‘Shoplifters’ heeft zijn Gouden Palm niet gestolen, prijzenregen voor ‘Girl’

Zijn nederige uitstraling verraadt het niet, maar Hirokazu Kore-eda is de belangrijkste Japanse regisseur van onze tijd. Al 17 jaar lang is hij vaste klant in Cannes, waar hij in 2013 de Prix du Jury kreeg voor het ontroerende familiedrama Like Father, Like Son – Steven Spielberg broedt sindsdien op een remake. Dat hij ooit de Gouden Palm zou winnen, stond in de sterren geschreven. En met Shoplifters heeft hij die absoluut niet gestolen: na een reeks zwakkere films bereikt Kore-eda eindelijk weer het topniveau van Nobody Knows en Like Father, Like Son. Hij vertelt deze keer het hartverwarmende verhaal van een arm gezin dat zich ontfermt over een verwaarloosd meisje, en haar opleidt tot winkeldiefje. Het is een opvallend onspectaculaire Gouden Palm – zeker in vergelijking met The Square vorig jaar – maar net daarom ook een verdiende winnaar: wat een heerlijk verfijnde en delicate cinema.

Weeral een man

De hoofdprijs ging op deze 71e festivaleditie dus al voor de 70e keer naar een man. En zo blijft Jane Campion (The Piano) nog minstens een jaar de enige vrouwelijke regisseur met een Gouden Palm in haar kast. Dat zorgt hier en daar voor wrevel. Velen verwachtten een halfjaar na de zaak-Weinstein een duidelijk statement van juryvoorzitter Cate Blanchett en haar (overwegend vrouwelijke) collega’s. Maar zou dat de feministische zaak niet net beschadigd hebben? 

We lazen op voorhand al hoe sommigen de messen slepen om een vrouwelijke Palme d’Or neer te sabelen met beschuldigingen van positieve discriminatie. Hoe dan ook stuurden Blanchett en co wel een sterk signaal uit: met Alice Rohrwacher (Beste Scenario voor Lazzaro Felice) en Nadine Labaki (Prix du Jury voor Capharnaüm) kregen twee van de drie vrouwelijke regisseurs die dit jaar de competitie haalden, een prijs mee naar huis.

Het man-vrouwdebat stond dit jaar centraal op de Croisette, maar één film oversteeg alle genderhokjes: Girl, het schitterende debuut van Lukas Dhont, dat een ware prijzenregen over zich heen kreeg. In de Un Certain Regard-selectie kreeg hoofdrolspeler Victor Polster de prijs voor de Beste Acteerprestatie – opmerkelijk: de jury maakte bewust geen onderscheid tussen acteurs en actrices. 

Maar Girl kreeg ook de Queer Palm (voor de beste film met LGBTQ-thematiek), de Fipresci-prijs (uitgereikt door filmcritici), en vooral de prestigieuze Caméra d’Or (prijs voor het beste debuut van het hele festival). Die laatste werd nog maar één keer eerder door een Belg gewonnen: in 1991 speelde Jaco Van Dormael het al eens klaar met Toto le héros. Andere illustere namen die hun carrière begonnen met de Caméra d’Or: Jim Jarmusch, Jafar Panahi en Steve McQueen. Om maar te zeggen: the sky is the limit voor Lukas Dhont.

Magische filmmomenten

Omdat er dit jaar weinig grote namen werden verwacht in Cannes, hadden velen deze 71e editie al bij voorbaat afgeschreven. Onterecht, want de competitie scheerde hoge toppen. Wij gingen naar huis met een hoofd vol magische filmmomenten. Die rijkdom vertaalt zich in een evenwichtig en erg divers palmares, waarop bijna alle toppers van deze editie een plaatsje kregen.

Pawel Pawlikowski (Ida) mag zich Beste Regisseur noemen voor het prachtige zwartwitdrama Cold War. Acteerprijzen waren er voor de Italiaan Marcello Fonte (Dogman) en de Kazakse Samal Yeslyamova (Ayka). De Grand Prix – de zilveren medaille, zeg maar – ging naar Spike Lee voor BlacKkKlansman: een waargebeurd verhaal over een zwarte undercoveragent die in de Ku Klux Klan infiltreert. Lee koppelt entertainment aan woedend politiek engagement: hij koppelt de wandaden van de KKK rechtstreeks aan het discours van Donald Trump. Echt subtiel kan je deze film niet te noemen, maar het zou ons niet verbazen als hij volgend jaar een serieuze kanshebber wordt in de Oscarrace.