Meerdere winkels en auto’s gingen in vlammen op. Ooggetuigen meldden op de sociale media plunderingen en arrestaties. De scholen en openbare diensten blijven de komende dagen gesloten. De Hoge Commissaris van de Republiek in Nieuw-Caledonië Louis Le Franc maakte bekend dat meerdere politieagenten gewond raakten. Hij heeft versterking gevraagd vanuit Parijs om de openbare orde te herstellen. 

Nieuw-Caledonië is voor Parijs belangrijk op geopolitiek en militair vlak. Bovendien is het eiland rijk aan nikkel. De bewoners hadden in drie referenda, in 2018, 2020 en 2021 gekozen om deel te blijven uitmaken van Frankrijk. De onafhankelijkheidsbeweging had de laatste stemming echter geboycot en aangekondigd dat ze uitslag niet zou accepteren. Vooral de inheemse Kanak-bevolkingsgroep droomt al lang van een eigen staat. 

In Frankrijk werden er het afgelopen jaar gesprekken over een nieuw statuut voor het overzeese gebied hervat. In juli reisde president Emmanuel Macron nog naar Nouméa, waar hij in een toespraak een grondwetswijziging aankondigde specifiek voor Nieuw-Caledonië. Parijs hoopt in de komende maanden een akkoord te sluiten, maar de fronten zijn verhard. 

De huidige protesten gaan over een plan om zowat 25.000 mensen van Franse afkomst die al meer dan 10 jaar ononderbroken in Nieuw-Caledonië leven, stemrecht te geven. Tot nu toe werden de stemmen van iedereen die niet voor 1998 in Nieuw-Caledonië leefde, “bevroren”.

Het territorium met zowat 270.000 inwoners verkreeg in 1998 met het ‘Verdrag van Nouméa’ al meer autonomie. Als onderdeel van de dekolonisatie van de Nieuw-Caledonië werd overeengekomen om maximaal drie stemmingen over de onafhankelijkheid te houden. Het is nu de bedoeling om in juni een akkoord te vinden rond een nieuw statuut.