Het was maandag voor Lorens Van de Velde (32) even worstelen met de microfoon die hij aan het raam van zijn slaapkamer moet bevestigen. De man woont met zijn vriendin in de Lambermontstraat op het Antwerpse Zuid en is een van de honderden deelnemers aan het burgeronderzoek De Oorzaak, dat alle piekgeluiden in en rond de woning registreert.

Het onderzoek is het grootste ooit in Vlaanderen. UAntwerpen en UZA willen gedetailleerd in kaart brengen welke geluiden stedelingen dagelijks horen, welke geluiden het luidst klinken en wat ze doen met de gezondheid. 627 Antwerpenaars, 370 Gentenaars en 200 Leuvenaars installeren daarvoor een slimme geluidssensor aan hun slaapkamerraam.

“Nieuwsgierigheid maar ook geluidsoverlast in onze straat zijn de belangrijkste redenen om deel te nemen aan het onderzoek. Ik wil graag weten wat de impact is van werkzaamheden, feestende voorbijgangers en andere geluiden op mijn levenskwaliteit. Ik ben geen verzuurde mens en weet dat geluid bij de stad hoort. Maar soms is het echt wel storend”, zegt Lorens Van de Velde.

Slapen met sensoren

Het onderzoek duurt in verschillende fasen anderhalf jaar en alles bij elkaar moeten er 2.000 mensen in de drie steden aan deelnemen. “We kunnen niet alleen het geluid meten maar ook achterhalen waar het vandaan komt. Zijn het menselijke stemmen, een voorbijrijdende auto of nog iets anders? Dat moet ons een beeld geven van waar het geluid vandaan komt”, zegt Paulien Decorte van het departement Communicatiewetenschappen aan de UAntwerpen.

Alle deelnemers zullen gedurende twee maanden het geluid in de omgeving van hun woonplaats gedetailleerd in kaart brengen. In elke stad meten ook een aantal buurthuizen mee en er hangen vaste referentiesensoren op verschillende locaties in de steden.

“In een latere fase wordt ook mijn slaapgedrag en de invloed van geluid daarop getest. Dat betekent dat ik een van de volgende weken volgeplakt wordt met sensoren en andere toestellen die mijn slaap meten. We slapen aan de straatzijde dus ik verwacht dat er wel enige impact zal zijn”, vervolgt Lorens Van de Velde.

Via het netwerk van Orange Belgium krijgen de onderzoekers geanalyseerde data doorgestuurd. Er worden geen geluidsfragmenten opgeslagen op de sensor, noch doorgestuurd naar de server. Deelnemers kunnen de metingen live volgen op een persoonlijk dashboard. ”Op die manier kan ik bijna van het ene op het andere moment volgen hoeveel omgevingsgeluid er is in en rond mijn woning”,zegt de deelnemer.

Wachten op resultaat

Laure Jacquemin, die als audioloog verbonden is aan het UZA, hoopt dat het onderzoek een beeld geeft van hoe omgevingsgeluid binnenkomt bij mensen. “Dat is natuurlijk voor iedereen anders. Sommige mensen zijn gevoeliger dan anderen. En wie aan bepaalde geluiden gewend is, zal daar waarschijnlijk minder snel last van hebben dan van een onverwacht geluid.”

Voor de resultaten van het onderzoek is het nog anderhalf jaar wachten, als zullen er tussentijdse rapporten worden uitgebracht. Lorens Van de Velde hoopt alvast dat de resultaten niet ongebruikt in een kast belanden. “Het zou fijn zijn dat de resultaten gebruikt worden om overlast aan te pakken. Als was het maar met een sensibiliseringscampagne.”