Hoe een euro opslag een wekenlange staking uitlokte bij busbouwer Van Hool
© Joren De Weerdt
Eén euro opslag voor een beperkte groep werknemers heeft bij busbouwer Van Hool een staking uitgelokt die nog weken kan duren. Een gevolg van jaloezie onder collega’s of een blunder van de personeelsdienst? “Lonen liggen extreem gevoelig: wees transparant en communiceer goed, anders voelen werknemers zich snel onrechtvaardig behandeld”, zeggen experts.
De directie van Van Hool, een bedrijf met een paar duizend werknemers, had zich zijn jongste beslissing waarschijnlijk anders voorgesteld. De afdeling Naverkoop van het bedrijf kampt met een groot personeelsverloop, omdat ook bij andere bedrijven veel vraag is naar deze gespecialiseerde medewerkers. Om te voorkomen dat er nog meer medewerkers van deze dienst vertrekken – wat het hele busbouwbedrijf in de problemen kan brengen – gaf de directie deze kleine groep medewerkers één euro opslag per uur.
© Joren De Weerdt
Personeelsprobleem opgelost, dacht de directie. Maar dat draaide wel wat anders uit. Na een eerste dag commotie bij collega-werknemers leidde het nieuws van de opslag voor de naverkoop-medewerkers de dag erop tot een bedrijfsbrede staking, die nu de tweede week is ingegaan, en volgens de vakbonden nog weken kan duren. Uit pure wanhoop trok de directie de aangekondigde opslag intussen weer in, maar dat doet de rust niet weerkeren.
Meer dan jaloezie
Van Hool is allesbehalve het enige bedrijf dat in deze tijden van krapte op de arbeidsmarkt met zijn personeelsbeleid worstelt. “Het is ook geen gemakkelijk gegeven, omdat in sommige discussies werknemers niet altijd even rationeel oordelen”, zegt professor Xavier Baeten van de Vlerick Business School. “Zo vroegen we in een recent onderzoek – in samenwerking met vacature.com – of mensen aanvaarden dat jobs waarvoor moeilijk kandidaten te vinden zijn, beter worden vergoed. We vonden het toch verrassend dat veel werknemers dat niet vanzelfsprekend vinden.”
© Joren De Weerdt
Baeten wijst daarnaast ook op het belang van procedures binnen een bedrijf om de hoogte van lonen en eventuele loonstijgingen te bepalen. “Wanneer dat goed, duidelijk en transparant is geregeld, hebben mensen meer begrip voor loonverschillen.”
En daar schort het misschien wel bij Van Hool, zegt ABVV-afgevaardigde David Scheveneels. “Al verschillende jaren vragen we het bedrijf om de loonvoorwaarden te actualiseren, wat maar niet gebeurt en voor veel frustratie zorgt. En dat komt dan allemaal naar boven wanneer de directie met de nogal brutale aankondiging kwam van de loonsverhoging voor de dienst Naverkoop.”
© Chris Van Rompaey
Scheveneels bestrijdt dat de stakers “enkel maar jaloers zijn” op de loonopslag voor de collega’s van Naverkoop. “Ze hebben vooral het gevoel dat de directie niet naar hun bekommernissen luistert.”
Shady deals
Moeten bedrijven dan maar in het grootste geheim sommige werknemers loonopslag geven? Zowel Brigitte Oversteyns van hr-specialist SD Worx als professor arbeidsrelaties Peggy De Prins raden zulke geheimdoenerij ten sterkste af. “Zulke shady deals – schimmige zaken – komen meestal toch uit, of leiden tot een sfeer van wantrouwen die je ook niet op de werkvloer wil hebben”, aldus De Prins, verbonden aan de Antwerp Management School (AMS).
© Joren De Weerdt
“Dé sleutel om je bedrijf niet te laten verzieken door loondiscussies is interne billijkheid. Je moet een fair en transparant vergoedingsbeleid hebben. En je moet daar correct én helder over communiceren, weliswaar zonder dat iedereen elkaars loon tot op de euro hoeft te weten”, aldus nog De Prins. “Ik ben ervan overtuigd dat collega’s dan wel aanvaarden dat er bijvoorbeeld voor moeilijk te vinden IT’ers andere loonvoorwaarden gelden.”
