Het is onbegrijpelijk dat we blijven sollen met jonge, gemotiveerde leerkrachten
Bart Eeckhout is opiniërend hoofdredacteur van deze krant.
Het is een paradox waar we eigenlijk geen vrede mee zou mogen nemen.
Er kan geen maatschappelijke kwestie opduiken of we zadelen het onderwijs op met de verantwoordelijkheid om ze op te lossen. Vaak niet eens onterecht. Zeker ten aanzien kinderen op jonge leeftijd beschikt het onderwijs over een uniek vermogen om werelden te ontsluiten, talent te stimuleren en inzicht te verruimen. Het is hier dat het onderwijs als sociale lift en motor van vooruitgang het meeste resultaat kan boeken.
Daarom is het nogal verwonderlijk dat we de mensen die we de hoede over onze jonge kinderen toevertrouwen zo pover behandelen.
Zo valt de blijvende ondergeschoven rol voor het kleuteronderwijs op. In opleiding, statuut en verloning blijft de samenleving kleuteronderwijzers beschouwen als veredelde kinderverzorgsters – en dat zeggen we met respect voor de betrokkenen. Hier klopt iets niet.
We zijn het erover eens dat we met grote sociale en culturele verschillen zitten. We zijn het er ook over eens dat juist de instapjaren in het onderwijs cruciaal zijn om alle kinderen gelijke kansen te geven. Hier wordt het verschil gemaakt. Of beter: hier kan onrechtvaardig verschil weggewerkt worden. Waarom zetten we dan niet meer in op het ondersteunen van het personeel?
Dat probleem zet zich door in het basisonderwijs. Het is onbegrijpelijk dat we blijven sollen met jonge, gemotiveerde leerkrachten. Van hot naar her worden ze geslingerd tussen tijdelijke opdrachten. Nog eerder zullen ze euromiljonair worden, dan dat ze een vaste aanstelling te pakken krijgen.
Talent gaat verloren
Zeer terecht klaagt de onderwijsvakbond aan dat die onzekerheid slopend is voor de motivatie en voor de uitstraling van het beroep. Veel talent gaat verloren. Opnieuw, het gaat hier om de mensen die kinderen begeleiden doorheen de meest cruciale onderwijsfase: de vroegste.
Minister na minister bijt de tanden stuk op de herwaardering van de onderwijsloopbaan. Ook nu weer gaan de gesprekken vooruit aan het tempo van een slak die uit een pot secondelijm probeert te kruipen.
Het gaat hier om de mensen die kinderen begeleiden doorheen de meest cruciale onderwijsfase: de vroegste
Natuurlijk zullen er meer middelen moeten gaan naar het personeel. Maar er is ook een andere kant. Vele directies jongleren met jonge krachten omdat elke extra vaste benoeming de bewegingsruimte in het personeelsbeleid weer kleiner maakt. Het is een variant van het insider-outsidersyndroom. Vaste rechten voor wie van het systeem geniet, werpen een drempel op voor nieuwkomers.
Dit is geen pleidooi om de vaste benoeming overboord te gooien. Wel de vaststelling dat zolang niet iedereen een beetje beweegt, het status quo overeind blijft. En zoals ook uit de tanende aantrekkingskracht van het onderwijs blijkt: stilstaan is achteruitgaan.