Kasteelmoord: pleidooien vandaag van start
Bijna een jaar na de inleidingszitting gaan de pleidooien in de zaak van de kasteelmoord vandaag van start. André Gyselbrecht (67), Pierre Serry (67), Evert de Clercq (54) en Franciscus Larmit (40) moeten zich voor de correctionele rechtbank van Brugge verantwoorden voor de moord op Stijn Saelens. De opkomst van het publiek is vrij beperkt, de zaal is voor minder dan de helft gevuld.
Vandaag zullen de advocaten van de familie Saelens hun pleidooi houden. Meester Raf Verstraeten komt als eerste aan het woord. Tot een discussie over de bevoegdheid van de rechtbank en de maximumstrafmaat kwam het uiteindelijk niet. "Alle middelen en vragen die in besluiten werden opgeworpen kunnen door de betreffende partijen worden toegelicht in hun pleidooien", aldus voorzitter Els D'Hooghe.
Stijn Saelens werd op 31 januari 2012 doodgeschoten in zijn kasteel in het West-Vlaamse Wingene. Zijn schoonvader André Gyselbrecht kwam onmiddellijk in het vizier als de opdrachtgever voor de moord. De huisdokter uit Ruiselede beweerde echter dat hij het slachtoffer alleen maar een lesje wilde leren. Op de eerste procesdag in mei legde Gyselbrecht onverwacht bekentenissen af.
Bekentenis van vriend van schoonvader
Het lichaam van Saelens werd twee weken na de feiten aangetroffen in Maria-Aalter, vlak bij een chalet van Pierre Serry. Die vriend van Gyselbrecht zou als tussenpersoon opgetreden hebben bij het beramen van de moord. Serry hield jarenlang de lippen stijf op elkaar, maar begon na een advocaatswissel toch met de speurders te spreken. Uiteindelijk gaf Serry zelfs toe dat het inderdaad de bedoeling was om Stijn Saelens om te brengen.
Eind januari 2013 kon de Eindhovenaar Antonius van Bommel dankzij DNA-onderzoek ontmaskerd worden als schutter. Pas twee jaar later werd een ander DNA-spoor gelinkt aan de Tilburger Franciscus 'Roy' Larmit, een neef van de ondertussen overleden huurmoordenaar. Larmit zou zijn oom die bewuste dag naar het kasteel Carpentier hebben vergezeld, maar beweert dat hij van het moordplan niets afwist. Bij het begraven van het lijk zou hij wel een handje geholpen hebben.
Evert de Clercq zat in het onderzoek naar de kasteelmoord een eerste keer in de cel in de zomer van 2013. Na zijn overlevering bleek zijn DNA echter niet overeen te stemmen met het spoor dat later aan Larmit gelinkt werd. Opvallend genoeg wilde het parket in januari 2015 de Clercq buiten vervolging laten stellen. De raadkamer besliste echter dat het onderzoek toch voortgezet moest worden. Enkele maanden later belandde de Zeeuw toch opnieuw in de cel door bezwarende verklaringen van Larmit. Nu wordt de Clercq door het OM gezien als een tussenpersoon bij het ronselen van de schutter Antonius van Bommel.
Correctioneel of assisen?
De Gentse KI besliste op 20 januari 2017 om de zaak naar de correctionele rechtbank te verwijzen, en niet naar het hof van assisen. Peter Gyselbrecht, de schoonbroer van het slachtoffer, werd buiten vervolging gesteld. De verdediging had erg aangedrongen op een assisenproces en zal wellicht de bevoegdheid van de correctionele rechtbank in vraag stellen. Het Grondwettelijk Hof oordeelde eind december immers dat gecorrectionaliseerde moordprocessen in strijd zijn met de grondwet. Op lopende zaken lijkt dat arrest voorlopig geen invloed te hebben.
Strafmaat
De beslissing van het Grondwettelijk Hof heeft de discussie over de strafmaat wel opnieuw aangewakkerd. Voor het hof van assisen zouden de verdachten levenslange opsluiting riskeren. Door het aannemen van verzachtende omstandigheden zakte die maximumstraf correctioneel naar 30 jaar cel. Het recente arrest betekent volgens heel wat advocaten en andere juristen dat de beklaagden hoogstens tot 20 jaar cel kunnen veroordeeld worden. Het college van procureurs-generaal meent echter dat 30 jaar de maximumstraf blijft. Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) heeft ondertussen aan het Grondwettelijk Hof gevraagd om in een interpretatief arrest meer duidelijkheid te scheppen.
Wraakverzoek
Het proces over de kasteelmoord ging op 9 maart 2017 van start met een inleidende zitting. In mei en juni kwamen negen getuigen aan het woord. Vooral de getuigenissen van onderzoeksrechter Koen Wittouck en hoofdinspecteur David Roelant namen meerdere dagen in beslag. Het proces werd in de war gestuurd door een aanhoudende discussie over de mogelijke rol van een Nederlandse informant. Die beweerde in de media dat Evert de Clercq in de gevangenis van Ieper erg loslippig was geweest over de kasteelmoord. Op 2 oktober besliste de rechtbank om de man niet als getuige op te roepen. De verdediging van Larmit en Gyselbrecht wilden na die zitting de rechters wraken, maar dat verzoek werd afgewezen. Door die demarche gaan de pleidooien dinsdag met enkele maanden vertraging van start.