Fiscaal imago oppoetsen, niet opgeven
Den Haag
Dat bedrijven in Nederland afspraken kunnen maken met de fiscus – rulings – is voor staatssecretaris Menno Snel (D66) de Belastingdienst op zijn best, niet het bewijs van een belastingparadijs.
Daar zal hij veel EU-lidstaten en in eigen land de linkse oppositie voor 1 januari 2019 nog van moeten overtuigen. Zij zien de rulings als belastingdeals waarbij een multinational exclusief het meest gunstige belastingregime met de fiscus uitonderhandelt, compleet met op maat gemaakte tarieven. Onzin, zegt Snel. Een belastingruling geeft slechts vooraf aan hoe de Belastingdienst een bedrijf fiscaal gaat behandelen. ‘Zekerheid vooraf leidt voor een belastingplichtige niet tot een fiscaal gunstiger behandeling.’
Het gaat niet altijd goed, erkende de staatssecretaris maandag in een brief aan de Kamer. Daarin presenteerde Snel de resultaten van een onderzoek dat hij heeft laten uitvoeren naar 4462 rulings die de afgelopen zeven jaar zijn afgesloten. Het ging daarbij om de vraag of de procedure juist is gevolgd, niet om de juistheid van de belastingafspraken zelf. In 78 gevallen zijn de regels niet gevolgd.
kritiek
GroenLinks heeft kritiek op het onderzoek. ‘We weten niet om welke bedrijven het gaat en ook niet om hoeveel geld’, stelt GroenLinks-Kamerlid Bart Snels. Het onderzoek had wat hem betreft niet alleen over de gevolgde procedure moeten gaan. ‘Het is goed mogelijk dat deals die volgens de regels gesloten zijn, inhoudelijk nog steeds niet kloppen.’
Volgens de onderzoekers gingen vooral lokale belastinginspecteurs in de fout: in 63 gevallen legden zij de door hen gemaakte internationale belastingafspraken ten onrechte niet voor aan het landelijke rulingteam. Daarom scherpt Snel de procedure aan. Lokale belastinginspecteurs mogen nog wel belastingafspraken maken, maar als die rulings een ‘internationaal karakter’ hebben, kan alleen het rulingteam de finale zegen geven.
Lastiger is de ultieme ambitie van Snel: geen belastingafspraken maken met bedrijven die niets aan de Nederlandse economie toevoegen. Denk aan de belastingontwijkende, aan de Amsterdamse Zuidas gevestigde brievenbusbedrijven. Die leveren geen werkgelegenheid op en de kans is nihil dat ze ooit echte economische activiteiten zullen ontplooien.
In een interview met Trouw spreekt Snel van bedrijven die een kerstboom aan brievenbus-bv’s hebben opgetuigd, louter om de randen van de fiscale wet op te zoeken. Met zo’n bedrijf wil de staatssecretaris geen belastingafspraken maken. De ambitie van Rutte III is immers om af te rekenen met ’s lands belastingparadijsimago en brievenbusconstructies uit te bannen. Uiteindelijk, zo hoopt Snel, zijn rulings alleen voorbehouden aan bedrijven die echt iets doen of maken in Nederland.
Stoppen met rulings, daar piekert het kabinet niet over. ‘Het geven van zekerheid vooraf door middel van een ruling is een belangrijke pijler van ons vestigingsklimaat’, stelt Snel. Om de totempaal overeind te houden moet de rulingpraktijk alleen een beetje worden aangepast. <
De Belastingdienst biedt rulings niet aan, het is altijd een bedrijf dat belastingafspraken wil maken met de fiscus. Bijvoorbeeld een Nederlandse multinational die op korte termijn miljoenen dividend wil uitkeren aan Amerikaanse aandeelhouders, maar de fiscale gevolgen niet overziet. Of een bedrijf met het hoofdkantoor in Nederland dat voor miljarden een buitenlands bedrijf wil overnemen met het distributiecentrum in Duitsland en de productie in Groot-Brittannië. Iedereen in het bedrijf wil, maar niemand kan de fiscale consequenties voor het Nederlandse hoofdkantoor volledig overzien.
De belastinginspecteur wel. De ruling die hij of zij met het bedrijf overeenkomt ziet eruit als een contract, compleet met beide handtekeningen. De afspraak is dat het bedrijf volledig open is over plannen en situatie na de overname, waarop de belastinginspecteur volledige zekerheid geeft over de fiscale behandeling de komende jaren. Blijkt later dat de belastinginspecteur een fout heeft gemaakt en een belastingregel over het hoofd zag, dan geldt toch wat in de ruling staat.