Mariette (83) redt haar pasgeboren lammetjes van de vrieskou: “Alleen hier aan de kachel zullen ze overleven”

Op de boerderij aan het Laageind wonen Mariette Jacobs en haar zoon. Een houtkachel zorgt in de keuken voor een gezellige warmte. Vlak voor de kachel staat een grote mand met daarin twee pasgeboren lammetjes. “Ze zijn zaterdagnacht geboren. Al vlug werd duidelijk dat de moeder niet voldoende melk produceerde. Moesten we niet onmiddellijk hebben ingegrepen, waren ze ten dode opgeschreven. Daarom besloten mijn zoon en ik om de twee mee in huis te nemen. Vergeet niet dat het die zaterdagnacht ook stevig heeft gevroren.“

Mariette en haar intussen overleden man hadden vroeger een veertigtal melkkoeien. “Die maakten plaats voor een negental schapen: acht ooien en één ram. Het is normaal dat half maart de lammetjes worden geboren. Na Putse Kermis (half oktober) zetten we de ram bij de ooien en rond deze tijd huppelen de kleintjes dan op de weide. Heel lang geleden heb ik nog eens lammetjes met de papfles groot gebracht. Zo’n menselijke tussenkomst is eerder uitzonderlijk. Bijna altijd zorgt de moeder goed voor haar eigen jongen. Maar de abnormale weerstoestanden met die snijdende wind en vriestemperaturen zorgen ook bij de schapen voor problemen.”

Biest

De eerste dag hebben ze gelukkig toch bij de moeder biest kunnen drinken. Dat is de allereerste melk waarin heel veel afweerstoffen zitten. Maar vanaf dan hebben mijn zoon en ik het overgenomen. Om de vier uur krijgen ze een papfles. Dat is dus ook nachtwerk. Maar je kan zo’n lammetjes niet aan hun lot overlaten. Ze aanleggen bij een andere ooi lukt niet. Op dat punt zijn schapen helemaal niet solidair. Als een lam toch probeert mee te eten krijgt het een stamp. Wanneer het ’s nachts niet meer vriest, verhuizen ze weer naar het stalletje waar ook de moeder zit. Daar hangen we dan een emmer met een drietal spenen. We zorgen ervoor dat er een altijd voldoende melk in de emmer zit en dan is het aan de kleintjes”, legt de ervaren boerin uit.

Terwijl Mariette het ene - spierwitte - diertje de papfles geeft, probeert zijn gevlekte vriendje uit de mand te komen. “Maar dat mag niet. Als je dat toelaat, krijg je problemen. Binnen de kortste keren zitten die kleintjes overal in het huis en geloof me: je kan ze geen pamper aandoen. Aan de andere kant van de kachel staat een grote kartonnen doos met doeken in. Wanneer ik niet in de buurt ben, verhuizen ze tijdelijk naar die doos.”

Dierenarts

Volgens de Stabroekse dierenarts Jef Verhaert lopen lammetjes niet direct gevaar bij deze temperaturen. “Warmte en voedsel zijn van levensbelang. Je moet er wel voor zorgen dat ze direct na de geboorte niet afkoelen. Het best gedijen ze daarom onder een warmtelamp. Een kachel kan inderdaad een alternatief zijn. Wanneer de moeder niet voldoende melk heeft, kan industriële melk een oplossing bieden. De lammetjes toevertrouwen aan een andere ooi is niet zo eenvoudig. Vaak worden die kleintjes verstoten”, bevestigt de dierenarts.