfase hebben, zodat het binnen 10 jaar volledig zijn intrede kan doen in ons dagelijks leven”, aldus Amanda Larasati.
Ook andere instituten onderzoeken de verschillende mogelijkheden om PFAS te filteren uit water. Zo hebben wetenschappers eerder aangetoond dat PFAS ook uit water gefilterd kunnen worden door het gebruik van actieve kool, al blijft dat ook een zeer kostelijke oplossing met een beperkte capaciteit.
plusartikels. Je moet nog even inloggen. Zo herkennen we je als abonnee.
