Het begon met 150 handtekeningen, intussen zijn het er meer dan 300. In een open brief spreken Belgische artiesten zich fors uit tegen de deelname van Israël aan het Eurovisiesongfestival. Het gaat om “de brede Belgische muzieksector, kunstenaars en bij uitbreiding het publiek”. Onder meer muzikanten Daan, Jef Neve, Charlotte Adigéry, Brihang, Tourist LeMC en Flip Kowlier ondertekenden de brief, net als schrijver Tom Lanoye, tv-maker Jonas Geirnaert en Radio 1-stem Ayco Duyster.

Ze volgen het voorbeeld van meer dan duizend Zweedse muzikanten. Zij vroegen de European Broadcasting Union (EBU), dat het Songfestival organiseert, en de Zweedse openbare omroep om Israël te weren van de liedjeswedstrijd. “We sluiten ons aan bij die eis”, zeggen de Belgische artiesten. Reden is “het eindeloze geweld dat Israël in Gaza aanricht”.

LEES OOK.Meer dan 1.000 Zweedse muzikanten in open brief: “Sluit Israël uit van Eurovisiesongfestival 2024”

“Op dit moment heeft het Israëlische leger meer dan 31.000 Palestijnen gedood, onder wie 13.000 kinderen”, staat in de brief. “De Palestijnse bevolking is ontheemd en leeft in onmenselijke omstandigheden. Het minste wat wij van de Belgische publieke omroepen (VRT en RTBF) en de EBU verwachten is dat ze de actualiteit en de waarschuwingen van het Internationaal Gerechtshof ernstig nemen.”

Palestijnse vlag

De Belgische artiesten leggen zich niet neer bij het oordeel van VRT en RTBF, die de richtlijnen van de EBU volgen. Zij zien geen graten in een Israëlische deelname. “Het Songfestival is een niet-politiek evenement”, reageerde VRT eerder. “Het zijn omroepen en artiesten die met elkaar in competitie gaan, niet de regeringen.”

Een misleidende bewering, zeggen de artiesten, want de openbare omroep wordt betaald met overheids- en belastinggeld. Bovendien werd Rusland uitgesloten van het Songfestival na de invasie van Oekraïne. “Waarom dan nu die dubbele moraal?”

“Wij roepen de EBU, VRT en RTBF op om een statement te maken tegen de genocide”

Belgische artiesten in open brief

“Plots claimen dat het festival ‘niet-politiek’ is, toont dat de openbare omroep liever een podium geeft aan een staat met 31.000 moorden op zijn geweten, dan zich uit te spreken tegen die gruwel. Wij roepen de EBU, VRT en RTBF op om een statement te maken tegen de genocide.”

Begin dit jaar kantte ook ex-Songfestival-kandidate Laura Tesoro zich al tegen Israël. Ze trad op met een Palestijnse vlag tijdens het openingsfeest van het Belgische EU-voorzitterschap. In Nederland vroegen 250 collega’s aan Joost Klein om het festival te boycotten, maar hij zal toch deelnemen. “Ik ben een klein onderdeel in een grote machine”, zei Klein. “Maar ik hoor jullie pijn.”

Verstoppen in hotel

Vraag is hoe lang Israël en de EBU nog bestand zijn tegen de internationale kritiek. De Zweedse stad Malmö – waar het Songfestival in mei plaatsvindt – plant extra veiligheidsmaatregelen tegen het protest dat er zeker komt, en ook de delegatie van Israël bereidt zich voor. Zangeres Eden Golan krijgt het advies van de Israëlische veiligheidsdiensten om haar hotelkamer in Zweden niet te verlaten. Ze mag enkel buiten tijdens repetities en officiële momenten.

Golan wakkerde de controverse zelf mee aan. Tot twee keer toe moest ze haar Songfestivallied Hurricane aanpassen, wegens “te politiek”. Eerst zong ze over “October rain”, een verwijzing naar de terreuraanslag van Hamas op 7 oktober. Dan refereerde ze naar het bloedbad op het Nova-muziekfestival bij diezelfde aanslag. Dat Golan haar zangcarrière in Rusland begon, met deelnames aan Junior Eurosong en The voice kids, helpt haar populariteit niet.

De derde versie van haar lied keurde de EBU wel goed. Al speelt het volgens bronnen mee dat Moroccanoil, een deels Israëlisch bedrijf, een grote sponsor is. De Israëlische omroep liet al verstaan dat het zich niet zal terugtrekken uit het Eurovisiesongfestival. Bij de bookmakers staat Eden Golan momenteel op de achtste plaats, één plek hoger dan Belgische inzending Mustii.