Heksenjacht neemt toe, ook in Europa

Genève

Het aantal gevallen van heksenvervolging neemt wereldwijd toe, met steeds dramatischer gevolgen, zegt het VN-kantoor voor de mensenrechten. ‘Er zijn op zijn minst duizenden mensen die ieder jaar van hekserij worden beschuldigd, vaak met dodelijke gevolgen. Anderen worden verminkt of gedood voor aan toverij verbonden rituelen. De aantallen nemen toe, en de praktijken worden gewelddadiger en verspreiden zich.’

De VN houden vandaag en morgen in Genève de allereerste bijeenkomst over dit onderwerp met deskundigen, academici en internationale organisaties. In internationale media is al langer aandacht voor de praktijken van heksenvervolging en van hekserij zelf, maar dan vaak gericht op incidenten. Met name de gruwelijke moorden op albino’s in diverse landen in Afrika heeft de aandacht getrokken.

Albinisme is een zeldzame genetische afwijking die het pigment in de ogen, het haar en de huid beïnvloedt, waardoor deze mensen vrijwel wit zijn. ‘In het oosten van Afrika krijgen volwassenen en kinderen met albinisme te maken met discriminatie en mensenrechtenschendingen die worden veroorzaakt door het geloof in toverij. Lichaamsdelen van albino’s zouden welvaart en rijkdom brengen’, schreef de Australische onderzoekster Jean Burke hierover onlangs in Medical Xpress.

Medicijnmannen die zich inlaten met toverij zouden bereid zijn ruim 60.000 euro te betalen ‘voor een complete set van albino lichaamsdelen’, citeert Christian Today in dit verband het Rode Kruis.

heksenkampen

Volgens het onderzoek van Burke worden de moorden uitgevoerd door ‘contractmoordenaars’ om te voldoen aan ‘de vraag in de markt voor deze lichaamsdelen’. De moorden worden goedgepraat door de albino’s af te doen als ‘leden van een ander ras, of als geesten’. Deze afschuwelijke praktijk komt vooral voor in Tanzania. Daar zijn in 2015 ruim tweehonderd toverdokters en traditionele medicijnmannen gearresteerd in een poging de moorden op albino’s te beëindigen. Maar volgens een studie van de universiteit van Lancaster vonden er in maar liefst 28 landen aanvallen plaats op albino’s.

Daarnaast beschrijft de universiteit ‘vrouwen, kinderen, ouderen en mensen met een handicap’ als andere kwetsbare groepen. Zij worden het meest beschuldigd van toverij of ervan beticht behekst te zijn. Zo zijn er in Ghana compleet geïsoleerde ‘heksenkampen’ waar vrouwen die van hekserij zijn beschuldigd, hun heenkomen zoeken, meldde tijdschrift Vice woensdag.

In een VN-rapport uit 2009 bleek dat in de Democratische Republiek Congo ook kerken betrokken waren bij deze praktijken, door voor goed geld bij ‘behekste’ kinderen de vermeende geest uit te drijven. Het ministerie van Sociale Zaken in Congo schatte toen dat er 50.000 kinderen in lokale kerken werden vastgehouden in afwachting van de ‘uitdrijving’.

Ouders sturen verdachte kinderen ook vaak het huis uit. ‘Ruim zestig procent van de 25.000 straatkinderen in Kinshasa (de hoofdstad van DR Congo, red.) is het huis uitgeschopt wegens beschuldiging van toverij’, aldus de VN.

virus

Door ‘het falen van de internationale gemeenschap om de enorme schaal van deze gruwelijke misbruiken te erkennen’, zijn ze als een virus over de hele wereld verspreid’, zegt Gary Foxcroft, een van de organisatoren van de VN-bijeenkomst, in Vice. De VN wijzen daarbij ook op vluchtelingengemeenschappen in andere delen van de wereld, inclusief West-Europa. <