CD&V-fractieleidster Lanjri dringt aan op registratie van identiteitscontroles, zoals in Mechelen

In de nieuwe beleidsnota 2019-2024 rond diversiteit binnen het Antwerpse politiekorps is professioneel profileren een van de prioriteiten. Het gaat hierbij om de identiteitscontroles. Daarover bestaat heel wat discussie. De politie krijgt het verwijt sneller mensen van allochtone afkomst te controleren zonder enige reden, of etnisch profileren.

Het Antwerpse korps bekijkt samen met de collega’s in Mechelen en Brussel-Noord hoe deze controles op een correcte manier kunnen verlopen. Dat moet beletten dat de gecontroleerde personen de perceptie krijgen van onrechtmatige of discriminerende controle.

“De agent leert zich vragen te stellen over een uitgevoerde identiteitscontrole”, zegt Kristof De Busser, diensthoofd diversiteit tijdens de raadscommissie van de burgemeester. “Werd de juiste persoon gekozen voor controle? Kan ik aan de persoon uitleggen waarom hij of zij werd gecontroleerd? Maar ook zelfreflectie, door zich de vraag te stellen of hij of zij de controle juist aanpakte. Dit vertalen we nu naar de praktijk. We hebben op dit moment nog geen plannen om de identiteitscontroles ook te registreren. Dit hoort verteerbaar te zijn voor de politie.”

Antwerps CD&V-fractieleidster Nahima Lanjri pleit ervoor dat de identiteitscontroles daadwerkelijk zouden worden geregistreerd.

“Meten is nu eenmaal weten”, zegt Lanjri. “Alleen zo weet je of er een positieve evolutie is of niet. Bovendien vind ik dat ook de gecontroleerde een document zou moeten krijgen van de identiteitscontrole met de redenen voor controle. In Spanje gebeurt dat al. Volgens mij hoeft dit niet voor meer werklast te zorgen met de nieuwste technologische ontwikkelingen. Dit is goed voor de politie, maar ook voor de betrokkene, zeker als er discussie zou ontstaan over de controle.”

Administratieve lasten

Antwerps politiewoordvoerder Willem Migom benadrukt dat binnen het korps de registratie nog volop wordt onderzocht. “We willen eerst uitmaken wat we juist willen registreren”, zegt Migom. “Wat is relevant en wat niet. Daarna moeten we zien hoe we dit efficiënt kunnen organiseren zonder meer administratieve lasten te creëren. We willen beletten dat onze agenten geen identiteitscontroles zouden uitvoeren omdat ze het registreren te veel administratief werk vinden. Onze dienst diversiteit geeft ondertussen wel opleidingen rond etnisch profileren.”

Verantwoording

Het politiekorps in Mechelen registreert de identiteitscontroles intussen al een jaar. “Dit geeft ons de mogelijkheid om er lessen uit te trekken”, zegt Mechels burgemeester Bart Somers (Open Vld). “De manier van registreren doen we in een netwerk met andere steden in Europa en wordt ook wetenschappelijk begeleid. Het mag natuurlijk niet te bureaucratisch worden, maar bij een identiteitscontrole vraag je aan mensen om hun privacy op te geven. Dat is niet niets. De politie heeft de macht om dit te doen. Het is dan ook niet meer dan logisch dat ze er ook verantwoording voor afleggen. De gecontroleerde een verslag geven over de redenen van de identiteitscontrole, vind ik zeker te overwegen.”

Om de werklast voor de mensen op het terrein tot een minimum te beperken, wordt een fiche ingevuld door de meldkamer. De gegevens die worden geregistreerd zijn de plaats, de persoonsgegevens en de reden tot controle.

Diversiteit bij Antwerps korps

Het Antwerpse politiekorps bestaat overigens voor 66% uit mannen en 34% uit vrouwen. Dat blijkt uit het jaarverslag van de dienst diversiteit van de Antwerpse politie. 8,6% van de agenten in Antwerpen heeft een migratieachtergrond. Dit zijn de cijfers van 2017. Midden 2019 zijn er nieuwe cijfers. Bij de kandidaat-agenten heeft 9,7% een migratieachtergrond.

Het jaarverslag geeft ook een overzicht van de klachten over mogelijk racisme of discriminatie. Klantenmanagement ontving vorig jaar eenentwintig klachten, of 2,5% van het totale aantal klachten. Dertien bleken ongegrond en vijf onontvankelijk. Intern Toezicht bij de politie stelde zeventien dossiers op, of 5% van het totale aantal dossiers. Elf gingen over racisme, vijf over discriminatie en één over homofobie. Twee klachten waren gegrond en de betrokkenen kregen tuchtsancties. Bij drie loopt het onderzoek en bij twee werd een tuchtprocedure opgestart.