Ibrahim Anaz (36) wilde vorige zomer zijn nicht gaan waarschuwen. Hij is de woordvoerder van de Gülenbeweging in ons land, en maakte zich zorgen over de reis die de vrouw samen met haar man naar Turkije plande. Dat was niet zonder risico, vond Anaz, omdat Gülen-aanhangers in Turkije op een zwarte lijst staan. Ook zij stond waarschijnlijk op zo’n lijst omdat ze vroeger in het bestuur van een Gülen-vereniging had gezeten. Die zwarte lijsten zijn er in 2016 gekomen na de mislukte staatsgreep in Turkije, die volgens president Erdogan het werk was van de internationale Gülenbeweging ­– genoemd naar geestelijk leider Fethullah Gülen.

De scheve blikken binnen de Turkse gemeenschap in Antwerpen was hij al gewoon, maar toen Ibrahim Anaz bij zijn nicht aanklopte, liep het helemaal uit de hand. Haar echtgenoot Fethullah wist niet dat zijn vrouw aan Gülen gelinkt was, en als fervent Erdogan-aanhanger ontplofte hij.

De ruzie escaleerde, en toen Fethullah in de keuken een mes nam, vluchtte Ibrahim Anaz de straat op. Fethullah ging hem achterna, en zwaaide het mes naar zijn hoofd en hals. Anaz kon dat afweren, maar kreeg wel messteken in zijn arm en hand.

Na een spoedoperatie voelde Anaz de druk van zijn familie om het conflict in der minne te regelen, maar hij diende toch een klacht in. “Het was niet meer leefbaar”, zegt Anaz. “Door de media-aandacht wist iedereen in de Turkse gemeenschap wat er was gebeurd. Op straat keken mensen me aan, en in de supermarkt werd ik nagewezen. Het was weer zoals de eerste weken na de couppoging, ik kon nog nauwelijks buitenkomen.”

Niet over een pot confituur

Binnenkort staat Fethullah in Antwerpen terecht voor verboden wapenbezit en het toebrengen van opzettelijke slagen en verwondingen. Hij riskeert vijf jaar cel. Normaal gezien zou het proces vandaag starten, maar het werd uitgesteld. Het is de eerste keer dat er een rechtszaak komt voor de agressie tegen Gülen-aanhangers. Maar zowel de advocaat van de dader als het parket zien hier geen politieke motieven in. Volgens hen was dit een uit de hand gelopen familieruzie. “Op de zitting zullen we ervoor pleiten het politieke motief wel als verzwarende omstandigheid te beschouwen”, zegt Walter Van Steenbrugge, de advocaat van Anaz. “Het lijkt me duidelijk dat dit op zijn minst een rol heeft gespeeld in deze aanval. Dit was geen discussie over een pot confituur.”

Dat betekent niet alleen dat de dader een hogere straf riskeert. “Het heeft ook een precedentswaarde”, zegt Van Steenbrugge. “De Turkse gemeenschap wereldwijd volgt deze zaak, en er komen nog meer rechtszaken. Het moet duidelijk zijn dat je in Europa voor je politieke mening mag uitkomen.”