De verordening voorziet dat de lidstaten of de Europese Commissie bij vermoedens van dwangarbeid in de toeleveringsketen van een bedrijf een onderzoek opstarten. Worden die vermoedens bevestigd, dan worden de producten aan de Europese grenzen geweerd of uit de winkelrekken gehaald. 

De betrokken producten worden vernietigd, gerecycleerd of gedoneerd. Voor de betrokken ondernemingen dreigt een boete. Bedrijven zullen wel opnieuw hun producten op de Europese markt kunnen brengen wanneer ze bewezen hebben dat de dwangarbeid uit hun toeleveringsketens is geëlimineerd. 

Beslissingen tot onderzoek zullen gebaseerd zijn op informatie van bijvoorbeeld internationale organisaties, samenwerkende overheden of klokkenluiders. Er worden daarnaast ook een aantal risicofactoren en criteria vastgelegd, waaronder het voorkomen van door de staat opgelegde dwangarbeid.

“We kunnen nu een vuist maken tegen China dat Oeigoerse dwangarbeiders uitbuit en bedrijven die gebruik maken van moderne slavernij in hun toeleveringsketen”, begroet Sara Matthieu (Groen) de nieuwe verordening. Over de tekst is al een akkoord bereikt met de lidstaten. Eenmaal ook zij het licht formeel op groen zetten, krijgen ze drie jaar tijd om de regels effectief toe te passen. 

Wereldwijd moeten naar schatting 27,6 miljoen mensen dwangarbeid verrichten. De praktijk wordt gedefinieerd als werk dat wordt geëist van een persoon onder bedreiging van een straf, tegen zijn of haar wil. Onder meer kledij en smartphonebatterijen zijn risicosectoren.