Brussel wil strafprocedure tegen Italië
Brussel
Europees commissaris Valdis Dombrovskis (Euro) zei dat hij het besluit ‘met spijt’ heeft genomen maar dat de populistische Lega/Vijfsterren-regering in Rome hem geen andere keuze laat. ‘Italië slaapwandelt richting instabiliteit’, aldus Dombrovskis. De Italiaanse vicepremier Matteo Salvini (Lega) toonde zich niet onder de indruk van het Commissiedreigement: ‘Heeft Brussel weer een brief geschreven? We wachten nu op die van de kerstman.’ Dombrovskis benadrukte dat de Europese begrotingsregels voor alle lidstaten gelden. Brussel vreest dat als de financiële markten zich van Italië afkeren, de hele eurozone in de crisis wordt meegesleept. Italië betaalt sinds de nieuwe regering aantrad meer om geld te lenen, de ‘besmetting’ van andere zuidelijke landen blijft vooralsnog uit.
Brussel ruziet al maanden met de regering in Rome over de Italiaanse ontwerpbegroting voor 2019. Die voorziet in 35 miljard euro extra overheidsuitgaven, onder meer aan een minimumuitkering voor de armsten en een verlaging van de pensioenleeftijd. Daardoor stijgt het Italiaanse begrotingstekort volgens de Commissie naar 3,1 procent in 2020, net boven de maximum toegestane tekortgrens van 3 procent. Door de extra uitgaven blijft de Italiaanse staatsschuld onveranderd op 131 procent van het bruto binnenlands product staan, ruim twee keer de toegestane norm (60 procent).
Rome verdedigt de financiële injectie als middel om de economische groei aan te jagen, volgens de Commissie en de andere eurolanden klopt er niets van deze redenering. ‘Deze begroting vormt een risico voor de Italiaanse economie, bedrijven, spaarders en belastingbetalers’, aldus commissaris Pierre Moscovici (Economische Zaken). De ontwerpbegroting staat haaks op beloften tot beterschap van de vorige Italiaanse regering. Vorige maand verwierp de Commissie dan ook de gehele ontwerpbegroting. De opdracht toen om een nieuwe, meer solide begroting op te stellen, heeft de Lega/Vijfsterren-coalitie met de nodige schimpscheuten richting Brussel naast zich neergelegd.
De Commissie kon daarom woensdag niet anders concluderen dan dat de Italiaanse begroting nog steeds niet voldoet aan de afgesproken begrotingsdiscipline voor de eurolanden. Tegelijkertijd zette de Commissie voor het eerst in de geschiedenis de strafprocedure in gang voor eurolanden die weigeren hun te hoge staatsschuld te verlagen.
‘Een logisch en onvermijdelijk gevolg van de Italiaanse handelwijze’, aldus Moscovici.
strafadvies
Volgende week buigen de financiële experts van de eurolanden zich over het strafadvies van de Commissie.
Geven die daar hun goedkeuring aan, wat alom wordt verwacht, dan zet de Commissie haar advies om in een aanbeveling voor de ministers van Financiën. Die beslissen medio januari of de strafprocedure daadwerkelijk in gang wordt gezet. Ook dat is zeer waarschijnlijk, alleen een ruime meerderheid van de eurolanden zou het kunnen tegenhouden. Vooralsnog krijgt Italië geen enkele steun in de eurogroep voor zijn opstelling.
Als de strafprocedure volgend jaar in gang wordt gezet, heeft Italië maximaal zes maanden om de door de EU gevraagde actie te ondernemen en de schuld af te bouwen. Blijft die actie uit, dan dreigt een boete van minimaal 3,4 miljard euro.
De EU heeft nog nooit een land beboet voor het negeren van de euroregels en ontspoorde overheidsfinanciën. Moscovici verdedigde de lange procedure om een land financieel in het gareel te houden. Een snellere straf zou volgens hem als ‘onwettig’ worden ervaren. <
