Drie daders van seksueel misbruik kandidaat voor adviesraad aartsbisschop Terlinden, Rik Devillé eist zijn ontslag  

Een zwaar aangeslagen Rik Devillé, die al jaren strijdt voor de rechten van slachtoffers van misbruik in de Kerk, vindt niet dat het aartsbisdom over "een administratieve fout" kan spreken. "Terlinden is de verantwoordelijke voor dit bisdom en kan niet de schuld leggen bij fouten van medewerkers. Je ondertekent toch geen document waarvan je niet weet wat er in staat."

"Recent heeft een minister van Justitie zijn ontslag genomen door een fout van een medewerker. Als Terlinden consequent is, doet hij dat ook. Dat hoort zo in een democratische samenleving", is Devillé hard voor zijn collega. "Aartsbisschop Terlinden en bisschop Koen Vanhoutte zijn de verantwoordelijken voor dit aartsbisdom. Zij stellen de priesters aan."

Nog niet alle slachtoffers van de desbetreffende daders zijn op de hoogte gebracht door Devillé. "Daar heb ik zelf de moed nog niet voor gevonden. Dit is zo'n grote fout, buitenstaanders beseffen niet wat dit betekent. Voor alle slachtoffers is dit opnieuw zo zwaar. Waarom moeten die mensen nog steeds zoveel lijden?"

Bij het aartsbisdom Mechelen-Brussel geven ze hun fout toe. "We moeten het nog natrekken, maar ik twijfel er niet aan dat wat Rik Devillé schrijft effectief zal kloppen" zegt Geert De Kerpel, woordvoerder van aartsbisschop Terlinden. "Dat is een zeer grote fout en die zullen we rechtzetten. Onze excuses aan alle slachtoffers en aan al wie zich daardoor geschandaliseerd voelt."

Het aartsbisdom spreekt dus over een administratieve fout. "Binnen het bisdom zijn maar enkele mensen daarvan op de hoogte. Hier is de fout gemaakt dat de mensen die die kieslijsten hebben opgesteld, de bisschop of de personeelsdienst niet op de hoogte hebben gebracht."

Hoe is dit kunnen gebeuren? "Alle priesters zijn in principe kiesgerechtigd en worden automatisch op de kieslijst gezet. Voor de personen in kwestie is een dading afgesloten voor verjaarde feiten en zo'n dading is natuurlijk niet publiek, dat is iets tussen het slachtoffer en de dader."

"Dat is geen excuus", benadrukt De Kerpel. "We moeten dat ten gronde en structureel aanpakken en remediëren." Midden mei zal duidelijk worden welke priesters verkozen zijn. "Wanneer die bewuste personen verkozen worden, zal hen worden duidelijk gemaakt in een gesprek dat ze niet in de priesterraad zullen kunnen zetelen, dat spreekt voor zich."

Die oplossing is volgens Devillé niet voldoende. "Waarom maak je dan een verkiezingslijst als sommigen niet verkozen mogen worden? Zij hebben die priesters aangesteld en hebben recent de parlementsleden nog beloofd om alle daders uit hun priesterlijst te halen. Helaas nemen ze niet eens de moeite om hun kieslijsten na te kijken."

Vooruit-Kamerlid Ben Segers kaartte maandag al kort aan in de Kamer dat er daders van seksueel misbruik op de kieslijst staan, bij de bespreking van het verslag van de onderzoekscommissie over seksueel misbruik in de Kerk: "Ik verneem net dat op de lijst van de nieuwe vertegenwoordigende raad van het aartsbisdom verschillende kandidaten zouden staan die gekend zouden zijn als dader. Laat het alstublieft niet waar zijn."

Toch wel dus: gisteren bevestigde Devillé het bericht in een lezersbrief in Humo. Op de Vlaams-Brabantse kieslijst voor de priesterraad van het aartsbisdom Mechelen-Brussel staan "minstens 3" bekende daders van seksueel misbruik van minderjarigen.

De priesterraad doet dienst als adviesraad voor de aartsbisschop. De leden worden verkozen door hun collega's. Alle priesters kunnen per leeftijdscategorie stemmen. "Ik heb enkel de kieslijst van mijn categorie en daar staan al minstens 3 daders in. Ik kan me voorstellen dat er op die 5 andere kieslijsten nog wel zulke priesters staan", aldus Devillé.

Een van de daders op de lijst is volgens Devillé al in de jaren 70 voor het gerecht gebracht. Voor de anderen is een dading afgesloten, een overeenkomst tussen de betrokken partijen, waardoor een rechter geen uitspraak meer moet doen. De laatste dading zou nog heel recent zijn.

"We zijn intussen al een half jaar na de uitzending van 'Godvergeten' en zelfs de parlementaire onderzoekscommissie over seksueel misbruik in de Kerk is intussen afgerond. En nog altijd hebben de aartsbisschop én de hulpbisschop van Mechelen-Vlaams-Brabant het lef duidelijk erkende daders van kindermisbruik aan te prijzen om hen te laten verkiezen voor de priesterraad."

Ook minister van Justitie Paul Van Tigchelt (Open VLD) reageert verontwaardigd. "Elke keer slaagt de Kerk erin om slachtoffers te schofferen." De minister zegt contact opgenomen te hebben met de Kerk en laat weten dat de 3 priesters al lang ontheven zijn van hun pastorale functies en dus niet meer betaald worden door de staat. 

Blijft de vraag hoe het überhaupt kan dat die mensen, na alles wat er gebeurd is, vandaag nog priester zijn. "Telkens er een dading wordt gesloten, stellen wij die vraag aan Rome. En meestal worden zij wel gelaïciseerd (ze verliezen dus hun priesterstatus, red.)." Bij een van de priesters in kwestie ligt de vraag momenteel voor bij het Vaticaan.

Devillé zucht: "Waarom treden ze enkel op als er klachten komen? Waarom kunnen ze niet zelf het initiatief nemen?" Hij heeft er weinig vertrouwen in dat er veel zal verbeteren. "Dat is een wereldje dat niet leert van wat er allemaal is misgelopen. Er zijn nu zoveel bisschoppen en oversten in het parlement gaan getuigen. Je zou bijna medelijden krijgen. Maar je bent nog maar net thuis en het gebeurt weer."

Nochtans kan de Kerk wel streng straffen als ze echt wil. "Als er een priester huwt, wordt die er nog de dag zelf uitgegooid. Die zal nooit meer op zo'n lijst belanden. Of als er ergens in een parochie een leek of een vrouw een eucharistieviering is voorgegaan, is dat een drama. Maar daders van seksueel misbruik blijven gewoon."

Niet alleen van de kerkelijke overheid, ook van de priesters verwacht Devillé meer verontwaardiging. "Die lijst ligt hier al meer dan een week. Heb je al 1 andere priester gehoord die daar vragen bij heeft? Die doen alsof er niks gebeurd is. Waarom moet ik altijd reageren?"